Το Δ. Δικαστήριο ακύρωσε απόφαση ΥΠΠΑΝ - Καθ. Συλλόγου ν’ αφήσουν στάσιμο μαθητή Λυκείου

Μια ενδιαφέρουσα απόφαση που δείχνει τα νομικά κενά στην απόφαση τόσο της Ειδικής Επιτροπής Ελέγχου και Αναβαθμολόγησης Γραπτών Δοκιμίων όσο και των Καθηγητικών Συλλόγων για τη στασιμότητα  μαθητών

Το Διοικητικό Δικαστήριο έκανε δεκτή την προσφυγή μητέρας μαθητή της Α΄ Λυκείου, και ακύρωσε απόφαση του Καθηγητικού Συλλόγου του σχολείου και της Ειδικής Επιτροπής Ελέγχου και Αναβαθμολόγησης Γραπτών Δοκιμίων του ΥΠΠΑΝ όπως το παιδί παραμείνει στάσιμο.

Σύμφωνα με την Προέδρο του Διοικητικού Δικαστηρίου Μ. Καλλιγέρου:

 «Η αιτήτρια με την προσφυγή της αιτείται δικαστικής απόφασης, ότι η απόφαση των καθ' ων η αίτηση, ως περιέχεται στην επιστολή τους (Παράρτημα Α) που στάληκε μετά την καταχώρηση της προσφυγής 1328/2018 στους δικηγόρους της, ημερομηνίας 30/8/2018, είναι άκυρη, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε εννόμου αποτελέσματος.

Σύμφωνα με το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου, ο ανήλικος γιος της αιτήτριας κατά την σχολική χρονιά 2017-2018, φοιτούσε στην Α΄ τάξη του Λυκείου XXXXX στη Λευκωσία.  Ο πιο πάνω μαθητής παρέμεινε στάσιμος με απόφαση του Καθηγητικού Συλλόγου του Λυκείου XXXXX  (κατά 19^η Πράξη του, ημερομηνίας 5/6/2018) καθ' ότι βαθμολογήθηκε με τελικούς βαθμούς «09» στα Ελληνικά, «08» στα Μαθηματικά και «08» στην Ιστορία.  Στο σχετικό Πρακτικό ημερομηνίας 5/6/2018 υπήρξε καταγραμμένη σημείωση για το μαθητή αυτό, ως ακολούθως: 

«* Για τον μαθητή ΚXXXXX XXXXX, η κ. ΠXXXXX, ανέφερε ότι μένει με την μητέρα του η οποία είναι μεγάλης ηλικίας.  Όλοι οι συνάδελφοι συμφώνησαν ότι ο μαθητής ήταν καθ' όλη τη διάρκεια της χρονιάς και την περίοδο των εξετάσεων αδιάφορος.  Δεν υπήρξε καμία εισήγηση να βοηθηθεί, ώστε να αποφύγει τη στασιμότητα.».

Η αιτήτρια μετά την πιο πάνω απόφαση, υπέβαλε αίτημα στις 12/6/2018 προς το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού για αλλαγή του βαθμού των τελικών εξετάσεων του παιδιού της στο μάθημα των Νέων Ελληνικών Α΄ Λυκείου με προσθήκη 2 μονάδων, ώστε από 5 στην γραπτή εξέταση να βαθμολογηθεί με 7 μονάδες, ώστε να παραπεμφθεί στα δύο άλλα μαθήματα και να προβιβαστεί. Στη συνέχεια το θέμα αποστάληκε στην Ειδική Επιτροπή Ελέγχου και Αναβαθμολόγησης Γραπτών Δοκιμίων, η οποία μετά από νέα διόρθωση του γραπτού δοκιμίου του μαθητή, αποφάσισε ότι ορθά βαθμολογήθηκε. Το αποτέλεσμα της Αναβαθμολόγησης κοινοποιήθηκε στη συνέχεια στον Καθηγητικό Σύλλογο του Λυκείου Εθνομάρτυρα Κυπριανού, ο οποίος συνήλθε σε έκτακτη συνεδρία και με την 23^η Πράξη του, ημερομηνίας 19/6/2018 επικύρωσε το πιο πάνω αποτέλεσμα και την απόφασή του ότι ο μαθητής θα παρέμενε στάσιμος. 

