ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ ΠΑΠΑΣΤΥΛΙΑΝΟΥ*
Εισήλθαμε στο 2022. Το 2021 όπως και το 2020 η πανδημία επισκίασε σχεδόν τα πάντα στη ζωή μας και φυσιολογικά μαζί επηρέασε και την παιδεία, σε μεγάλο μάλιστα βαθμό. Η μισή χρονιά 2020-21 αναλώθηκε στον τρόπο αντιμετώπισης της πανδημίας σε πρωτοφανείς συνθήκες. Η ανθρωπότητα πάλεψε με τον αόρατο εχθρό, χωρίς αποτέλεσμα. Σήμερα δύο χρόνια μετά βρίσκεται ξανά αντιμέτωπη με τη νέα μετάλλαξη και την αύξηση των κρουσμάτων. Κανείς δεν γνωρίζει τι μας επιφυλάσσει το αύριο. Ελλείψει αποτελεσματικών μεθόδων αντιμετώπισής της, ο τρόμος, κυρίως για τις ευπαθείς ομάδες επιστρέφει. Τα περιοριστικά μέτρα, την ώρα που οι πλείστοι πίστεψαν ότι ανήκαν στο παρελθόν, επέστρεψαν εκ νέου δημιουργώντας νέα προβλήματα, κυρίως στον ψυχολογικό τομέα. Η κοινωνία κουρασμένη καλείται εκ νέου να συνεχίσει τον αγώνα επιβίωσης, και βελτιωμένης διαβίωσης, τηρώντας όλα τα απαγορευτικά μέτρα.
Η παιδεία τα δυο αυτά χρόνια είχε τις δικές της απώλειες με κυριότερα θύματα τους μαθητές και τους φοιτητές. Είναι γενικά παραδεκτό, κυρίως για τους μαθητές, ότι η εξ αποστάσεως εκπαίδευση δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη φυσιολογική εκπαίδευση με την παρουσία των εκπαιδευτικών και μαθητών στο σχολείο. Έτσι αυτά τα χρόνια άφησαν πίσω τους κενά και τα αποτελέσματα τους θα φανούν στο εγγύς μέλλον.
Τόσο το Υπουργείο Παιδείας όσο και οι εκπαιδευτικές οργανώσεις ανάλωσαν περισσότερο χρόνο από το ωράριο τους για να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα, κυρίως σε θέματα τεχνολογίας παρά στον εκπαιδευτικό τομέα. Οι εκπτώσεις ήλθαν φυσιολογικά. Το ενδιαφέρον επικεντρωνόταν περισσότερο στα νέα δεδομένα της Υγείας αντί στην Παιδεία. Παράδειγμα. Ολόκληρο το καλοκαίρι του 2021 το ενδιαφέρον στα ΜΜΕ μονοπωλούσε οι συζητήσεις της προσπάθειας του ΥΠΠΑΝ να βρει ή να δημιουργήσει μονά θρανία «μετατρέποντας» την εκπαίδευση σε ένα απέραντο «πελεκανιό». Σε ένα άλλο επίπεδο ο έλεγχος για τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς, (εμβόλια rapid tests, μάσκες, συμμετοχή κρουσμάτων σε εξετάσεις ) απασχόλησαν την εκπαιδευτική κοινότητα προσθέτοντας ακόμη περισσότερο άγχος στην ήδη βεβαρημένη ψυχολογική κατάσταση του καθενός. Ώρες ατέλειωτες στη διδασκαλία της υγιεινής και της τήρησης των μέτρων. Ακολούθησε η διαχείριση των κρουσμάτων στα σχολεία που ακόμη και σήμερα απασχολούν έντονα όλους τους εμπλεκόμενους. Σε αυτό το νέο περιβάλλον είχαν και έχουν και οι γονείς τα δικά τους προβλήματα και εισηγήσεις.
Μέχρι και τον Μάρτη του 2020 η προσπάθεια όλων των εμπλεκομένων στην εκπαίδευση ήταν η «εξυγίανση της παιδείας» ερμηνεύοντας ο καθένας κατά βούληση τον όρο. Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος ήταν η «Υγεία της Παιδείας». Εδώ δυο χρόνια μετά την πανδημία ένα μεγάλο μέρος του ενδιαφέροντος μετακινήθηκε στην «Παιδεία της Υγείας» θυμίζοντας μερικές φορές Σχολή Νοσηλευτικής.
Τα νέα δεδομένα με τα πολλά κρούσματα επαναφέρουν την αβεβαιότητα. Απλό παράδειγμα. Κανείς δεν γνωρίζει αν θα ανοίξουν τα σχολεία στις 10 του μήνα όπως είναι προγραμματισμένο, αναμένοντας τους επιδημιολόγους, που καθορίζουν εν πολλοίς και την ποιότητα της παιδείας.
Πέρσι επικρατούσε η θεωρία ότι όταν τα παιδιά είναι στο σχολείο περιορίζεται η διασπορά του ιού. Με αυτό το δόγμα επέστρεψαν στο σχολείο. Τώρα ακούμε ακριβώς το αντίθετο. Ότι αν τα παιδιά επιστρέψουν στο σχολείο τότε θα υπάρξει τρομερή μετάδοση του ιού. Στα πανεπιστήμια συστήνεται να συνεχίσουν με εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση. Η κοινότητα της παιδείας παρακολουθεί με αμηχανία.
Η Παιδεία της Υγείας συνεχίζει να διατηρεί τα ηνία της επικαιρότητας. Ίσως με νέα πρωτόκολλα και μελέτες. Και η Υγεία της Παιδείας βρίσκεται σε αναμονή. Για να επανέλθει κυρίαρχη, για να επιτύχει τον στόχο της, Να ξαναβρεί τον ρόλο της. Να λύσει προβλήματα που έμειναν στο περιθώριο. Να ανοίξει νέους δρόμους που οδηγούν στο μέλλον.
Αυτό το όραμα, που δεν μπορεί να το κάνει πράξη κουτσουρεμένη.
*Διευθυντής Paideia-News
