Δ. Μιχαηλίδου: Να υπάρξει πρόνοια, ρύθμιση της διαδικασίας εργοδότησης σχολικών βοηθών/ συνοδών


  * Οι πρόσφατες αντιδράσεις μεγάλης μερίδας πολιτών σε σχέση με το διαχρονικό ζήτημα της εργοδότησης σχολικών βοηθών είναι αναμενόμενες, απόλυτα δικαιολογημένες 

*Το ζήτημα δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται αποσπασματικά, ούτε να κατανέμεται η ευθύνη διεκπεραίωσης της διαδικασίας ανάθεσης συνοδού σε διαφορετικές επιτροπές διαφορετικών αρμόδιων Αρχών, γεγονός που οδηγεί στη διαιώνιση του προβλήματος και στη διατήρηση της παθογένειας του συστήματος

Η Επίτροπος Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, Δέσπω Μιχαηλίδου, έκανε την ακόλουθη γραπτή τοποθέτηση αναφορικά με το καθεστώς εργοδότησης  σχολικών βοηθών/ συνοδών

  «Οι πρόσφατες αντιδράσεις μεγάλης μερίδας πολιτών σε σχέση με το διαχρονικό ζήτημα της εργοδότησης σχολικών βοηθών είναι αναμενόμενες, απόλυτα δικαιολογημένες και απλά επιβεβαιώνουν τις διαπιστώσεις που έθεσα επανειλημμένα ενώπιον του Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας (ΥΠΠΑΝ), υποδεικνύοντας την ανάγκη άμεσων νομοθετικών ρυθμίσεων.

2. Έχω ήδη επισημάνει ότι, οι αποφάσεις για ανάθεση συνοδών λαμβάνονται από τις Επαρχιακές Επιτροπές Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (ΕΕΕΑΕ), χωρίς καμία αναφορά στα εξειδικευμένα προσόντα που θα πρέπει να έχει κάθε συνοδός για την εξυπηρέτηση των αναγκών συγκεκριμένου παιδιού, ενώ, στη συνέχεια αναμένεται από τις Σχολικές Εφορείες να υλοποιήσουν τις αποφάσεις στη βάση γενικών και ασαφών διαδικασιών και καθηκόντων. «Δυστυχώς, αποδεδειγμένα, αυτή η προσέγγιση αδυνατεί να ανταποκριθεί επαρκώς στις συνολικές εκπαιδευτικές ανάγκες των παιδιών, και δεν δημιουργεί τις απαραίτητες συνθήκες πλήρους ενσωμάτωσης αυτών των παιδιών στο γενικό εκπαιδευτικό σύστημα. Επιπλέον, αυτή η προσέγγιση ενισχύει το αίσθημα της δυσπιστίας και της ανασφάλειας στους γονείς, δημιουργώντας υποψίες ότι, η αρμόδια Αρχή ενδεχομένως να ενεργεί σύμφωνα με ένα ευρύτερο πρόσταγμα ανακατανομής των πόρων, αλλά όχι με πρώτιστο κριτήριο τις εξειδικευμένες ανάγκες κάθε παιδιού και στη βάση πρωταρχικά του συμφέροντός του. Νοείται ότι, η μεγάλη καθυστέρηση στη λήψη της τελικής απόφασης, που διαπιστώνεται σε κάποιες περιπτώσεις, αναπόφευκτα οδηγεί σε αναστάτωση, δηλητηριάζει τις σχέσεις των εμπλεκομένων και δεν δημιουργεί κλίμα εμπιστοσύνης.»[1]

  3. Υπενθυμίζω την πάγια θέση του θεσμού της Επιτρόπου ότι, η πλήρης απουσία νομοθετικής ρύθμισης του ειδικού θέματος της ανάθεσης σχολικών βοηθών/συνοδών, παράλληλα με τη διαρχία που παρατηρείται, ως προς την αρμόδια Αρχή (ΥΠΠΑΝ & Σχολικές Εφορείες), δυσχεραίνει την επίτευξη του τελικού στόχου, που είναι η παροχή στήριξης στα παιδιά αυτά, ούτως ώστε, να τυγχάνουν ίσης μεταχείρισης στο εκπαιδευτικό σύστημα, σε πλαίσιο μη-διάκρισης.[2] Έχω τονίσει ότι θεωρώ επιβεβλημένη:

3.1 Την άμεση νομοθετική ρύθμιση του ζητήματος με σαφήνεια, διαφάνεια και με όλες τις απαιτούμενες εγγυήσεις σε ό,τι αφορά την αποτελεσματικότητά του.