Μετά την τηλεφωνική ανακοίνωση της πιο πάνω απόφασης, η αιτήτρια απέστειλε προς τον Διευθυντή Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης, νέα επιστολή ημερομηνίας 27/6/2018 ζητώντας την τελική απάντηση του Υπουργείου  για το θέμα της στασιμότητας του παιδιού της επεξηγώντας ότι το αίτημά της ήταν να αυξηθεί ο βαθμός των Νέων Ελληνικών κατά δύο μονάδες, ώστε να δώσει εκ νέου εξετάσεις στην Ιστορία και τα Μαθηματικά και να μην κριθεί στάσιμος. Στην επιστολή ανέφερε επίσης ότι ήδη εξήγησε τους ειδικούς λόγους που θα έπρεπε να ληφθούν υπόψη.  Σε συνέχεια της επιστολής αυτής, το Υπουργείο έλαβε και επιστολή του δικηγόρου της αιτήτριας, ημερομηνίας 4/7/2018, με το ίδιο αίτημα, αναφέροντας ότι ο ανήλικος θα μετακόμιζε στην Γερμανία για συνέχιση εκεί της εκπαίδευσής του.  Το Υπουργείο απάντησε για το θέμα στον δικηγόρο της αιτήτριας με επιστολή ημερομηνίας 30/8/2018, επεξηγώντας ότι η αύξηση των βαθμών για ειδικούς λόγους εναπόκειται στον Καθηγητικό Σύλλογο.  Παρόλα αυτά δυνατόν να ζητηθεί αναβαθμολόγηση των δοκιμίων των εξετάσεων και μετά από αίτημα και όχι μόνο αυτεπαγγέλτως.  Το περιεχόμενο της επιστολής ημερομηνίας 30/8/2018 είχε ως ακολούθως:

       «Προς

Ανδρέα Σ. Αγγελίδη δ,ε.ττ.ε.

Δικηγόροι

Θεμιστοκλή Δέρβη 6, 2^ος όροφος

1066 Λευκωσία

30 Αυγούστου 2018 

Θέμα: XXXXX Κ., Μαθητής της Α31 Λυκείου XXXXX

Αναφέρομαι στην επιστολή σας, ημερομηνίας 4 Ιουλίου 2018, σχετικής με το πιο πάνω θέμα, καί σας πληροφορώ ότι σύμφωνα με τους κανονισμούς Λειτουργίας των Σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης, το μόνο Αρμόδιο Σώμα που μπορεί να αποφασίσει για την προαγωγή ή τη στασιμότητα μαθητών είναι ο Καθηγητικός Σύλλογος του Σχολείου. Ωστόσο, η Υπηρεσία μας διερεύνησε το θέμα της στασιμότητας του XXXXX Κ. και διαπίστωσε ότι η Διεύθυνση του Σχολείου λειτούργησε σύμφωνα με τους κανονισμούς ακολουθώντας όλες τις νενομισμένες διαδικασίες.

Η νομοθεσία ωστόσο δίνει το δικαίωμα σε γονέα/κηδεμόνα μαθητή, εάν το επιθυμεί, να υποβάλει αίτημα για αναθεώρηση γραπτού, ή και γραπτών, πράγμα που η κ. XXXXX Κ., μητέρα του μαθητή, έπραξε. Για τον σκοπό αυτό συγκροτήθηκε ειδική Επιτροπή Ελέγχου και Αναβαθμολόγησης Γραπτών Δοκιμίων, η οποία εξέτασε το αίτημά της και μετά από νέα διόρθωση του γραπτού δοκιμίου του μαθητή στο μάθημα των Νέων Ελληνικών, αποφάσισε ότι ορθά βαθμολογήθηκε. Η απόφαση της Επιτροπής, σύμφώνα με τον Κανονισμό 17(3) των περί Λειτουργίας των Δημοσίων Σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης Κανονισμών του 2017, είναι οριστική και τελεσίδικη.».

Στην Ένσταση σημειώνεται πως βάσει σημειώματος της Καθηγήτριας Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής Αγωγής του Σχολείου, (η οποία παρατηρώ ότι της γίνεται επίκληση μεν αλλά ζητήθηκε και λήφθηκε εκ των υστέρων), ο μαθητής δεν ήταν ενταγμένος στην Ειδική Εκπαίδευση, αφού δεν διαγνώστηκε παιδί με μαθησιακές δυσκολίες». 

Το σκεπτικό του Δ.Δ.

