ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ*
Στις 6 Σεπτεμβρίου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας συνοδευόμενος από την Υπουργό Παιδείας, βρέθηκε στη Γ΄ Τεχνική Σχολή Λευκωσίας στον Αρχάγγελο και από εκεί έκανε την ακόλουθη δήλωση: Θέλω σήμερα να ανακοινώσω την απόφαση μας να προχωρήσουμε από το 2025 και στην ίδρυση Τεχνικού Γυμνασίου, στο πρότυπο των αθλητικών και μουσικών σχολείων. Η πρόνοια αυτή βρίσκεται στο Πρόγραμμα Διακυβέρνησης του κ. Χριστοδουλίδη, όπως είχε δημοσιευτεί πριν από τις προεδρικές εκλογές του 2023.
Ασφαλώς η υλοποίηση των υποσχέσεών πρέπει να αποτιμάται με θετικό πρόσημο, αυτό όμως προϋποθέτει τεκμηρίωση της αναγκαιότητας και την διασφάλιση της βιωσιμότητας του νέου θεσμού. Όταν διάβασα το σχετικό σημείο (1.13) στο προεκλογικό πρόγραμμα του κ. Χριστοδουλίδη, με ξένισε αλλά θεώρησα ότι αυτό θα τύχει πιο προσεκτικής μελέτης από το «Εκπαιδευτικό Συμβούλιο». Η ίδρυση του Συμβουλίου αυτού καταγράφεται στο ίδιο πρόγραμμα στην παράγραφο 1.16, για την σύστασή του όμως δεν έχουμε ακούσει ακόμα καμιά εξαγγελία.
Παράλληλα με την αναφορά στο πρόγραμμα διακυβέρνησης, στις 18 Δεκεμβρίου 2023 δημοσιεύτηκε στο Paideia-News άρθρο του Δρ. Ανδρέα Κασουλίδη με τίτλο «Το Τεχνικό Γυμνάσιο: μαθήματα από το παρελθόν» το οποίο υποστήριζε την δημιουργία Τεχνικού Γυμνασίου. Αντίκρουσα τα επιχειρήματα του κ. Κασουλίδη με ένα μακροσκελές άρθρο με τίτλο «Το Τεχνικό Γυμνάσιο και τα κενά της Εκπαίδευσης» που δημοσιεύτηκε σε δυο μέρη στο Paideia-News στις 28 και 29 Δεκεμβρίου 2023. Αφού εξήγησα ότι στις Τεχνικές Σχολές λειτουργούσαν δυο διαφορετικού τύπου σχολεία, όπως είχαν καθορισθεί από την αρχή της ίδρυσης τους από τους Άγγλους.
Σήμερα διατηρούνται ως δυο ξεχωριστές Κατευθύνσεις, η Θεωρητική Κατεύθυνση που αποτελεί τη συνέχεια αυτού που ονομαζόταν Technical Schools και η Πρακτική Κατεύθυνση που αποτελεί τη συνέχεια του Vocational Technical Schools. Η Θεωρητική Κατεύθυνση παραμένει ένας επιτυχημένος θεσμός και έχει καταφέρει να αυξήσει τα ποσοστά της τα τελευταία χρόνια από το 20% στο 25% του συνόλου των μαθητών που φοιτούν στις Τ.Σ. Παγκύπρια. Αυτή θα μπορούσε σήμερα να ονομάζεται και Τεχνικό ή Τεχνολογικό Λύκειο. Η Επαγγελματική Κατεύθυνση που αποτελεί την πλειοψηφία του 75% δεν εξυπηρετεί πλέον το σκοπό της ίδρυσης της. Αυτό μπορεί εύκολα να διαπιστωθεί αν συγκριθεί ο αριθμός των αποφοίτων από τις διάφορες ειδικότητες, για τα τελευταία δέκα χρόνια, με τον αριθμό αυτών που έχουν ενταχθεί στην αγορά εργασίας στα αντίστοιχα επαγγέλματα.