3.2 Τον καθορισμό με πιο αντικειμενικούς όρους των καθηκόντων εργοδότησης των συνοδών, ανάλογα με το είδος των αναγκών του παιδιού που καλούνται να εξυπηρετήσουν. 

3.3 Την αποσαφήνιση των όρων εντολής των Επιτροπών Πρόσληψης σχολικών βοηθών/ συνοδών και τα κριτήρια στη βάση των οποίων λαμβάνονται οι αποφάσεις. Διευκρίνισα ότι, οι όποιες αποφάσεις των Επιτροπών Πρόσληψης συνοδών πρέπει να τεκμηριώνονται στη βάση του συμφέροντος του παιδιού και, όπου κρίνεται αναγκαίο, οι Επιτροπές να προβαίνουν σε ανάλογη επανεξέταση και αναθεώρηση των αποφάσεων. Σε κάποιες περιπτώσεις, πρέπει να εξετάζεται το ενδεχόμενο σύστασης επαγγελματικής ομάδας, ώστε να αξιολογούνται οι εξειδικευμένες ανάγκες και η συναισθηματική κατάσταση ενός παιδιού και, να λαμβάνεται υπόψη και να αποτυπώνεται η άποψη του παιδιού στην επιλογή συνοδού.

3.4 Την αναθεώρηση του συστήματος εποπτείας ή/και λογοδότησης των Σχολικών Εφορειών, σε επίπεδο κανονιστικών ρυθμίσεων ή/και νομοθετικών διατάξεων. Ενώ από τη μία, στο υφιστάμενο νομικό πλαίσιο, οι Σχολικές Εφορείες δεν υπάγονται στο ΥΠΠΑΝ σε ό,τι αφορά τις προσλήψεις προσωπικού, από την άλλη προσλαμβάνουν σχολικούς βοηθούς/συνοδούς στη βάση των αποφάσεων του ΥΠΠΑΝ. Σημειώνεται δε ότι, ο περί Σχολικών Εφορειών Νόμος του 1997 προνοεί ότι, το προσωπικό των Σχολικών Εφορειών προσλαμβάνεται με διαδικασία και όρους, οι οποίοι καθορίζονται με Κανονισμούς που εκδίδονται με βάση τον εν λόγω Νόμο, ενώ δεν φαίνεται να έχουν εκδοθεί από το 1997 μέχρι σήμερα σχετικοί κανονισμοί.

3.5 Την τεκμηρίωση των αποφάσεων των ΕΕΕΑΕ στη βάση της διασφάλισης του συμφέροντος του παιδιού, με απαραίτητη προϋπόθεση να υπάρχει πάντα ουσιαστικό περιθώριο για διαφοροποίηση της απόφασης.

