Εγκαθιδρύθηκε στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΑΠΚΥ) σε τελετή στις 10.12.2022 Έδρα της UNESCO με αντικείμενο “Visual Anticipation and Futures Literacy towards Visual Literacy”. Είναι η μοναδική Έδρα UNESCO στο πεδίο του οπτικού εγγραμματισμού (visualliteracy) στον διεθνή χώρο, και η 6η έδρα UNESCO που εγκαθιδρύεται σε κυπριακά πανεπιστήμια, γεγονός που προσδίδει ευρεία αναγνώριση της δράσης του ΑΠΚΥ και της Διευθύντριάς της Αναπληρώτριας Καθηγήτριας Βίκυς (Βάγιας) Καραΐσκου. Κύριος στόχος της Έδρας είναι να ενισχύσει την κριτική οπτική σκέψη και δράση υποστηρίζοντας, έτσι, τη διαπολιτισμική ενσυναίσθηση και επικοινωνία, καθώς και την κοινωνική αλληλεγγύη, υποστηρίζοντας παράλληλα την Ατζέντα 2030 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη για χάρη ενός ειρηνικού και ευημερούντος παρόντος και μέλλοντος.
Για τη νέα Έδρα UNESCO μίλησε ο Πρύτανης του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου Καθηγητής Πέτρος Πασιαρδής και η Διευθύντριά της Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Βάγια Καραΐσκου, ενώ χαιρετισμούς στην τελετή εγκαθίδρυσης απηύθυναν ο Υφυπουργός Πολιτισμού Δρας Γιάννης Τουμαζής και η Πρόεδρος της Κυπριακής Εθνικής Επιτροπής UNESCO κα. Λουκία Λοΐζου-Χατζηγαβριήλ. Διαδικτυακή παρέμβαση έκανε ο Δρ. Riel Miller, Former Head of Foresight της UNESCO, ο οποίος μίλησε με θέμα “Future Imagining and Imagining the Future: Pathways to Enriched Futures Literacies”.
Ο Πρύτανης Καθηγητής Πέτρος Πασιαρδής τόνισε τη μεγάλη τιμή για ένα Πανεπιστήμιο με μόλις 20 χρόνια ζωής να εγκαθιδρύει Έδρα της UNESCO. «Πόσο δε μάλλον», σημείωσε, «όταν πρόκειται για μια Έδρα σε ένα σύγχρονο και καινοτόμο πεδίο, όπως είναι ο Οπτικός Εγγραμματισμός σε σχέση με τον εγγραμματισμό για το μέλλον». «Είναι με τέτοιες δράσεις που αντιλαμβανόμαστε τον ρόλο του διαδραματίζει το Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου στην επιστημονική κοινότητα, στην κοινωνία ευρύτερα, αλλά και στην προαγωγή του πολιτισμού μας στον ψηφιακό 21ο αιώνα» τόνισε ο Πρύτανης, κ. Πασιαρδής.
Στον χαιρετισμό που απέστειλε ο Υφυπουργός Πολιτισμού Δρ Γιάννης Τουμαζής υπερθεμάτισε τον κομβικό ρόλο που διαδραματίζει η UNESCO στην προώθηση του Πολιτισμού και των πανανθρώπινων αξιών με ιδιαίτερη αναφορά στο εξής απόσπασμα από το προοίμιο του καταστατικού χάρτη της: «…καθώς οι πόλεμοι ξεκινούν στο μυαλό των ανθρώπων, εκεί ακριβώς, στο μυαλό των ανθρώπων πρέπει να οικοδομηθούν οι άμυνες της ειρήνης…». Είναι, λοιπόν, μεγάλης σημασίας, σημείωσε ο Υφυπουργός, ο τρόπος με τον οποίο οι πολιτιστικές εικόνες διαμορφώνουν μοτίβα σκέψης και «σ’ αυτό το πλαίσιο αντιλαμβανόμαστε και τον ρόλο της συγκεκριμένης Έδρας UNESCΟ που εγκαθιδρύεται στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου ως ιδιαίτερα σημαντικό, διότι αυτά τα μοτίβα σκέψης καθορίζουν τις σχέσεις μας με το παρελθόν και τους τρόπους που το βιώνουμε στο παρόν και το μεταφέρουμε στο μέλλον».
