«Να μην θυματοποιηθούν οι φετινοί μαθητές/-τριες και ιδιαίτερα οι τελειόφοιτοι/-ες, εξαιτίας του υφιστάμενου αποτυχημένου συστήματος αξιολόγησής τους».
Η ΟΕΛΜΕΚ και η Παγκύπρια Συνομοσπονδία Γονέων Μέσης Εκπαίδευσης με επιστολή τους στην Υπουργό Παιδείας και στον πρόεδρο της Επιτροπής Παιδείας παραθέτουν κοινές θέσεις για την «Αξιολόγηση των μαθητών/τριών» (εξετάσεων τετραμήνων).
1. Είναι πασιφανή τα πολλαπλά προβλήματα που δημιουργούνται από την εφαρμογή των Εξετάσεων Τετραμήνων (συρρίκνωση ωφέλιμου διδακτικού χρόνου, προαγωγή της μηχανιστικής διεκπεραίωσης της διδακτέας/εξεταστέας ύλης, δημιουργία ενός εξαιρετικά πιεστικού σχολικού προγράμματος που έχει αρνητικό αντίκτυπο για τις σχολικές μονάδες, τους εκπαιδευτικούς, την ποιοτική εκπαιδευτική διαδικασία και κυρίως τους/τις μαθητές/-τριες κ.ά.), καθώς επίσης και τα σημαντικά λάθη που έγιναν στη διαδικασία υλοποίησής τους από το ΥΠΑΝ (π.χ. αυξημένη διδακτέα ύλη σε σχέση με τον διαθέσιμο διδακτικό χρόνο, εξεταστέα ύλη, εξεταστικά δοκίμια κ.ά.).
2. Επίσης, είναι πλήρως τεκμηριωμένο το γεγονός ότι οι στόχοι που είχαν τεθεί εξαρχής από το ΥΠΠΑΝ για την εφαρμογή των Εξετάσεων Τετραμήνων (π.χ. «διαμορφωτική αξιολόγηση», «βελτίωση μαθησιακών αποτελεσμάτων», «μείωση της παραπαιδείας», «αποφόρτιση της ύλης», «μείωση του άγχους και της πίεσης για τους/τις μαθητές/μαθήτριες», «αύξηση προσωπικού ελεύθερου χρόνου μαθητών/μαθητριών», «ώθηση στην αξιοποίηση των νέων ανατροφοδοτικών μορφών συνεχούς και δημιουργικής αξιολόγησης», «καταξίωση του σχολικού χρόνου στη συνείδηση των μαθητών/-τριών», «μετατροπή του σχολείου σε κοινότητα μάθησης και δημιουργίας») δεν έχουν επιτευχθεί.
3. Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, ζητούμε όπως προωθηθούν άμεσα από τη νέα Κυβέρνηση και από τη Βουλή των Αντιπροσώπων οι διαδικασίες για τον τερματισμό αυτού του θεσμού, με ταυτόχρονη έναρξη ενός ουσιαστικού διαλόγου με στόχο την διαμόρφωση ενός νέου σχεδίου αξιολόγησης των μαθητών/-τριών, που να λειτουργεί πραγματικά προς όφελος του Δημόσιου Σχολείου και πρωτίστως των μαθητών/τριών, το οποίο θα εφαρμοστεί από την επόμενη σχολική χρονιά 2023-2024. Ταυτόχρονα, σημειώνουμε ότι θα πρέπει να εξευρεθούν τρόποι, ώστε να μην θυματοποιηθούν οι φετινοί μαθητές/-τριες και ιδιαίτερα οι τελειόφοιτοι/-ες, εξαιτίας του υφιστάμενου αποτυχημένου συστήματος αξιολόγησής τους.
4. Ενόψει των διαδικασιών που πρέπει να ξεκινήσουν άμεσα για την επίτευξη των πιο πάνω στόχων, η ΟΕΛΜΕΚ και η Παγκύπρια Συνομοσπονδία Γονέων Μέσης Εκπαίδευσης καταθέτουμε τις πιο κάτω κοινές μας θέσεις προς διαβούλευση, οι οποίες θεωρούμε ότι αφενός θα βοηθήσουν ώστε να ξεπεραστούν υφιστάμενα προβλήματα και αφετέρου θα διαμορφώσουν ένα αξιόπιστο και λειτουργικό σύστημα αξιολόγησης των μαθητών/-τριών:
α) Να σταματήσει η διεξαγωγή των τριών εξετάσεων στη Γ’ Λυκείου, γιατί το σύστημα που εφαρμόστηκε την τελευταία διετία αποδείχτηκε εξουθενωτικό για τους τελειόφοιτους μαθητές. Θέση μας είναι ότι θα πρέπει να καταργηθεί τουλάχιστον η ενδιάμεση κεντρική εξέταση για τη Γ’ Λυκείου, ενώ απορρίπτουμε τις σκέψεις για κατάργηση των Παγκύπριων Εξετάσεων, που αποτελεί έναν από τους πιο αξιόπιστους και αναγνωρισμένους θεσμούς στην κυπριακή κοινωνία.