4. Παρόλα αυτά, και σε αντίθεση με τον διακηρυγμένο προσανατολισμό του ΥΠΠΑΝ για εκπαιδευτική μεταρρύθμιση που να συνάδει με τη φιλοσοφία της ενιαίας εκπαίδευσης, έχω επισημάνει το οξύμωρο ότι, στο προσχέδιο των Κανονισμών που
εκδίδονται βάσει του άρθρου 26 του προτεινόμενου περί Ενιαίας Εκπαίδευσης (Δομές Υποστήριξης) Νόμου του 2021, γίνεται αναφορά σε πρόσληψη συνοδών βάσει των διατάξεων του περί Σχολικών Εφορειών Νόμου. Κάτι τέτοιο «υποδηλώνει την απροθυμία της αρμόδιας Αρχής να ρυθμίσει συνολικά το ζήτημα της έγκρισης/ ανάθεσης/ πρόσληψης συνοδών ή/και θεσμοθέτησης του ρόλου τους στο πλαίσιο μιας περιεκτικής νομοθεσίας που να εξυπηρετεί τις ανάγκες μιας πραγματικά ενιαίας εκπαίδευσης, ενώ το όλο σύστημα παραμένει εδώ και δεκαετίες δυσλειτουργικό. […] Η αποσπασματική και ασύνδετη αναφορά του νομοσχεδίου σε έναν ξεχωριστό Νόμο (που κατά τ’ άλλα μέχρι σήμερα δεν κατέστη δυνατό να ρυθμίσει αποτελεσματικά το όλο ζήτημα), φανερώνει ότι εξαρχής η αρμόδια Αρχή δεν είχε πρόθεση να διαχειριστεί το ζήτημα σφαιρικά στο πλαίσιο της ενιαίας εκπαίδευσης.»[3] (σ.14)

5. Επιπρόσθετα, αναφέρω ότι σε συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Παιδείας και Πολιτισμού, ημερομηνίας 14/10/2020, κατέθεσα σχετικό Υπόμνημα[4] αναλύοντας τα πιο πάνω ζητήματα και τις δυσλειτουργίες που έχω επισημάνει σε σχέση με τη διαδικασία ανάθεσης σχολικών βοηθών. Παρά τις διαβεβαιώσεις της Επιτροπής να χειριστεί κατεπειγόντως το ζήτημα της θεσμοθέτησης του καθεστώτος των σχολικών συνοδών «με τη διαδικασία του αυτεπάγγελτου», εντούτοις μέχρι σήμερα δεν φαίνεται να έγινε καμία ενέργεια προς αυτήν την κατεύθυνση. Με λύπη μου δε παρατηρώ ότι, έκτοτε δεν κλήθηκα να παραστώ σε καμία άλλη συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Παιδείας για συζήτηση του θέματος των σχολικών συνοδών.

6. Σε σχέση με την εγκύκλιο του ΥΠΠΑΝ προς τους Προέδρους και Μέλη των Σχολικών Εφορειών, ημερ.30/6/2021, την οποία υπογράφει ο Γενικός Διευθυντής, παρατηρώ τα εξής:

6.1 Η εγκύκλιος δεν έχει στο επίκεντρό της το συμφέρον του παιδιού και τα δικαιώματά του, αλλά μάλλον έχει ως στόχο να επιλύσει πρακτικά προβλήματα στις υφιστάμενες διαδικασίες με όσο το δυνατό λιγότερο κόστος για το κράτος. 

      6.2 Η εγκύκλιος δεν αποτελεί «νομοθετική ρύθμιση», ούτε συνδέεται με τη λοιπή σχετική νομοθεσία. Συντηρεί τη «διαρχία» ως αναφέρθηκε στη Θέση της Επιτρόπου[5], με τρόπο που παρεμποδίζεται η αποτελεσματική παροχή στήριξης στα παιδιά και η ίση μεταχείρισή τους σε εξατομικευμένη βάση.

       6.3 Δε λαμβάνει υπόψη εξατομικευμένα, με προσόντα και δεξιότητες ή επιμόρφωση που αρμόζει σε κάθε περίπτωση, το ρόλο που επιτελούν οι συνοδοί, αναλόγως των αναγκών του κάθε παιδιού. Οι υπηρεσίες των συνοδών δεν φαίνεται να συνδέονται πουθενά με την έννοια των εύλογων προσαρμογών ή της προσβασιμότητας ή/και της ατομικής στήριξης για επίτευξη του τελικού σκοπού της εκπλήρωσης του δικαιώματος στην εκπαίδευση και της συμμετοχή σε ισότιμη βάση με όλα τα παιδιά, χωρίς βέβαια να υπονοείται ότι ο συνοδός αναμένεται να υποκαταστήσει τους εκπαιδευτικούς ή/και άλλους επαγγελματίες που παρέχουν εκπαίδευση στο παιδί.

