ΤΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗ Α. ΜΑΚΡΙΔΗ*
Το ψήφισμα του Συμβουλίου της Ευρώπης του 2019 για την περαιτέρω ανάπτυξη του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης κάλεσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να «αναπτύξει νέα μέσα για να εκπαιδεύσει και να υποστηρίξει ικανούς, με κίνητρα και υψηλά προσόντα εκπαιδευτές και εκπαιδευτικούς και σχολικούς ηγέτες, και να προωθήσει τη συνεχή επαγγελματική τους ανάπτυξη υψηλής ποιότητας, με εκπαίδευση των εκπαιδευτικών βασισμένη στην έρευνα.
Η Ευρωπαϊκή Διάσκεψη Κορυφής για την Εκπαίδευση του 2019 τόνισε επίσης την κρίσιμη σημασία των εκπαιδευτικών και ο ρόλος των εκπαιδευτικών εντοπίστηκε στις διαβουλεύσεις για το μελλοντικό πλαίσιο συνεργασίας ως ένα από τα πιο σημαντικά θέματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν στη συνεργασία της ΕΕ. Τα συμπεράσματα του Συμβουλίου για τους «Ευρωπαίους Εκπαιδευτικούς και Εκπαιδευτές για το Μέλλον» του Μαΐου 2020 επαναλαμβάνουν το ρόλο των εκπαιδευτικών ως ακρογωνιαίους λίθος του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης και ζητούν περαιτέρω υποστήριξη στην εξέλιξη της σταδιοδρομίας και της ικανότητας των εκπαιδευτικών καθώς και στην ευημερία τους σε όλα τα στάδια της σταδιοδρομίας τους. Τα συμπεράσματα τονίζουν τα οφέλη της κινητικότητας των εκπαιδευτικών και την ανάγκη ενσωμάτωσης της κινητικότητας ως μέρος της αρχικής και συνεχούς εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών. Η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2020 για την επίτευξη του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης έως το 2025 αναγνωρίζει τον βασικό ρόλο των εκπαιδευτικών και των εκπαιδευτών και θέτει το όραμα της ύπαρξης εκπαιδευτικών υψηλής ικανότητας και παρακίνησης που να μπορούν να επωφεληθούν από μια σειρά ευκαιριών υποστήριξης και επαγγελματικής ανάπτυξης σε όλη τη σταδιοδρομία τους.
Μια από τις δράσεις που δημιουργήθηκε για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν τα επαγγέλματα διδασκαλίας σήμερα, είναι η δράση «Τeacher Academies» στο πλαίσιο του ERASMUS+, με πρώτη προθεσμία υποβολής προτάσεων την 7η Σεπτεμβρίου 2021. Το Σχέδιο Δράσης για την Ψηφιακή Εκπαίδευση της Επιτροπής (2021-2027) τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι όλοι οι εκπαιδευτικοί και οι εκπαιδευτές έχουν την εμπιστοσύνη και τις ικανότητες να χρησιμοποιούν την τεχνολογία αποτελεσματικά και δημιουργικά για να εμπλέκουν και να ενθαρρύνουν τους μαθητές τους, καθώς και να διασφαλίζουν ότι όλοι οι μαθητές αναπτύσσουν τις ψηφιακές τους ικανότητες για μάθηση, διαβίωση και εργασία σε έναν ολοένα και πιο ψηφιακό κόσμο.
Η γήρανση των επαγγελματιών στη διδασκαλία προκαλεί στην ΕΕ ανησυχία καθώς τα επερχόμενα κύματα συνταξιοδότησης θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πιθανές ελλείψεις στο διδακτικό εργατικό δυναμικό σε μια χώρα. Η Παρακολούθηση Εκπαίδευσης και Κατάρτισης του 2019 δείχνει επίσης ότι ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες αντιμετωπίζουν σοβαρές ελλείψεις εκπαιδευτικών, είτε σε γενικές γραμμές είτε σε ορισμένα θέματα όπως οι θετικές επιστήμες, ή σε συγκεκριμένα προφίλ, όπως η διδασκαλία μαθητών με ειδικές ανάγκες.
Η κινητικότητα των εκπαιδευτικών εξακολουθεί να μην είναι αποτελεσματικά ενσωματωμένη στην εκπαίδευση των εκπαιδευτικών, λόγω πολλών πρακτικών εμποδίων που πρέπει να αρθούν με πιο συνεπείς πολιτικές.
Οι ERASMUS+ Teacher Academies θα αντιμετωπίσουν αυτά τα ζητήματα, θα συμπληρώσουν άλλες εργασίες που επιτυγχάνονται για την επίτευξη του στόχου και θα βοηθήσουν στη μεταφορά των αποτελεσμάτων στη χάραξη εθνικής και περιφερειακής πολιτικής με απώτερο στόχο την εκπαίδευση των εκπαιδευτικών για την εξέλιξη της μάθησης στα σχολεία. Θα βασιστούν στις καινοτομίες και την αποτελεσματική πρακτική που υπάρχει στο πλαίσιο της εθνικής εκπαίδευσης εκπαιδευτικών και της ευρωπαϊκής συνεργασίας και θα τις εξελίξουν περαιτέρω.
Οι εκπαιδευτικοί πρέπει να υποστηριχτούν ώστε να αναπτύξουν ικανότητες με τις οποίες να μπορούν να προσαρμόζονται στην εξέλιξη της τεχνολογίας από μόνοι τους. Πρέπει να γίνει χρήση της ψηφιακής μάθησης ώστε η διδακτική πράξη της μεταφοράς γνώσης να μειωθεί και να αναπτυχθεί η διαδικασία της εφαρμογής της γνώσης για να μπορέσουν οι μαθητές να αναπτύξουν δεξιότητες. Οι εκπαιδευτικοί χρειάζονται να έχουν περισσότερο χρόνο για να εφαρμόζουν μεθόδους και ιδιαίτερα να μπορούν να προσφέρουν εξατομικευμένη διδασκαλία προς αδύναμες ομάδες μαθητών αλλά και προς ταλαντούχους μαθητές, μέσα από τις τάξεις μικτής ικανότητας.
Πηγές :
https://data.consilium.europa.eu/doc/document/st-13298-2019-init/en/pdf
https://data.consilium.europa.eu/doc/document/st-13298-2019-init/en/pdf
https://www.consilium.europa.eu/media/44115/st08269-en20.pdf
https://ec.europa.eu/education/resources-and-tools/document-library/eea-communication-sept2020_en
https://ec.europa.eu/education/education-in-the-eu/digital-education-action-plan_en
https://ec.europa.eu/education/resources-and-tools/document-library/education-and-training-monitor-2019-executive-summary_en
https://ec.europa.eu/programmes/erasmus-plus/resources/programme-guide_en
* Πρόεδρος του European Association of ERASMUS Coordinators
Πρόεδρος του European Association of Career Guidance
Πρόεδρος της Κυπριακής Μαθηματικής Εταιρείας
Πρόεδρος του Ιδρύματος ΘΑΛΗΣ
Μέλος της Επιτροπής Παιδείας της Ευρωπαϊκής Μαθηματικής Εταιρείας
Συντονιστής STEAME
