ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΑΣ ΑΚΡΙΤΑ*
Ο ρόλος της ανθρωπιστικής παιδείας μεταξύ άλλων είναι η μετάδοση αξιών που είναι μέγιστης σημασίας για την εξέλιξη ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων. Στο μάθημα, λοιπόν, των Νέων Ελληνικών προσπαθούμε να μάθουμε στα παιδιά, κυρίως τους τελειόφοιτους, την αξία της ανθρωπιστικής παιδείας και τη σημασία της κριτικής σκέψης που πρέπει να έχει κάποιος ως ενεργός πολίτης σε μια δημοκρατική χώρα. Στην τελευταία φράση υπάρχουν αρκετά οξύμωρα στοιχεία, σκοπός όμως αυτού του άρθρου δεν είναι να θίξει τα κακώς κείμενα στη χώρα αλλά να προβληματίσει ως προς τον ρόλο του σχολείου, το οποίο θεωρείται ένας από τους κύριους φορείς παιδείας, στη διαμόρφωση κριτικά σκεπτόμενων ανθρώπων.
Στην εποχή μας, μια εποχή στην οποία κυριαρχεί το διαδίκτυο και τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης καθίσταται κρισιμότερη από ποτέ η αξία της κριτικής σκέψης. Η εύκολη πρόσβαση στη γνώση μέσω του διαδικτύου είναι γεγονός, εντούτοις παρατηρούμε πως τα μέσα αυτά δεν χρησιμοποιούνται εποικοδομητικά για επιμόρφωση αλλά για επιφανειακή προβολή και κενή ψυχαγωγία. Το πιο ανησυχητικό όμως, είναι το γεγονός ότι οι νέοι και όχι μόνο, επηρεάζονται και χειραγωγούνται από τα πρότυπα που προβάλλονται από τα μέσα αυτά. Τα πρότυπα αυτά προβάλλουν το εύκολο χρήμα και τη γρήγορη πορεία προς την επιτυχία, χωρίς κανένα αξιακό υπόβαθρο κάτι που τα καθιστά επικίνδυνα για τη δημοκρατία. Ο ενεργός πολίτης δεν είναι αυτός που συμμετέχει στην εκλογική διαδικασία απλά για να συμμετέχει αλλά αυτός που προβληματίζεται και σκέπτεται το καλό του τόπου και της κοινωνίας.
Για παράδειγμα, στις εκλογές της 9ης Ιουνίου στην Κύπρο γίναμε θεατές στην εκλογή ενός νεαρού Youtuber/TikToker στην Ευρωβουλή. Ειπώθηκε από ορισμένους πολιτικούς αναλυτές ότι οι χιλιάδες ψήφοι που έλαβε ήταν μια μορφή ¨αντίδρασης¨ στα τεκτενόμενα, παρόλο που είναι αμφίβολο αν οι περισσότεροι από τους ψηφοφόρους του συγκεκριμένου γνωρίζουν τον ρόλο και τις ενέργειες των ευρωβουλευτών. Οι περισσότεροι δεν ασχολούνται με ο,τι είναι δυσνόητο και ακαταλαβίστικο και πολύ περισσότερο με τις πολιτικές εξελίξεις του τόπου. Θα αποτελούσαν το πιθανότερο ένα ποσοστό αποχής σε διαφορετική περίπτωση, αλλά αποφάσισαν να ψηφίσουν αυτή την φορά κάποιον που ασκεί επιρροή στα κοινωνικά δίκτυα και είναι ¨της μόδας¨. Κατάφερε ,επίσης, να τραβήξει την προσοχή από ακόμα ένα ιδιαίτερα ανησυχητικό φαινόμενο, την άνοδο της ακροδεξιάς τόσο στην Ευρώπη όσο και σε τοπικό επίπεδο.
Επανερχόμαστε, λοιπόν, στο ρόλο της παιδείας και το πόσο σημαντικό είναι να επαναπροσδιορίσουμε τις αξίες που πρέπει να έχουμε ως κοινωνία. Ως εκπαιδευτικοί έχουμε να επιτελέσουμε ένα βαρυσήμαντο έργο σε μια δύσκολη εποχή που η εικόνα και το ΄΄εύκολο΄΄ κυριαρχεί. Να στραφούμε στις πραγματικές αξίες, στο τι άνθρωποι είμαστε και όχι στο τι έχουμε και πόσο γρήγορα μπορούμε να το αποκτήσουμε. Ίσως να μοιάζει ακατόρθωτο, αλλά πρέπει να το προσπαθήσουμε, σαν να το χρωστούμε στη νέα γενιά. Να μεταδώσουμε αξίες μέσα από το δικό μας παράδειγμα και όχι μόνο τη στείρα γνώση γιατί αυτές θα χρειαστούν πραγματικά στη ζωή τους. Είναι τετριμμένη η φράση αλλά δυστυχώς εξακολουθεί να ισχύει, ότι η εκπαίδευση νοσεί.
Ως γονείς έχουμε ακόμα πιο βαρύνοντα ρόλο αφού η παιδεία πηγάζει πρώτα από την οικογένεια. Από τις συμπεριφορές μας και την επικοινωνία που έχουμε με τα παιδιά μας. Από το πώς συμπεριφερόμαστε στους ανθρώπους που έχουν ανάγκη, αναπηρίες, άλλο χρώμα και θρησκεία. Δεν μπορούμε όλα να τα χρεώνουμε στη νέα γενιά γιατί εμείς έχουμε πρώτα την ευθύνη, είμαστε το δικό τους παράδειγμα.
*Πτυχίο Ελληνικής Φιλολογίας-Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσ/νικης
Μεταπτυχιακό στην Εκπαιδευτική Ηγεσία-Uclan Cyprus