      6.4 Tα προσόντα και τα καθήκοντα του συνοδού πρέπει να διαφοροποιούνται και να καθορίζονται αναλόγως των αναγκών και των απαιτήσεων του Ατομικού Εκπαιδευτικού Προγράμματος κάθε παιδιού. Θα πρέπει επίσης να προνοείται εξατομίκευση των καθηκόντων και υποχρεώσεων των συνοδών ανά παιδί/ ομάδα παιδιών, λαμβάνοντας υπόψη τη γνώμη των γονέων και του παιδιού.

      6.5  Η εγκύκλιος επιδιώκει να ρυθμίσει ζητήματα χωρίς την ταυτόχρονη επίλυση των χρόνιων ζητημάτων που απορρέουν από τους ίδιους τους Όρους εργοδότησης των συνοδών και τους υφιστάμενους Νόμους, περιλαμβανομένου του περί Αγωγής και Εκπαίδευσης Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες Νόμου και των σχετικών Κανονισμών (Ν.113(Ι)/1999, ΚΔΠ 186/2001).

     6.6  Δεν διασφαλίζεται ότι οποιαδήποτε πρόσληψη ή αλλαγή συνοδού είναι προς όφελος του παιδιού, αφού σε διάφορες περιπτώσεις οι απόψεις του παιδιού, ανεξαρτήτως ηλικίας ή αναπηρίας, και του γονέα δεν λαμβάνονται υπόψη, ούτε διασφαλίζεται η συμμετοχή τους στη διαδικασία (π.χ. στην περίπτωση ‘επαναπρόσληψης’). Το Γραφείο μου έχει ήδη υποδείξει ότι, το υφιστάμενο σύστημα (επιτροπή πρόσληψης – συνεντεύξεις) παρέχει πολύ μειωμένο λόγο και ρόλο στους γονείς και τα παιδιά (1 ψήφο από τις 7). Με την πρόσφατη εγκύκλιο ακυρώνεται ακόμη και αυτός ο μειωμένος ρόλος των γονέων στις περιπτώσεις της επαναπρόσληψης και, εν πάση περιπτώσει, καμία εγγύηση δεν παρέχεται για ακρόαση του παιδιού και του γονέα σχετικά με την εργοδότηση, τα καθήκοντα και τη διατήρηση της θέσης εργασίας του συνοδού.

     6.7 Ως αποτέλεσμα, η απροειδοποίητη «αλλαγή» συνοδού (ειδικά σε περιπτώσεις όπου ο ίδιος συνοδός στηρίζει ένα παιδί για πολλά χρόνια) μπορεί να οδηγήσει σε ανεπιθύμητες συνέπειες για το παιδί, ιδίως όταν δεν γίνει σταδιακά και με στόχους και προγραμματισμό προσαρμοσμένο στις ανάγκες/ απαιτήσεις του παιδιού. Και αυτό δύναται, βάσει της εγκυκλίου, να συμβεί χωρίς καν να ενημερωθούν έγκαιρα οι γονείς και τα παιδιά, πόσο μάλλον να συμμετάσχουν. Αντίστοιχο πρόβλημα μπορεί να δημιουργηθεί και στην αντίθετη περίπτωση, όταν δηλαδή αυτόματα,  κατά την αποκλειστική κρίση του Διευθυντή και των «εμπλεκόμενων εκπαιδευτικών» αποφασίζεται η «επαναπρόσληψη» συνοδού που ενδεχομένως να μην εξυπηρετεί στο έπακρο το συμφέρον του παιδιού ή με τον οποίο να μην έχει επιτευχθεί αρμονική συνεργασία, οπόταν πάλι οι συνέπειες μπορεί να είναι ιδιαίτερα δυσμενείς για τα δικαιώματα ενός παιδιού.

      6.8 Είναι προβληματικό το γεγονός ότι η αξιολόγηση της επάρκειας/ καταλληλότητας συνοδών/βοηθών εδράζεται μόνο στις απόψεις εκπροσώπων του σχολείου, αποκλείοντας γονείς και παιδιά, και αυτό συνιστά το κριτήριο επαναπρόσληψης. Με αυτόν τον τρόπο, παιδιά και γονείς στερούνται το δικαίωμα να εκφέρουν άποψη σχετικά με την εμπειρία τους και δεν αποτυπώνεται πλήρως η συναισθηματική κατάσταση του παιδιού.

