Την Πέμπτη, 6 Φεβρουαρίου 2025 οι μαθητές/τριες της Δ’2 του Στ’ Δημοτικού Σχολείου – Αγίου Νικολάου (ΚΒ) είχαν την ευκαιρία να ζήσουν συναρπαστικές μαθησιακές εμπειρίες, καθώς εμβάθυναν στον συναρπαστικό κόσμο της ρομποτικής και της τεχνολογίας. Μέσα από τρία ελκυστικά μαθήματα, τα παιδιά επέδειξαν αξιοσημείωτη περιέργεια και ταλέντο στην επίλυση προβλημάτων.
Τα μαθήματα αυτά έγιναν στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Erasmus+ του Κέντρου Cardet (Center for the Advancement of Research and Development in Educational Technology), σε συνεργασία με τις εκπαιδεύτριες του Κέντρου, Μαρία Ηλία και Βίκυ Βογιατζή. Η εκπαιδευτικός του Σχολείου, Μαρία Ελευθερίου, έλαβε μέρος στην επιμόρφωση για το πρότζεκτ RoboAquaria – Robots in aquatic environments to promote STEM and environmental awareness που έγινε στην Ανκόνα της Ιταλίας, την περίοδο 15 – 19 Ιουλίου 2024.
Το CARDET (Κέντρο Προώθησης Έρευνας και Ανάπτυξης στην Εκπαιδευτική Τεχνολογία) είναι το κορυφαίο ανεξάρτητο ερευνητικό και εκπαιδευτικό κέντρο στην Κύπρο και ένα από τα εξέχοντα στην ευρω-μεσογειακή περιοχή, αφιερωμένο στην αξιοποίηση των δυνατοτήτων της εκπαίδευσης ως βασικής κινητήριας δύναμης στη διαμόρφωση ενός καλύτερου κόσμου.
Σύμφωνα με το πρότζεκτ, καθώς η ρύπανση των ωκεανών αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς και επηρεάζει τη θαλάσσια ζωή, αναδεικνύεται μια ισχυρή ανάγκη: να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση σχετικά με τις προκλήσεις του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής και να αναπτυχθούν δεξιότητες βιωσιμότητας και πράσινων από πολύ νεαρή ηλικία. Αυτός είναι ο κύριος στόχος του έργου RoboAquaria, το οποίο εστιάζει στην προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος με την ενσωμάτωση της Εκπαιδευτικής Ρομποτικής στην τάξη και την ανάπτυξη των ικανοτήτων των εκπαιδευτικών για τη χρήση τους. Το έργο ανέπτυξε μεθοδολογικό πλαίσιο και οδηγίες για τους εκπαιδευτικούς, ένα RoboAquaria Toolkit, ένα E-Learning Toolkit και σχέδια μαθήματος. Τα μαθήματα στην τάξη έγιναν σε συνεργασία με τις εκπαιδεύτριες του Κέντρου, Μαρία Ηλία και Βίκυ Βογιατζή.
Μάθημα 1: Μηχανή ή ρομπότ;
Η ημέρα ξεκίνησε εξερευνώντας τις θεμελιώδεις διαφορές μεταξύ μηχανών και ρομπότ. Χρησιμοποιώντας το γοητευτικό κλιπ από το WALL-E, πυροδοτήσαμε μια ζωηρή συζήτηση για την αυτονομία και τον έλεγχο. Τα παιδιά κατάλαβαν γρήγορα ότι, ενώ οι μηχανές είναι σχεδιασμένες για συγκεκριμένες εργασίες υπό ανθρώπινο έλεγχο, τα ρομπότ διαθέτουν έναν βαθμό ανεξαρτησίας. Στη συνέχεια, επεκτείναμε τη συζήτησή μας σε καθημερινές συσκευές, αναλογιζόμενοι πώς οι ανεμιστήρες και οι ηλεκτρικές σκούπες βασίζονται στην ανθρώπινη εισροή. Ένα ιδιαίτερα προβληματισμένο κομμάτι περιελάμβανε την εξερεύνηση των ηθικών επιπτώσεων της ρομποτικής. Οι μαθητές/τριες σκέφτηκαν πραγματικά σενάρια, επιδεικνύοντας μια έντονη επίγνωση των κοινωνικών επιπτώσεων της τεχνολογίας. Οι πρακτικές δραστηριότητες, που περιελάμβαναν την κατασκευή και τον προγραμματισμό, ενίσχυσαν την κατανόησή τους και άνοιξαν περαιτέρω συζητήσεις σχετικά με τις προκλήσεις και τους ηθικούς προβληματισμούς που είναι εγγενείς στην τεχνολογία.
