Το Η' Δημοτικό Σχολείο Πάφου «Ιορδάνιο» στη Βαρκελώνη με το Erasmus+ (ΚΑ 121)

Κάθε μέρα οι εκπαιδευτικοί αναζητούν νέα υλικά, νέες μεθόδους και νέες ιδέες. Αυτό που ψάχνουν, ωστόσο, δεν είναι κάτι νέο. Είναι αποτελεσματικές λύσεις στην αιώνια πρόκληση της διδασκαλίας και της μάθησης. Τι γίνεται αν κάποιες απαντήσεις υπάρχουν πάντα μπροστά μας; Τι γίνεται αν ό,τι χρειαζόμαστε δεν είναι νέες λύσεις σε παλιά προβλήματα αλλά μια διαφορετική προσέγγιση και αναστοχασμός πάνω σε ήδη υπάρχουσες στρατηγικές; Πώς διασφαλίζεται η ευημερία μαθητών/τριών και εκπαιδευτικών μέσα στα ευρωπαϊκά εκπαιδευτικά συστήματα;

Σε αυτά τα ερωτήματα έγινε προσπάθεια να δοθεί απάντηση στα πλαίσια του σεμιναρίου “Discovering the Best Educational Systems in Europe and the World” στη Βαρκελώνη από τις 18 ως τις 23 Νοεμβρίου 2024. Η συμμετοχή μας έγινε δυνατή μέσω της χρηματοδότησης του προγράμματος Erasmus+ στα πλαίσια της δράσης ΚΑ1 (το σχολείο μας είναι πιστοποιημένο ίδρυμα).

Μέσω συνεργατικής προσέγγισης και με την υποστήριξη του εκπαιδευτή, οι συμμετέχοντες/χουσες μοιράστηκαν τα σημεία που κάνει το σχολικό τους εκπαιδευτικό σύστημα να ξεχωρίζει θετικά. Οι συμμετέχοντες/χουσες παρουσίασαν τις προκλήσεις των εκπαιδευτικών τους συστημάτων και μέσω της συζήτησης και του κοινού αναστοχασμού (ο οποίος εδραιώθηκε μέσα στις ανασχηματιζόμενες ομάδες) μπόρεσαν να διακρίνουν τομείς οι οποίοι μπορούν να τύχουν βελτίωσης.

Επιγραμματικά παραθέτουμε μερικά από τα σημεία που μπορούν να βοηθήσουν στον θετικό μετασχηματισμό των εκπαιδευτικών συστημάτων:

• Κατανόηση των στοιχείων υπέρ και κατά της παγκοσμιοποίησης και της τοπικοποίησης στην εκπαίδευση.
• Οικοδόμηση μιας παραγωγικής σχολικής κουλτούρας.

• Προώθηση της ανοιχτής επικοινωνίας: Ενθάρρυνση του διαλόγου και της ανταλλαγής ιδεών μεταξύ εκπαιδευτικών, μαθητών και γονέων. Η διαφάνεια και η ανοιχτή επικοινωνία βοηθούν στην εμπιστοσύνη και την κατανόηση μεταξύ όλων των μερών.
• Υποστήριξη της επαγγελματικής ανάπτυξης: συμμετοχή σε σεμινάρια και επιμορφωτικά προγράμματα που βοηθούν τους εκπαιδευτικούς να ενημερώνονται για τις νέες μεθόδους και τεχνολογίες στην εκπαίδευση.
• Καλλιέργεια θετικού περιβάλλοντος: δημιουργία ενός θετικού και υποστηρικτικού περιβάλλοντος όπου οι μαθητές νιώθουν ασφαλείς και ενθαρρύνονται να μάθουν και να εξελιχθούν.
• Εμπλοκή των γονέων και της κοινότητας: Σε συνεργασία με τους γονείς και την τοπική κοινότητα μπορεί να δημιουργηθεί ένα δίκτυο υποστήριξης γύρω από τα παιδιά, που θα συμβάλει στην εκπαιδευτική τους πρόοδο και την κοινωνική τους ενσωμάτωση.
• Προαγωγή της αυτονομίας και της προσωπικής υπευθυνότητας:  Παρέχονται ευκαιρίες σε εκπαιδευτικούς και παιδιά να λαμβάνουν αποφάσεις και να συμμετέχουν ενεργά στη διαμόρφωση της μάθησής τους, ενισχύοντας την αυτονομία και την προσωπική τους υπευθυνότητα.
• Αξιολόγηση και συνεχής βελτίωση: Καθιέρωση κουλτούρας αξιολόγησης και αυτοαξιολόγησης όπου τακτικά αξιολογούνται τα εκπαιδευτικά προγράμματα και οι μέθοδοι, για να εντοπιστούν περιοχές βελτίωσης.

Αυτό που τονίστηκε εμφαντικά είναι πως κάποια εκπαιδευτικά συστήματα τα θεωρούμε απόλυτα επιτυχημένα επειδή είναι αυτά που έχουν εξαιρετικά αποτελέσματα (π.χ. τα συστήματα της Σιγκαπούρης, της Ν. Κορέας κ.λπ.), αγνοώντας όμως το αντίκρισμα που αυτά έχουν στην κοινωνία αλλά και το ευρύτερο σύστημα που τα συντηρεί. Πραγματικά επιτυχημένα, όμως, είναι τα εκπαιδευτικά συστήματα τα οποία έχουν αποτελέσματα με  διάρκεια και βρίσκονται σε θετική αλληλεπίδραση με την κοινωνία, ώστε να την βελτιώνουν και να βελτιώνονται. Αυτά τα συστήματα εστιάζουν και στην ευημερία εκπαιδευτικών και παιδιών. Τέτοια μπορούν να θεωρηθούν τα συστήματα των Σκανδιναβικών χωρών αλλά και των Βαλτικών Δημοκρατιών.

Παρόλα αυτά, για να βελτιωθεί το κάθε εκπαιδευτικό σύστημα, δεν αρκεί η αντιγραφή μέρους ή όλου ενός άλλου εκπαιδευτικού συστήματος. Αυτό που χρειάζεται είναι οι χωρίς παρωπίδες και τακτικισμούς αναγνώριση των προβλημάτων που υπάρχουν και η διόρθωση των στρεβλώσεων με αποφάσεις συμβατές με την κοινωνία την οποία το εκπαιδευτικό σύστημα καλείται να βελτιώσει.

Νίκος Λεκκός

Σχολικός Σύμβουλος Δημοτικής Εκπαίδευσης (Β.Δ.)

Συντονιστής προγράμματος Erasmus+, Η΄ Δημοτικό Πάφου (Ιορδάνειο)