Πριν από λίγες μέρες και στο πλαίσιο των μαθημάτων των Ελληνικών και της Γεωγραφίας, οι μαθητές/τριες της Δ Τάξης του Δημοτικού Σχολείου Αγίου Γεωργίου Λακατάμιας επισκέφθηκαν το «Μουσείο Ιστορίας και Πολιτιστικής Κληρονομιάς Δήμου Λακατάμιας», όπου παρακολούθησαν δύο εκπαιδευτικά προγράμματα, τα οποία τους κατενθουσίασαν.
Γενικά
Για όσους δεν γνωρίζουν το Μουσείο αυτό βρίσκεται στον παραδοσιακό πυρήνα της Κάτω Λακατάμιας, απέναντι από την παλαιά εκκλησία της Αγίας Παρασκευής. Στεγάζεται σε μια παραδοσιακή οικία της τότε αγροτικής κοινωνίας της Λακατάμιας. Φιλοξενεί εκθέματα τα οποία αναπαριστούν τη ζωή της κυπριακής κοινωνίας του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα, διασώζοντας, μελετώντας και αναδεικνύοντας με αυτό τον τρόπο την Ιστορία και την Πολιτισμική κληρονομιά της Λακατάμιας. Μέσα από τα αντικείμενα που εκτίθενται επιχειρείται η αναπαράσταση της ζωής της κυπριακής κοινωνίας του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από τον πλούτο των αντικειμένων που φιλοξενούνται από την πλούσια συλλογή του Δήμου Λακατάμιας, που προήλθαν από δωρεές δημοτών μας.
Αποτελείται από τρία κύρια μέρη: (α) την αυλή του σπιτιού, η οποία περιβάλλεται από ψηλό τοίχο και διαδραμάτιζε σημαντικό ρόλο στις καθημερινές ασχολίες των ενοίκων του σπιτιού, (β) την κυρίως οικία, η οποία αποτελείται από πέντε δωμάτια: τον ηλιακό, το μαειρκό, την κρεβατοκάμαρη, την κάμαρη της βούφας (του αργαλειού) και το βοηθητικό χώρο παρασκευής διαφόρων τροφών. (γ) Τέλος, στη δυτική πλευρά της αυλής υπάρχει το δίχωρο, όπου εκτίθενται αντικείμενα που αφορούν τις χαρακτηριστικές αγροτικές ασχολίες της Λακατάμιας.
Από την ίδρυση του το Μουσείο, λειτουργεί πληθώρα αξιόλογων εκπαιδευτικών προγραμμάτων τόσο για παιδιά δημοτικού όσο και για παιδιά γυμνασίου και λυκείου. Σκοπός αυτών των προγραμμάτων αποτελεί η γνωριμία των παιδιών με την πολιτιστική παράδοση, τη λαογραφία, τα παραδοσιακά επαγγέλματα και τον τρόπο ζωής των κατοίκων της κοινότητας της Λακατάμιας, η σύγκριση των παραδοσιακών επαγγελμάτων με τα σημερινά και η διερευνηση του βαθμού συσχέτισής τους με το περιβάλλον, η γνωριμία με τις παραδόσεις και τους μύθους του λαού μας και η εξέταση τις επιδράσεις που δέχτηκε από το περιβάλλον η κοινότητα. Γενικότερα όμως στόχοι του μουσείου αποτελούν και η ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και της φαντασίας των παιδιών, η διαμόρφωση στάσεων σχετικών με τη συμπεριφορά που πρέπει να επιδεικνύουν ως επισκέπτες σε ένα μουσείο καθώς και ο σεβασμός της πολιτιστικής μας κληρονομιας και παράδοσης και η συνειδητοποίηση της σημασίας της διατήρησης και διαφύλαξής της, ως στοιχείου επιβίωσης του λαού μας. Και όλα αυτά μέσα από τη γνωριμία με τα εκθέματα του «Μουσείο Ιστορίας και Πολιτιστικής Κληρονομιάς»
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα...