……………………………………………………………………

Η αρχική απόφαση των καθ' ων η αίτηση, με την οποία αποφασίστηκε να παραμείνει στάσιμος ο μαθητής (ημερομηνίας 5/6/2018) λήφθηκε στην βάση της αντίληψης των παρευρισκόμενων στη συνεδρία καθηγητών, ότι «όλοι» οι καθηγητές αναφέρονταν στην ανεπάρκεια και την αδιαφορία του μαθητή, κάτι που ξενίζει και δημιουργεί βεβαιότητα για την έλλειψη δέουσας έρευνας σε σχέση με το ζήτημα.  Εάν οι απόψεις «όλων» των καθηγητών είχαν εξασφαλιστεί εκ των προτέρων, θα υπήρχαν προφανώς στον διοικητικό φάκελο ή θα γινόταν σχετική αναφορά πότε εξασφαλίστηκαν σε σχέση με τον μαθητή αυτό.  Αν δεν μπορούν να εντοπιστούν, τότε συνάγεται πως οι απόψεις «όλων» λήφθηκαν στη συνεδρία.  Διαπιστώνω ότι αυτή η αναφορά θα πρέπει να αφορά μόνο τους παρευρισκόμενους στη συνεδρία καθηγητές, καθ' ότι πολλοί από τους καθηγητές μέλη του Καθηγητικού Συλλόγους απουσίαζαν σε εκείνη την συνεδρία.  Αυτό που ενδιαφέρει για την παρούσα υπόθεση, είναι ότι απουσίαζαν ο καθηγητής του μαθήματος της Μουσικής του σχολείου κος XXXXX Γ. καθώς και δύο από τους τρεις καθηγητές του μαθήματος της Πληροφορικής που ίσως και οι δύο να είχαν ως μαθητή τους τον γιο της αιτήτριας.  Με δεδομένο ότι στο ΔΕΛΤΙΟ ΕΤΗΣΙΑΣ ΕΠΙΔΟΣΗΣ φανερώνεται ότι ο μαθητής αυτός βαθμολογήθηκε στα μαθήματα της «Μουσικής» και «Πληροφορικής» με τελικό βαθμό 20, πιθανολογείται πως προφανώς η δυσμενής άποψη των καθηγητών του εν λόγω μαθητή στα μαθήματα αυτά δεν θα μπορούσε να περιλαμβάνεται στην άποψη των «όλων».

Η στασιμότητα του μαθητή ήταν ένα πολύ σοβαρό θέμα και η σοβαρότητα αναδεικνύεται από τους ίδιους τους Κανονισμούς, όπου ο Κανονιστικός νομοθέτης έδωσε εξουσία στον Καθηγητικό Σύλλογο κατά παράκαμψη των βαθμολογιών που εξασφαλίζει ο μαθητής στις τελικές εξετάσεις και που επιβάλλουν το να παραμένει στάσιμος, να μπορούν να προσδίδουν στον μαθητή αύξηση του τελικού βαθμού σε μάθημα σε ειδικές περιπτώσεις όπου με την αύξηση ενός ή δύο μονάδων ο μαθητής θα μπορούσε να μην παραμείνει στάσιμος μετά από την εξέταση των ειδικών συνθηκών.  Επομένως το ζήτημα που έθεσε η μητέρα του μαθητή και οι λόγοι για τους οποίους αιτήθηκε την μη στασιμότητα του γιου της, όπως και πολλοί άλλοι παράγοντες που αφορούσαν τις οικογενειακές και κοινωνικές συνθήκες του μαθητή θα έπρεπε να αποτελούσαν ζήτημα επανεξέτασης μετά το αίτημα της αιτήτριας ημερομηνίας 27/6/2018 που δεν έφτασε ποτέ στο αρμόδιο προς τούτο όργανο κατά παράβαση της υποχρέωσης που ορίζει το άρθρο 17(5) του περί Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου, (Ν.158(Ι)/99).

Όπως πολύ ορθά αναφέρει ο δικηγόρος της αιτήτριας, η αιτήτρια υπέβαλε στο Υπουργείο αίτημα για αύξηση του βαθμού του μαθήματος των Νέων Ελληνικών, ζητώντας όπως το αρμόδιο όργανο ασκήσει σχετικές αρμοδιότητες για να μην μείνει στάσιμος ο γιος της.  Το αίτημα βασίστηκε σε δεδομένα που επέβαλλαν στο αρμόδιο όργανο την επανεξέταση του ζητήματος, στην βάση νέων ουσιωδών πληροφοριών που υπέπεσαν πλέον στην αντίληψη τους και/ή στη βάση των αποτελεσμάτων δέουσας έρευνας που θα έπρεπε να προηγηθεί για το ζήτημα αυτό. 