Για τη Γ΄ Λυκείου οι εξετάσεις (είτε αφορούν την απόλυση είτε την πρόσβαση) πρέπει να γίνονται στο τέλος της σχολικής χρονιάς. Για τη διενέργεια των εξετάσεων αυτών είχαν συζητηθεί και παλιότερα συγκεκριμένα σενάρια για την απόλυση και πρόσβαση των τελειόφοιτων μαθητών, τα οποία θα πρέπει να εξεταστούν στον διάλογο. Ένα από τα σενάρια που είναι προς συζήτηση για τους τελειόφοιτους μαθητές είναι η διεξαγωγή ενιαίας εξέτασης στο τέλος της σχολικής χρονιάς για σκοπούς απόλυσης και αμέσως μετά η διεξαγωγή των Παγκυπρίων Εξετάσεων για σκοπούς πρόσβασης για όσους μαθητές ενδιαφέρονται να εισαχθούν στα δημόσια πανεπιστήμια της Κύπρου και της Ελλάδας, όπως ίσχυε μέχρι το 2008.
β) Ταυτόχρονα, η ενδιάμεση γραπτή κεντρική εξέταση θα πρέπει να καταργηθεί τόσο στην Α’ και Β’ Λυκείου όσο και στον Γυμνασιακό Κύκλο, αφού η διεξαγωγή της εξέτασης αυτής ευθύνεται κατά κύριο λόγο για την απώλεια ωφέλιμου διδακτικού χρόνου, τη μη εφαρμογή κατά τρόπο αποτελεσματικό της διαμορφωτικής αξιολόγησης όπως επίσης και για πολλές άλλες αρνητικές παρενέργειες των εξετάσεων τετραμήνων.
Για τις τρεις τάξεις του Γυμνασίου όπως επίσης για την Α’ και Β’ τάξη Λυκείου θα μπορούσε να διατηρηθεί μια ενιαία εξέταση στο τέλος της σχολικής χρονιάς, στην οποία θα εξετάζονται οι μαθητές/-τριες σε περιορισμένη και σαφώς καθορισμένη εξεταστέα ύλη, η οποία δεν θα υπερβαίνει το 60% της διδακτέας ύλης. Σημειώνουμε ότι η εξεταστέα ύλη θα ανακοινώνεται κάθε σχολική χρονιά μετά τις διακοπές του Πάσχα.
Η βαρύτητα της τελικής κεντρικής εξέτασης στη συνολική βαθμολογία θα πρέπει να μειωθεί σε σχέση με το υφιστάμενο σύστημα και να μην υπερβαίνει το 30%.
Νοείται, βεβαίως, ότι τόσο το Α’ όσο και το Β’ τετράμηνο θα συνεχίσουν να υφίστανται για σκοπούς διαχωρισμού της σχολικής χρονιάς και της διδακτέας ύλης. Ο βαθμός του έτους θα προκύπτει από το βαθμό του α’ τετραμήνου (ο βαθμός των μαθητών από την προφορική αξιολόγηση, διαγωνίσματα), τον βαθμό του β’ τετραμήνου (προφορική αξιολόγηση, διαγωνίσματα) και τον βαθμό της τελικής κεντρικής εξέτασης που θα διεξάγεται στο τέλος της σχολικής χρονιάς.
Ταυτόχρονα, θα πρέπει να καθοριστούν σαφέστατα όρια ως προς τον αριθμό των διαγωνισμάτων που θα διεξάγονται κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς και κάθε τετραμήνου, για κάθε μάθημα ξεχωριστά (ανάλογα με τις ανάγκες του), ενώ θα πρέπει επίσης να τεθεί και ανώτατο όριο διαγωνισμάτων που θα επιτρέπεται κατά εβδομάδα.
5. Καταληκτικά, ζητούμε όπως εισακουστούν επιτέλους οι προβληματισμοί, οι ανησυχίες και οι απόψεις που εκφράζαμε όλο το προηγούμενο χρονικό διάστημα, καθώς επίσης και το κοινό μας αίτημα για ουσιαστικό διάλογο, τον οποίο ζητούμε εδώ και καιρό. Επίσης, αναμένουμε να τηρηθούν οι προεκλογικές δεσμεύσεις της νέας Κυβέρνησης τόσο όσον αφορά γενικά τον θεσμό των εξετάσεων τετραμήνων όσο και εκείνες που αφορούν στη μη θυματοποίηση των φετινών μαθητών/-τριών και ειδικά των τελειόφοιτων μαθητών».