Στον χαιρετισμό της η Πρόεδρος της Κυπριακής Εθνικής Επιτροπής ΟΥΝΕΣΚΟ, κυρία Λουκία Λοΐζου-Χατζηγαβριήλ, τον οποίο ανέγνωσε το μέλος της Εθνικής Επιτροπής Στέλιος Γεωργιάδης, ανέφερε ότι «Η μελέτη του οπτικού εγγραμματισμού είναι και η μελέτη των θεμελιωδών δεξιοτήτων που άπτονται της αισθητικής και αισθητηριακής εμπειρίας και που μοιραία συνδέονται με τη μάθηση και την οπτική παιδεία, αλλά και με τις τεράστιες δυνατότητες της οπτικής επικοινωνίας σε έναν ολοένα πιο ψηφιακό κόσμο». Δεσμεύθηκε ότι η Επιτροπή θα είναι συμμέτοχος στην έρευνα που ήδη γίνεται από την Έδρα του ΑΠΚΥ, αλλά και αρωγός σε «συνέργειες που αναδεικνύουν τη δυναμική της Κύπρου σε καίριους τομείς όπως είναι η εκπαίδευση και η βιώσιμη διαχείριση του πολιτιστικού μας πλούτου, εντός και εκτός συνόρων».
Η Διευθύντρια της Έδρας, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Βάγια Καραΐσκου, μίλησε για το καινοτόμο πεδίο έρευνας του Οπτικού Εγγραμματισμού, τους σκοπούς και τις δράσεις της ‘Εδρας. «Ο Οπτικός Εγγραμματισμός», ανέφερε η Δρ Καραΐσκου, «είναι η ικανότητα να διερευνούμε πώς και γιατί δημιουργήσαμε παραδοχές από μία σειρά επαναλαμβανόμενων εικόνων, πώς φτάσαμε να σκεφτόμαστε με τον τρόπο που το κάνουμε, πώς σχηματίζουμε ατομικά, αλλά και συλλογικά, αντιλήψεις, στερεότυπα σκέψης ή αξίες και, εν τέλει, ταυτότητα». «Ο οπτικός εγγραμματισμός μας βοηθά να αναγνωρίζουμε τα ερμηνευτικά φίλτρα που αναπόφευκτα φέρουμε» και η Έδρα UNESCO στο ΑΠΚΥ στοχεύει στο να ενισχύσει αυτήν μας την ικανότητα μέσα από μια συστηματική διαδικασία και μεθοδολογία, μια ολιστική προσέγγιση του μαθαίνειν μέσα από συμμετοχικά και διαδραστικά εργαστήρια για φοιτητές, μαθητές, ερευνητές, εκπαιδευτικούς, ακαδημαϊκούς και το ευρύ κοινό. Στόχος της Έδρας, τόνισε η Δρ Καραΐσκου, είναι να διαδώσει τα εργαλεία αυτά που θα μας δώσουν την ικανότητα να προσεγγίζουμε και να κατανοούμε καλύτερα τόσο τον κόσμο γύρω μας, όσο και τον εαυτό μας. «Αν δούμε κριτικά τον τρόπο που διαχειριζόμαστε το παρελθόν και την κληρονομιά μας, μπορεί να δημιουργήσουμε τις συνθήκες που θα θρέψουν συμπεριληπτικές αξίες και τρόπους σκέψης, απαραίτητες προϋποθέσεις για κοινωνική αλληλεγγύη και ειρηνική και αρμονική συνύπαρξη».
