ΤΟΥ ΔΡΟΣ ΓΙΩΡΓΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ*
Μέσα από μία νέα έρευνα επιχειρήθηκε η διερεύνηση του πώς η χρήση συγκεκριμένων φθόγγων κατά την ομιλία συνδέεται με την μεταδοτικότητα του κορωνοϊού. H έρευνα δημοσιεύθηκε στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό ιατρικής Irish Journal of Medical Science (Springer) με επικεφαλής τον γλωσσολόγο Δρα Γιώργο Γεωργίου (Πανεπιστήμιο Λευκωσίας/Πανεπιστήμιο RUDN Μόσχας) με τη συμμετοχή του Κρις Γεωργίου (Computer Programmer) και του Δρος Αχμάντ Κιλάνι (Πανεπιστήμιο RUDN Μόσχας).
Στόχοι της έρευνας ήταν να καταδείξει 1) κατά πόσο η ύπαρξη ή όχι δασυνόμενων συμφώνων στο φωνολογικό σύστημα διαφόρων γλωσσών και 2) κατά πόσο η συχνότητα εμφάνισης κλειστών συμφώνων σε διάφορες γλώσσες συμβάλλουν στη μετάδοση του COVID-19 ανάμεσα στους ανθρώπους.
Για τη διερεύνηση του πρώτου στόχου, το πρωτόκολλο της μελέτης βασίστηκε σε ένα κόρπους 83 χωρών των οποίων η βασική γλώσσα επικοινωνίας – η οποία μιλιέται από τουλάχιστον τα 3/4 του πληθυσμού – περιλαμβάνει ή όχι δασυνόμενα σύμφωνα. Για αυτόν τον λόγο, οι χώρες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες για να διαφανεί αν υπήρχε στατιστικά σημαντική διαφορά στον δείκτη αναπαραγωγής (R0) του ιού ανάμεσα στις δύο ομάδες χωρών. Ο δισειριακός συντελεστής συσχέτισης κατέδειξε στατιστικά μη-σημαντικές διαφορές ανάμεσα στις δύο ομάδες παρά το γεγονός ότι ο R0στις χώρες των οποίων η βασική γλώσσα επικοινωνίας περιέχει δασυνόμενα σύμφωνα ήταν ψηλότερος.
Για τη διερεύνηση του δεύτερου στόχου, συμπεριλήφθηκε η συχνότητα εμφάνισης τεσσάρων κλειστών συμφώνων (/b d p t/) σε διάφορες γλώσσες οι οποίες είναι οι κύριες γλώσσες επικοινωνίας σε διάφορες χώρες. Αυτό το ποσοστό συγκρίθηκε με τον δείκτη αναπαραγωγής του ιού για να διαφανεί κατά πόσο υπάρχει συσχέτιση ανάμεσά τους. Τα τεστ συσχέτισης κατέδειξαν μεγάλη θετική συσχέτιση μόνο για τον φθόγγο /p/. Σύμφωνα με τους Abkarian και Stone (2020), οι οποίοι διερεύνησαν τις παραγωγές σάλιου κατά την προφορά κλειστών συμφώνων, παρόλο που τόσο το σύμφωνο /b/ όσο και το /p/ παράγουν πολλά σταγονίδια κατά τη διάρκεια της ομιλίας, το σύμφωνο /p/ υπερισχύει του /b/ όσον αφορά την εκπομπή σταγονιδίων. Τα προαναφερθέντα ευρήματα μπορούν να εξηγηθούν από το γεγονός ότι το /b/ είναι ένα ηχηρό σύμφωνο και έτσι υπάρχει δόνηση των φωνητικών πτυχών, γεγονός που οδηγεί σε ταχείες διαμορφώσεις πίεσης στον αέρα. Με αυτόν τον τρόπο, τα νήματα αποσταθεροποιούνται από αυτές τις γρήγορες κινήσεις με αποτέλεσμα την παραγωγή λιγότερων σταγονιδίων για το /b/ σε σχέση με το /p/ που είναι άηχο σύμφωνο. Αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει τη θετική συσχέτιση του /p/ με τη μεταδοτικότητα του ιού, υποδηλώνοντας ότι οι γλώσσες με συχνότερη χρήση του συμφώνου /p/, ενδέχεται να έχουν περισσότερες πιθανότητες εξάπλωσης του ιού.
Αυτή η μελέτη προσφέρει μόνο μια προκαταρκτική εικόνα για το πώς η χρήση των συμφώνων σχετίζεται με την πιθανότητα μετάδοσης του COVID-19. Μέχρι τώρα είδαμε ότι η δασύτητα δεν αποτελεί σημαντικό παράγοντα εξάπλωσης αλλά η συχνότητα χρήσης του συμφώνου /p/ ίσως να παίζει κάποιο ρόλο. Μπορούμε, ωστόσο, να αναγνωρίσουμε κάποιους μεθοδολογικούς περιορισμούς. Πρώτον, δεν μπορέσαμε να συμπεριλάβουμε μεγάλο αριθμό γλωσσών λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν περισσότερες από 7000 ενεργές γλώσσες στον κόσμο. Δεύτερον, δεν γνωρίζουμε το ακριβές γλωσσικό υπόβαθρο του κάθε ατόμου και ποιες γλώσσες χρησιμοποιούν κατά την καθημερινή τους επικοινωνία. Για παράδειγμα, κάποιος μπορεί να είναι φυσικός ομιλητής της κυρίαρχης γλώσσας μιας χώρας, αλλά μπορεί να χρησιμοποιήσει άλλη γλώσσα στην καθημερινή του επικοινωνία. Τρίτον, η μεταδοτικότητα του ιού μπορεί επίσης να εξαρτάται από άλλους παράγοντες όπως μέτρα κοινωνικής απόστασης και άλλες πηγές μετάδοσης (π.χ. βήχας, επαφή με μολυσμένη επιφάνεια κ.λπ.). Αν και είναι δύσκολο να προσδιοριστεί η ακριβής σχέση μεταξύ της μετάδοσης ενός ιού και της χρήσης της γλώσσας, μελλοντικές μελέτες μπορεί να βασιστούν σε αυτήν τη μελέτη για να πραγματοποιήσουν περαιτέρω έρευνα σε ελεγχόμενα περιβάλλοντα.
Μπορείτε να δείτε τη μελέτη στους πιο κάτω συνδέσμους:
https://link.springer.com/article/10.1007%2Fs11845-020-02500-3
*Επίκουρος Λέκτορας
Τμήμα Γλωσσών και Λογοτεχνίας
Πανεπιστήμιο Λευκωσίας
