Έκθεση Δικτύου «Ευρυδίκη» – Κύρια ευρήματα
ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ
Οι πολιτικές που στόχο έχουν να προάγουν τη διαφορετικότητα και την ένταξη στα σχολεία, πρέπει να απευθύνονται σε όλους τους μαθητές, διασφαλίζοντας ότι κανείς δεν μένει στο περιθώριο και ότι όλοι λαμβάνουν στήριξη στην εκπαίδευση και την ανάπτυξή τους, ώστε να αξιοποιήσουν στο έπακρο τις δυνατότητές τους.
Η έκθεση του Δικτύου «Ευρυδίκη» με τίτλο «Προάγοντας τη διαφορετικότητα και την ένταξη στα σχολεία στην Ευρώπη» εξετάζει τις δράσεις που αναλαμβάνουν οι εθνικές/ανώτατες εκπαιδευτικές αρχές ανά την Ευρώπη, αφενός για την αντιμετώπιση των διακρίσεων και αφετέρου για την προαγωγή της διαφορετικότητας και της ένταξης χωρίς αποκλεισμούς στα σχολεία, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση σε στοχευμένες πρωτοβουλίες για τη στήριξη των εκπαιδευομένων που είναι πιθανότερο να βρίσκονται σε μειονεκτική θέση και/ή να υφίστανται διακρίσεις. Όπως προκύπτει από την έκθεση, οι μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ή αναπηρίες συνιστούν βασική ομάδα-στόχο σε όλους τους εξεταζόμενους τομείς – συλλογή και παρακολούθηση δεδομένων, στρατηγικά πλαίσια πολιτικής, πολιτικές και μέτρα που αποσκοπούν στην προώθηση της πρόσβασης και της συμμετοχής στη μάθηση, εθνικά αναλυτικά προγράμματα σπουδών, πρωτοβουλίες μάθησης και κοινωνικής-συναισθηματικής στήριξης, καθώς και εκπαίδευση και κατάρτιση εκπαιδευτικών. Μια άλλη ομάδα μαθητών στην οποία εστιάζεται συχνά η προσοχή στα περισσότερα θεματικά πεδία, είναι οι μετανάστες και οι πρόσφυγες, ενώ ακολουθούν οι μαθητές που προέρχονται από εθνοτικές μειονότητες, ιδίως από την κοινότητα των Ρομά. Οι ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες/αναπηρίες και η εθνικότητα αποτελούν τους δύο συχνότερους και βασικότερους παράγοντες διακρίσεων στη σχολική εκπαίδευση.
Η ισότητα των φύλων προάγεται συχνά, για παράδειγμα, μέσω της παρακολούθησης των περιπτώσεων διακρίσεων στα σχολεία για την οποία αρμόδιοι είναι διάφοροι ανώτατοι φορείς, μέσω πρωτοβουλιών συνεργασίας μεταξύ των εκπαιδευτικών αρχών και ανεξάρτητων οργανισμών που δραστηριοποιούνται στον τομέα της διαφορετικότητας και της ένταξης χωρίς αποκλεισμούς και μέσω εθνικών αναλυτικών προγραμμάτων σπουδών. Οι εκπαιδευόμενοι που προέρχονται από μειονεκτικά κοινωνικοοικονομικά περιβάλλοντα, αν και στην έκθεση δεν προσδιορίζονται ρητώς ως ομάδα-στόχος, εντούτοις συχνά ευνοούνται από αυτές τις δράσεις, ειδικότερα μέσω πολιτικών και μέτρων που προάγουν την πρόσβαση και τη συμμετοχή στα σχολεία και καλλιεργούν τη μάθηση και την κοινωνική-συναισθηματική στήριξη.
Αντιθέτως, μαθητές που ανήκουν τόσο στην κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ+ (λεσβίες, ομοφυλόφιλοι, αμφιφυλόφιλοι, τρανσέξουαλ, διαφυλόφιλοι, κουίρ και άλλες σεξουαλικές ταυτότητες) όσο και σε ομάδες θρησκευτικών μειονοτήτων, βρίσκονται σπανιότερα στο επίκεντρο των πολιτικών και μέτρων που αποσκοπούν στην προαγωγή της διαφορετικότητας και της ένταξης στα σχολεία. Αν και οι διάφορες ομάδες εκπαιδευομένων που αναλύονται στην παρούσα έκθεση, αντιμετωπίζουν διαφορετικές προκλήσεις και έχουν διαφορετικές ανάγκες, είναι σημαντικό να λαμβάνονται υπ’ όψιν στο πλαίσιο των πολιτικών που προάγουν τη διαφορετικότητα και την ένταξη, διασφαλίζοντας ότι κανείς δεν μένει στο περιθώριο και ότι όλοι λαμβάνουν στήριξη στη μάθηση και την ανάπτυξή τους, ώστε να αξιοποιήσουν στο έπακρο τις δυνατότητές τους.
Στην έκθεση παρατίθενται παραδείγματα πρόσφατων πολιτικών πρωτοβουλιών, οι οποίες θα μπορούσαν να αποτελέσουν έμπνευση για την υλοποίηση προσπαθειών σε εθνικό επίπεδο με στόχο την ενίσχυση της διαφορετικότητας και της ένταξης χωρίς αποκλεισμούς στην εκπαίδευση. Ωστόσο, η έκθεση δεν καταπιάνεται με τις πρακτικές που εφαρμόζονται στα σχολεία, η δε ανάλυση της αποτελεσματικότητας και των αποτελεσμάτων των διάφορων πολιτικών δεν εμπίπτει στο πεδίο της παρούσας έκθεσης. Επομένως, αυτά τα στοιχεία χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης και μελέτης, ούτως ώστε να εξαχθούν ολοκληρωμένα συμπεράσματα ως προς τους τρόπους διασφάλισης της πρόσβασης όλων των εκπαιδευομένων στην ποιοτική και χωρίς αποκλεισμούς κανονική εκπαίδευση.
Ολόκληρη η έκθεση ΕΔΩ