Απορρίπτω  την εισήγηση του δικηγόρου των καθ' ων η αίτηση ότι πρόκειται για εξουσία που ασκείται μόνο αυτεπαγγέλτως η εξουσία του Καθηγητικού Συλλόγου, βάσει του Κανονισμού 16, καθ' ότι προβλέπεται διακριτική ευχέρεια στην βάση πολλών παραγόντων που αναφέρονται ενδεικτικά, για τους οποίους προφανώς και απαιτείται δέουσα έρευνα.  Εκεί όπου ο Κανονιστικός νομοθέτης θελήσει να αναφερθεί σε αυτεπάγγελτη εξουσία και/ή εξουσία στην βάση αίτησης, διακρίνει ρητά την πρόθεση αυτή όπως στην περίπτωση του Κανονισμού 17.  

Έχοντας υπόψη το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου, καταλήγω ότι η απόφαση ημερομηνίας 30/8/2018 είναι κατά πρώτον πεπλανημένη ως προς το αίτημα που υπέβαλε η αιτήτρια, καθ' ότι με την επιστολή ημερομηνίας 27/6/2018 δεν ζήτησε αναβαθμολόγηση εκ νέου των γραπτών εξετάσεων στα συγκεκριμένα μαθήματα, αλλά αύξηση του βαθμού στα Νέα Ελληνικά για να μην μείνει στάσιμος ο γιος της ή τουλάχιστον έτσι θα έπρεπε να εκληφθεί, για σκοπούς χρηστής διοίκησης και καλής πίστης αφού υπήρχαν κανονιστικές διατάξεις που επέτρεπαν την άσκηση διακριτικής ευχέρειας του Καθηγητικού Συλλόγου, πέραν της αναβαθμολόγησης.

Πέραν της πλάνης που εντοπίζω στην επίδικη απόφαση, θεωρώ ότι αυτή είναι αναιτιολόγητη, καθ' ότι κατά την άποψη του υπογράφοντος Διευθυντή Μέσης Εκπαίδευσης, ο Καθηγητικός Σύλλογος άσκησε δεόντως την διακριτική του ευχέρεια, κάτι με το οποίο διαφωνώ, για τους λόγους που έχουν εκτεθεί ανωτέρω.  Πέραν τούτου η επίδικη απόφαση είναι παράνομη, καθ' ότι παραβιάστηκε το άρθρο 17(5) του Ν. 158(Ι)/99 για την παράλειψη ενέργειας εκ μέρους του Υπουργείου Παιδείας για αποστολή του ζητήματος στον Καθηγητικό Σύλλογο, ως το αρμόδιο όργανο για επανεξέταση της αρχικής του απόφασης.  Αυτό που επικύρωσε ο Καθηγητικός Σύλλογος στις 19/6/2018 αφορούσε επικύρωση της αρχικής απόφασης του με δεδομένη την ορθότητα των βαθμών στις εξετάσεις και όχι μετά από επανεξέταση στην βάση των Κανονισμών 14 και 16, ως όφειλαν να πράξουν αν έκριναν ότι το αίτημα του μαθητή, που υποβαλλόταν μέσω της μητέρας του, βασιζόταν σε νέα ουσιώδη προσωπικά δεδομένα και συνθήκες που επέβαλλαν είτε την άσκηση της αρμοδιότητας εκ νέου, είτε την επανεξέταση  της απόφασης στην βάση δέουσας έρευνας σε σχέση με τα ζητήματα, περιλαμβανομένης κατά την κρίση τους και της αναζήτησης περισσότερων πληροφοριών από την αιτήτρια.

Για όλους τους πιο πάνω λόγους η προσφυγή επιτυγχάνει με €1600 έξοδα, πλέον ΦΠΑ, αν υπάρχει, υπέρ της αιτήτριας και εναντίον των καθ' ων η αίτηση.  Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται, βάσει του άρθρου 146.4 του Συντάγματος.

Αυτούσια η απόφαση ΕΔΩ