Παρουσιάσεις του μαθήματος «Λογική-Φιλοσοφία» στα Λύκεια της Κύπρου


ΤΗΣ ΔΡΟΣ ΕΛΣΑΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΟΥ*

Η Φιλοσοφία ως μάθημα διδασκαλίας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση είναι προϊόν των τελευταίων δεκαετιών. Πολλές χώρες της Ευρώπης (Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Αυστρία, Γερμανία, Βέλγιο, Κροατία, Δανία, Εσθονία, Ελλάδα, Φινλανδία, Ισλανδία, Ιταλία, Ισραήλ, Ολλανδία, Νορβηγία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σερβία, Σλοβακία, Ρουμανία, Ισπανία, Τουρκία), αλλά και οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και η Αυστραλία την έχουν εντάξει στο αναλυτικό τους πρόγραμμα (Teaching Philosophy in Europe and North America. Unesco, 2011). Στην Κύπρο η διδασκαλία της Φιλοσοφίας έχει βρει γόνιμο έδαφος με την εισαγωγή του μαθήματος ως επιλεγόμενου (εξεταζόμενου) μαθήματος αποκλειστικά στην κλασική κατεύθυνση σπουδών στη Β΄ και Γ΄ Λυκείου.

Όσον αφορά στην επιλογή του μαθήματος της Φιλοσοφίας, ωστόσο, τίθεται το ζήτημα της οριοθέτησής του, καθώς λέξη «φιλοσοφία», ειδικά στην εποχή μας, χρησιμοποιείται με τόσο διαφορετικούς τρόπους, με αποτέλεσμα οι μαθητές να μην γνωρίζουν με ακρίβεια όχι μόνο τη σημασία της λέξης αλλά ούτε το περιεχόμενο του μαθήματος. Εδώ έρχεται ο ρόλος του ΥΠΑΝ που με εργώδη ζήλο διοργάνωσε παρουσιάσεις του μαθήματος της Φιλοσοφίας σε πολλά σχολεία της Κύπρου, προκειμένου οι μαθητές να γνωρίσουν τι σημαίνει φιλοσοφία, καθώς και τις απαιτήσεις του εν λόγω μαθήματος. Ως εκ τούτου, το πρώτο δεκαπενθήμερο του Δεκεμβρίου, διεξήχθησαν παρουσιάσεις σε λύκεια της επαρχίας Λάρνακας (Λύκεια Αγ. Γεωργίου, Μακαρίου Γ΄, Βεργίνας, Παγκύπριο, Λιβαδιών, Αραδίππου) και Λεμεσού (Λύκεια Λανίτιο, Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, Αγ. Φυλάξεως) από την καθηγήτρια Φιλοσοφίας, Δρα Έλσα Νικολαΐδου με την παρουσία του Δρος Ανδρέα Σοφόκλη επιθεωρητή Φιλολογικών Μαθημάτων.

Σε όλα τα σχολεία οι μαθητές και οι μαθήτριες παρακολούθησαν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον την παρουσίαση του μαθήματος Λογική-Φιλοσοφία. Κατ’ αρχάς εξοικειώθηκαν με την ορολογία της φιλοσοφίας και τους φιλοσοφικούς προβληματισμούς οι οποίοι προκύπτουν από τη φιλοσοφική απορία και την αναζήτηση της αλήθειας, που βρίσκονται στο επίκεντρο του φιλοσοφικού στοχασμού. Στη συνέχεια, γνώρισαν την αφετηρία της φιλοσοφίας, η οποία ξεκινάει από την αρχαία Μίλητο και το πρώτο φιλοσοφικό ερώτημα που έχει τεθεί («Η αρχή των πάντων») χωρίς να έχει έως σήμερα απαντηθεί από την επιστήμη. Τέλος, απασχόλησαν τη σκέψη τους με διαχρονικά ερωτήματα της φιλοσοφίας που έχουν εφαρμογή σήμερα, όπως εκείνα της ταυτότητας (ποιος είμαι;), της ηθικής πράξης (τι είναι σωστό να πράττω και γιατί;) και της ελεύθερης βούλησης (είμαι ελεύθερος και ηθικά υπεύθυνος για τις πράξεις μου;).

Παράλληλα, με την υποστήριξη του ΥΠΑΝ, έχουν δημιουργηθεί ήδη οι πρώτοι Όμιλοι Φιλοσοφίας στα σχολεία, όπου μπορούν να λάβουν μέρος και μαθητές οι οποίοι λόγω κατεύθυνσης δεν είναι σε θέση να επιλέξουν το μάθημα Λογική-Φιλοσοφία. Οι δράσεις των Ομίλων περιλαμβάνουν διαδικτυακές διαλέξεις και συζητήσεις γύρω από σύγχρονα φιλοσοφικά θέματα. Μάλιστα, τη Δευτέρα στις 19 Δεκεμβρίου 2022, ο Όμιλος Φιλοσοφίας του Λυκείου Μακαρίου Γ΄ στη Λάρνακα διοργάνωσε διαδικτυακή διάλεξη του κορυφαίου Έλληνα νευροεπιστήμονα, Γιώργου Παξινού, με θέμα: «Υπάρχει ελεύθερη βούληση;», με συμμετοχή πλήθους μαθητών που παρακολούθησαν με μεγάλο ενδιαφέρον την ομιλία του Καθηγητή και στη συνέχεια έθεσαν καίριες ερωτήσεις φιλοσοφικής φύσεως, καταδεικνύοντας την άρρηκτα δεμένη σχέση μεταξύ φιλοσοφίας και επιστήμης. Ο Καθηγητής Παξινός, γνώστης της φιλοσοφίας, απάντησε σε όλες και συνεχάρη τους μαθητές για την οξύνοιά τους.

Η φιλοσοφία εξασκεί τη σκέψη. Το μάθημα Φιλοσοφίας στην Κύπρο δεν απαιτεί τη στείρα απομνημόνευση θεωριών, οι οποίες λειτουργούν περισσότερο ως υπόστρωμα του φιλοσοφικού διαλόγου. Οι έφηβοι μαθαίνουν κυρίως να «φιλοσοφούν», με την έννοια ότι καλούνται να λάβουν θέση σε σύγχρονα διλήμματα που αντιμετωπίζει ο σημερινός παγκόσμιος άνθρωπος. Ως εκ τούτου, οι εξετάσεις απαιτούν από τον μαθητή να είναι σε θέση να σκέφτεται λογικά και να εξασκεί τη φιλοσοφική σκέψη που ερευνά και υποβάλλει στη βάσανο της ορθολογικής κριτικής τις διαφορετικές θεωρίες και απόψεις. Πρόκειται μάλιστα για ένα εξαιρετικά δομημένο μάθημα το οποίο θα έχουν τη χαρά να επιλέξουν μαθητές  και μαθήτριες των Κλασικών και Ανθρωπιστικών σπουδών της Α΄ Λυκείου, ώστε να το διδαχτούν στις επόμενες δύο τάξεις.

Στη συνέχεια, θα ακολουθήσουν και άλλες δράσεις (διαγωνισμοί, συνέδρια κτλ.) προκειμένου οι μαθητές να εξοικειωθούν περισσότερο με το αντικείμενο της Φιλοσοφίας και το φιλοσοφείν.

*Διδάσκει Φιλοσοφία στη δημόσια εκπαίδευση




Comments (0)


This thread has been closed from taking new comments.





Newsletter










1171