ΤΗΣ ΔΩΡΙΤΑΣ ΜΑΡΚΑΝΤΩΝΗ*
Σχολικός εκφοβισμός... bullying, θύτες, θύματα, θεατές.. Λέξεις που έχουν πλέον γίνει μάστιγα στις μέρες μας με παιδιά που δεν μπορούν να το αντιμετωπίσουν όταν τους συμβαίνει και αρκετούς γονείς σε απόγνωση.
Είναι γεγονός ότι τα σχολεία μας μπορεί να ήταν για κάποιο χρονικό διάστημα κλειστά λόγω της πανδημίας, ωστόσο ο εκφοβισμός αποτελούσε και αποτελεί την καθημερινότητα για κάποια παιδιά τόσο στο σχολείο, όσο κι εκτός. Ας μην ξεχνάμε ότι ο εκφοβισμός είναι ένα φαινόμενο το οποίο δεν συναντάται μόνο εντός των σχολικών πλαισίων.
Έτσι λοιπόν ο εγκλεισμός στα σπίτια μας και η τηλεκπαίδευση μπορεί να «προστάτευσαν» κάποια παιδιά από τον σωματικό ή και τον λεκτικό εκφοβισμό, αφού δεν έρχονταν σε άμεση επαφή με τους θύτες τους στο σχολείο ή στα φροντιστήρια, ωστόσο επέτρεψαν στον ηλεκτρονικό εκφοβισμό/cyberbullying (μέσω του οποίου μπορεί να εφαρμοστεί σε μερικές περιπτώσεις και ο έμμεσος-κοινωνικός εκφοβισμός), να θεριέψει και να πάρει μεγάλες διαστάσεις. Χαρακτηριστικές είναι οι αναφορές για περιστατικά διαδικτυακού εκφοβισμού στη γραμμή βοήθειας 1480, οι οποίες σημείωσαν αύξηση της τάξεως του 11,19%, κατά την περίοδο Οκτωβρίου – Δεκεμβρίου 2020, ανεβάζοντας το ποσοστό του cyberbullying στο 26,42%.
Η αυξητική τάση των αυτοκτονιών σε παγκόσμιο επίπεδο – ιδιαίτερα εξαιτίας του ηλεκτρονικού εκφοβισμού – μας υποδεικνύει ακριβώς όχι μόνο τη σοβαρότητα της κατάστασης, αλλά και την αναγκαιότητα λήψης των κατάλληλων μέτρων ή και ποινών για την αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών.
Οι επιπτώσεις του όποιου είδους εκφοβισμού – σωματικές, ψυχολογικές, πνευματικές, κοινωνικές και στην αυτοεικόνα – έχουν πλέον αναφερθεί πολλάκις και συνοδεύουν όλους τους εμπλεκομένους για μια ζωή. Κανένας δεν μένει ανεπηρέαστος. Το τραγικό είναι ότι οι πληγές αυτές – ιδιαίτερα στα θύματα, δεν κλείνουν με το κλείσιμο των σχολικών βιβλίων. Ακολουθούν τα θύματα και στην υπόλοιπή τους ζωή, εκτός κι αν τα ίδια δουλέψουν πολύ με τον εαυτό τους ή τύχουν βοήθειας από ψυχολόγο ή άλλο ειδικό.
Ο σχολικός εκφοβισμός είναι εκείνη η μάστιγα η οποία τραυματίζει και στιγματίζει τα περισσότερα χρόνια από αυτά που θα έπρεπε να είναι τα ομορφότερα των παιδιών μας. Δεν είναι απλά μια παγκόσμια μέρα στο ημερολόγιο για την οποία γράφουμε ευφάνταστα λόγια και κοινοποιούμε πανομοιότυπες ή παρόμοιες εικόνες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Το bullying, είναι ένα φαινόμενο για το οποίο οφείλουμε όλοι, είτε από τη θέση του εκπαιδευτικού, είτε του γονιού, είτε του πολίτη να αναλάβουμε την ευθύνη που μας αναλογεί και να δουλέψουμε συνειδητά προς την πρόληψη και την αντιμετώπισή του. Η πολιτεία, οι αρμόδιοι φορείς αλλά και το νομοθετικό πλαίσιο χρειάζεται επίσης από τη δική τους μεριά να εργαστούν προς την κατεύθυνση αυτή. Ας καταλάβουμε επιτέλους όλοι, ότι η πρόληψη και η αντιμετώπιση του bullying απαιτεί συλλογική και όχι ατομική προσπάθεια. Ο εκφοβισμός δεν είναι πρόβλημα μόνο του θύματος. Είναι πρόβλημα όλων μας!
*Εκπαιδευτικός – Συγγραφέας
MSc in Leadership and Management in Education
Εισηγήτρια σε θέματα Σχολικού Εκφοβισμού