Αρχικά προηγήθηκε μία ξενάγηση στους χώρους του μουσείου από την αρμόδια λειτουργό και, στη συνέχεια, οι μαθητές/μαθήτριες, χωρισμένοι σε ομάδες, προσέγγισαν μέσα από ένα ιδιαίτερα διαδραστικό και παιγνιώδη τρόπο διάφορα θέματα που σχετίζονταν με τα εκθέματα του Μουσείου, όπως το παραδοσιακό σπίτι, τα παραδοσιακά επαγγέλματα, τις καθημερινές ασχολίες των κατοίκων, τα εργαλεία καθημερινής χρήσης αλλά και την ιστορία του Δήμου μας. Οι θεματικές, που επιλέχθηκαν εξετάστηκαν σε σχέση με το φυσικό και τεχνητό περιβάλλον της Λακατάμιας και πώς αυτό επέδρασε στη διαμόρφωση του τρόπου ζωής των κατοίκων της. Τέλος η ομαδική εργασία, η οποία λειτούργησε και ως αξιολόγηση, πέρα από την προσωπική και εμπειρική ενασχόληση των μαθητών/μαθητριών με τα αντικείμενα, περιελάμβανε μικρά θεατρικά δρώμενα αλλά και παρουσιάσεις σχετικών με το Μουσείο, καθώς επίσης, και δημιουργικές κατασκευές βασισμένες στα εκθέματα του μουσείου.
Η εξαιρετική οργάνωση του προγράμματος αλλά και η σπουδαία ξεναγός μας στο ταξίδι του παρελθόντος πέτυχαν να κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέρον των παιδιών μας και ν' ανοίξει νέους ορίζοντες γνώσεων, γλώσσας, δεξιοτήτων εμπειριών και στάσεων ζωής! Ο εξαιρετικός αυτός πολιτιστικός θησαυρός της Λακατάμιας που λέγεται, «Μουσείο Ιστορίας και Πολιτιστικής Κληρονομιάς Δήμου Λακατάμιας» θα πρέπει να προωθηθεί ακόμα περισσότερο από τον Δήμο μας, αφού μέσα από αυτό τον ιδανικό τρόπο μη τυπικής μάθησης δίνεται η ευκαιρία στους μαθητές μας, που αποτελούν τους πολίτες του αύριο να εμπνευστούν, να ταξιδέψουν και να ονειρευτούν το παρελθόν, καλλιεργούμενοι παράλληλα με την ευαισθητοποίηση για τον πολιτισμό και την πολιτιστική τους ταυτότητα.
Καταληκτικά
Ως εκπαιδευτικοί γνωρίζουμε ότι τα μουσεία αποτελούν ένα από τα κατεξοχήν πεδία μη τυπικής μάθησης, όπου δημιουργικές ιδέες, συναισθήματα και σχέσεις μεταξύ ανθρώπων και αντικειμένων, βρίσκουν χώρο έκφρασης και ανάπτυξης. Στο πλαίσιο αυτού του είδους της εκπαίδευσης, κινείται και το Μουσείο του Δήμου Λακατάμιας. Οι δράσεις του αποτελούν την αφετηρία γνωριμίας μικρών και μεγάλων με τον κόσμο του Μουσείου και των ξεχωριστών του αντικειμένων.
Ευχαριστούμε τον Δήμο Λακατάμιας για την υπέροχη και εξαιρετική βιωματική συνάντηση με την παράδοση, για όλους μας, παιδαγωγούς και εκπαιδευόμενους. Ταξιδέψαμε στο παρελθόν και ζήσαμε έστω και νοητά σε ένα άλλο κόσμο τόσο μακρινό που μοιαζει σαν παραμύθι για όλους μας. Ειδικότερα, προσδιορίσαμε την εκπαίδευση ως μουσειακή εμπειρία, ως ανάπτυξη δυνατοτήτων έρευνας και ανακάλυψης, σε ένα περιβάλλον ενεργητικών συνθηκών μάθησης, και τέλος βοηθήσαμε τα παιδιά να μάθουν να συμπεριφέρονται σωστά κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης σε αυτό το χώρο, να εκτιμήσουν την καλλιτεχνική και ιστορική αξία των εκθεμάτων, να διασκεδάσουν και να αναπτύξουν τη φαντασία τους.
Στέλιος Οδυσσέως
Εκπαιδευτικός Δημοτικής Εκπαίδευσης
Ενεργός Δήμοτης Λακατάμιας