Μάθημα 2: Χρώματα στην οθόνη
Στη συνέχεια, συνδυάσαμε την τεχνολογία με την τέχνη στο μάθημά μας με τίτλο "Χρώματα στην Οθόνη". Τα παιδιά άρχισαν εξερευνώντας τη συναισθηματική επίδραση των θερμών και ψυχρών χρωμάτων. Στη συνέχεια, μεταπήδησαν στο εργαλείο προγραμματισμού UIFlow, όπου εργάστηκαν σε ομάδες για να προγραμματίσουν τον μικροελεγκτή M5StickC. Η αποστολή τους: να δημιουργήσουν ακολουθίες θερμών και ψυχρών χρωμάτων που θα εμφανίζονταν με βάση τα πατήματα κουμπιών. Αυτή η πρακτική εφαρμογή της θεωρίας χρωμάτων και των δεξιοτήτων προγραμματισμού είχε μεγάλη επιτυχία. Τα παιδιά όχι μόνο ενίσχυσαν τις τεχνικές τους ικανότητες, αλλά απέκτησαν επίσης μια βαθύτερη εκτίμηση για τη διασταύρωση της τεχνολογίας και της δημιουργικότητας, αναγνωρίζοντας πώς η ρομποτική μπορεί να είναι ένα εργαλείο για την καλλιτεχνική έκφραση.
Μάθημα 3: Ο εγκέφαλος του ρομπότ
Τέλος, εμβαθύναμε στις εσωτερικές λειτουργίες των ρομπότ με το μάθημά μας με τίτλο "Ο Εγκέφαλος του Ρομπότ". Ξεκινήσαμε συζητώντας πώς οι άνθρωποι λαμβάνουν πληροφορίες και στη συνέχεια κάναμε καταιγισμό ιδεών για τις δυνατότητες των ρομπότ. Τα παιδιά έμαθαν να διακρίνουν μεταξύ μηχανών και ρομπότ, κατανοώντας ότι τα ρομπότ μπορούν να λαμβάνουν αποφάσεις και να αλληλεπιδρούν με το περιβάλλον τους. Χρησιμοποιώντας τη διεπαφή προγραμματισμού drag-and-drop του UIFlow, αντιμετώπισαν την πρόκληση του προγραμματισμού ενός ρομπότ για να ανάψει ένα φως και να αλλάξει το χρώμα του με βάση τα πατήματα κουμπιών. Αυτή η πρακτική εμπειρία τους επέτρεψε να μάθουν για τα εξαρτήματα των ρομπότ, όπως οι αισθητήρες και οι ενεργοποιητές, καθώς και την ουσιαστική δεξιότητα του εντοπισμού σφαλμάτων. Η συνεργατική φύση της ομαδικής εργασίας ενίσχυσε την ομαδική εργασία και τις δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων. Η επιτυχία που βίωσαν στον προγραμματισμό των ρομπότ τους ήταν μια απόδειξη της δέσμευσης και της μάθησής τους.
Συνολικά, αυτή η ημέρα ήταν εξαιρετικά επιτυχημένη. Ο ενθουσιασμός, το συνεργατικό πνεύμα και η προθυμία των παιδιών να μάθουν ήταν πραγματικά εμπνευσμένα. Τα μαθήματα αυτά δεν παρείχαν μόνο πολύτιμες τεχνικές δεξιότητες, αλλά καλλιέργησαν την κριτική σκέψη, την ηθική συνείδηση και τη δημιουργική έκφραση. Θα ακολουθήσουν και άλλα μαθήματα ρομποτική, καθώς τα παιδιά ανυπομονούν να συνεχίσουν αυτό το ταξίδι ανακάλυψης.
Μαρία Ελευθερίου, Εκπαιδευτικός