Αφιερωμένο στον Λεωνίδα Μαλένη στιχουργό του «άτυπου εθνικού ύμνου» της Κύπρου, του τραγουδιού «Χρυσοπράσινο Φύλλο», το οποίο μελοποίησε ο αείμνηστος Μίκης Θεοδωράκης.
ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΜΑΡΑΘΕΥΤΗ*
«Γη της λεμονιάς, της ελιάς, γη του πεύκου του κυπαρισσιού…» και πρωτίστως γη της λατζιάς, του εθνικού δέντρου της Κύπρου που τα χρυσοπράσινα φύλλα του ρίχθηκαν στο πέλαγο και ταξιδεύουν, χρόνια τώρα, στην καρδιά και στο μυαλό μας.
Η λατζιά λοιπόν, έδωσε το όνομά της στο διακρατικό πρόγραμμα Κύπρου – Ελλάδας «Χρυσοπράσινο φύλλο», το οποίο αποτελεί ένα περιβαλλοντικό πρόγραμμα με ολιστικό αειφόρο προσανατολισμό.Συντονίζεται από την Επιθεώρηση Βιολογίας στο ΥΠΑΝ και μετρά ήδη 29 χρόνια ζωής. Οι στόχοι του περιλαμβάνουν τη δημιουργία γνωσιολογικών και αξιακών προϋποθέσεων στα παιδιά ώστε να έχουν θετικές στάσεις και συμμετοχικές συμπεριφορές σε ζητήματα προστασίας της οικολογικής ισορροπίας, της ποιότητας ζωής και της βιωσιμότητας της ανάπτυξης. Επιπλέον, στοχεύει στην ανάπτυξη παιδαγωγικού́ προβληματισμού́ μεταξύ́ των εκπαιδευτικών που συμμετέχουν και την ανταλλαγή́ απόψεων και εμπειριών για τα εκπαιδευτικά́ συστήματα και τις παιδαγωγικές πρακτικές. Ο τρίτος στόχος του προγράμματος είναι η ενδυνάμωση των ιστορικών, εθνικών και πολιτιστικών δεσμών που συνδέουν την Κύπρο με την Ελλάδα και η προώθηση σχέσεων φιλίας και συνεργασίας.
Σκοπός της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης η οποία παρέχεται μέσω του «Χρυσοπράσινου Φύλλου» είναι η ανάπτυξη δεξιοτήτων που ενδυναμώνουν τους/τις μαθητές/ριες, ώστε να μετασχηματίσουν τον εαυτό τους και την κοινωνία στην κατεύθυνση της παγκόσμιας πολιτότητας, της αντιμετώπισης των σύγχρονων περιβαλλοντικών και κοινωνικών προκλήσεων καθώς και της διαμόρφωσης της αειφορίας.
Το πρόγραμμα «Χρυσοπράσινο Φύλλο» παρέχει μια «μικρή ματιά» στο σύγχρονο αειφόρο σχολείο του μέλλοντος. Ολοκληρώνεται σε διετείς κύκλους: τον πρώτο χρόνο οι μαθητές/ριες προετοιμάζουν ερευνητικές εργασίες μελετώντας τοπικά ζητήματα σε συνεργασία με ένα αντίστοιχο σχολείο στην Ελλάδα. Τον δεύτερο χρόνο λαμβάνουν χώρα οι ανταλλαγές μαθητών/ριών, δηλαδή οι μαθητικές αντιπροσωπίες της Κύπρου ταξιδεύουν στα συνεργαζόμενα σχολεία της Ελλάδας και αντίστροφα. Μετά από δύο χρόνια «απουσίας» το «Χρυσοπράσινο Φύλλο» ξαναζωντάνεψε στα συνεργαζόμενα σχολεία στην Ελλάδα. Και παρόλο που κάθε Γυμνάσιο ή Λύκειο ταξίδεψε σε διαφορετική πόλη σε κάθε γωνία της Ελλάδας, φιλοξενήθηκαν από διαφορετικά άτομα, επισκέφθηκαν διαφορετικούς περιβαλλοντικούς και πολιτιστικούς χώρους, μαθητές/ριες και εκπαιδευτικοί έχουν τα ίδια έντονα συναισθήματα ολοκλήρωσης και ανακάλυψης καθώς οι ερευνητικές εργασίες στις οποίες εργάζονταν εδώ και ένα χρόνο με τις ομάδες τους παρουσιάστηκαν στους/στις, φίλους/ες πια, συμμαθητές/ριες στην Ελλάδα. Μέσα σε λίγες μέρες απόκτησαν νέες γνώσεις, βίωσαν νέες εμπειρίες, ανέπτυξαν νέες δεξιότητες και καλλιέργησαν νέες στάσεις που θα αποτελούν εφόδια για την υπόλοιπή τους ζωή.
Στο πλαίσιο λοιπόν της φετινής μετάβασης των δεκατεσσάρων (14) σχολείων Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης στα αντίστοιχα συνεργαζόμενα Ελλαδικά σχολεία, οι μαθητές/ριες είχαν την ευκαιρία να επισκεφθούν Περιβαλλοντικά Κέντρα και χώρους οικολογικού ενδιαφέροντας όπου εργάστηκαν ομαδοκεντρικά, μελετώντας διάφορα περιβαλλοντικά ζητήματα όπως η κλιματική αλλαγή, η ατμοσφαιρική και εδαφική ρύπανση, η διάβρωση του εδάφους και η αποψίλωση των δασών, η λειψυδρία, η μείωση της βιοποικιλότητας και άλλα πολλά. Επίσης, επισκέφθηκαν πολιτιστικούς μουσειακούς και αρχαιολογικούς χώρους στις κοινότητες στις οποίες φιλοξενήθηκαν.
Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τους/τις εκπαιδευτικούς, τους/τις μαθητές/ριες, τις Διευθύνσεις όλων των εμπλεκόμενων Κυπριακών σχολείων και Ελλαδικών σχολείων, καθώς και το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Αργυρούπολης στην Αθήνα για την άψογη συνεργασία, διοργάνωση και φιλοξενία. Ανυπομονούμε για την επερχόμενη επίσκεψη των συνεργαζόμενων Ελλαδικών σχολείων την άνοιξη του 2023!
*Εκπαιδευτικός
Παγκύπριος Συντονιστής Προγράμματος "Χρυσοπράσινο Φύλλο",
Επιθεώρηση Βιολογίας, ΥΠΑΝ.