Ακόμα όμως και αν υπάρχει ένα μικρό ποσοστό αποφοίτων που απασχολείται στις ειδικότητές του ποιο το όφελός; αφού η πλειοψηφία αυτών που δηλώνουν για παράδειγμα υδραυλικοί, στη χώρα τους μπορεί να ήταν αστυνομικοί (έχω προσωπική εμπειρία). Ένα πραγματικό σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης θα έπρεπε να εκπαιδεύσει πρώτα αυτούς που ασκούν σήμερα το κάθε επάγγελμα ως προϋπόθεση για κατοχύρωση και προστασία τόσο του επαγγέλματος αλλά και του κοινού.
Το σημαντικότερο θέμα όμως που αφορά την Επαγγελματική Κατεύθυνση των Τεχνικών Σχολών είναι ότι αυτή έχει σταδιακά μετατραπεί σε ένα σύστημα αποκλεισμού από το Λύκειο των παιδιών με χαμηλές επιδόσεις. Διερωτώμαι πραγματικά αν αυτό έχει καμιά σχέση με το συμπεριληπτικό σχολείο και την ενίσχυση της ενιαίας εκπαίδευσης που οραματίζεται η έντιμη Υπουργός Παιδείας την οποία εκτιμώ βαθύτατα. Αυτόν ακριβώς τον συγκαλυμμένο αποκλεισμό θέλουν κάποιοι να προωθήσουν και στο Γυμνάσιο.
Ενώ στη θεωρία όλοι υποστηρίζουν την ένταξη όλων των παιδιών στις τάξεις μικτής ικανότητας στη πράξη ¨εντελώς τυχαία¨ η πλειοψηφία των παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες, παραβατική συμπεριφορά κ.α., κατευθύνονται στις Τεχνικές Σχολές. Μήπως είναι τυχαίο ότι στις τάξεις της Επαγγελματικής Κατεύθυνσης το 50% των παιδιών είναι στη στήριξη για να μάθουν Ελληνικά στα 16 τους. Δεν αναφέρομαι μόνο στα παιδιά που η μητρική τους γλώσσα δεν είναι τα Ελληνικά, αλλά και στους λειτουργικά αναλφάβητους που δεν μπορούν να συντάξουν και να γράψουν μια απλή πρόταση.
Η Διεύθυνση Μέσης Τεχνικής Εκπαίδευσης όχι μόνο δεν αντιδρά αλλά πιστεύει ότι επιτελεί κοινωνικό έργο και τα βάζει με τους Συμβούλους Επαγγελματικού Προσανατολισμού που δεν στέλνουν περισσότερα παιδιά στις Τ.Σ. για να δημιουργούνται τμήματα σε ειδικότητες που κανείς δεν επιλέγει. Δεν αμφισβητώ την κοινωνική προσφορά, την υπομονή και την αγάπη που επιδεικνύουν οι συνάδελφοι στις Τ.Σ., όμως έχουν πλήρη επίγνωση ότι μόνο Επαγγελματική Εκπαίδευση δεν μπορούν να προσφέρουν σε αυτά τα παιδιά γιατί έχουν τεράστιες ελλείψεις σε βασικές δεξιότητες που έπρεπε να είχαν αποκτήσει στο Δημοτικό και το Γυμνάσιο.
Η προτεραιότητα της Υπουργού πρέπει να είναι προς αυτήν την κατεύθυνση γνωρίζοντας ότι αυτός δρόμος είναι μακρύς και δύσκολός και να σταματήσει την αχρείαστη δημιουργία Τεχνικού Γυμνασίου. Είναι πολύ πιο εύκολο αν χρειάζεται να ενταχθεί ένα ακόμα Τεχνολογικό μάθημα σε όλα τα Γυμνάσια.
*Τέως Επιθεωρητής Ηλεκτρολογίας
Σύνδεσμοι
https://paideia-news.com/poed/2022/12/18/to-texniko-gymnasio-mathimata-apo-to-parelthon/