     6.9 Μέσα από τα συνημμένα έντυπα είναι διάχυτη η ευθύνη του συνοδού στην εκδήλωση συμπεριφορών που διασφαλίζουν την εύρυθμη λειτουργία του σχολείου ως προτεραιότητα, συνδράμοντας στην «εξισορρόπηση» καταστάσεων για τη διατήρηση ενός «ομαλού» σχολικού κλίματος. Πέραν τούτου όμως, αυτό που θα έπρεπε ευδιάκριτα να υπερισχύει στα κριτήρια πρόσληψης ή επαναπρόσληψης συνοδού, είναι η ικανότητα να εξυπηρετεί αποτελεσματικά και πολύπλευρα το δικαίωμα συγκεκριμένου παιδιού στην εκπαίδευση και στη συμμετοχή. Να υπάρχουν δηλαδή εγγυήσεις ότι το περιεχόμενο και η ποιότητα των υπηρεσιών ενός συνοδού είναι προς το συμφέρον του παιδιού και καλύπτουν τις εξατομικευμένες του ανάγκες.

     6.10 Η παρ. 1 της εγκυκλίου αναφέρεται σε υποχρέωση του ΥΠΠΑΝ να μεριμνά για τη στελέχωση των δημόσιων σχολείων με το απαραίτητο βοηθητικό προσωπικό. Ωστόσο, δεν υπάρχει διαφάνεια στον τρόπο που λαμβάνονται οι αποφάσεις για στελέχωση και δεν κατοχυρώνεται οποιαδήποτε υποχρέωση να αναφέρεται ρητά σε κάθε ατομική απόφαση της ΕΕΕΑΕ το είδος και ο βαθμός στήριξης του παιδιού από τη συνοδό (π.χ. από αποκλειστική έως μερική επίβλεψη, ο σκοπός της ανάθεσης, η μορφή της στήριξης κ.λπ.) Επιπλέον, οι αναφορές στην εγκύκλιο για παροχή των εν λόγω υπηρεσιών δεν συνδέονται με οποιονδήποτε τρόπο με τα δικαιώματα και το συμφέρον των παιδιών, π.χ. για σκοπούς παροχής εύλογων προσαρμογών ή σε συνάφεια με τον περί Αγωγής και Εκπαίδευσης Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες Νόμο.

     6.11 Σε αντίθεση προς τις εισηγήσεις του Γραφείου μου, παραμένουν ανύπαρκτοι οι Όροι Εντολής της Επιτροπής Πρόσληψης, οι οποίοι είναι καθοριστικής σημασίας για την ποιότητα τόσο της διαδικασίας όσο και του αποτελέσματος. Ενόσω παραμένουν αδιευκρίνιστοι, το συμφέρον του παιδιού δεν διασφαλίζεται επαρκώς αλλά, απεναντίας, υπάρχει πρόσφορο έδαφος για ενδεχόμενες αυθαιρεσίες.

     6.12 Η διαδικασία που προβλέπεται αναφορικά με την Επιτροπή Πρόσληψης συνοδών δεν έχει απλοποιηθεί, ενώ η ανάμειξη 4 μελών της Σχολικής Εφορείας (δηλαδή 4 από τις 7 ψήφους) στη λήψη απόφασης, τη στιγμή που καμία σχέση δεν έχουν με τα παιδιά, ούτε και οποιανδήποτε γνώση των εξειδικευμένων αναγκών, των δικαιωμάτων τους και των θεμάτων της ενιαίας εκπαίδευσης, δεν εξυπηρετεί ούτε το πνεύμα, ούτε τον σκοπό του Ν.113(Ι)/1999  σε ό,τι αφορά την εκπαίδευση παιδιών με αναπηρία. Η διαδικασία ως αναφέρεται στην εγκύκλιο παραμένει σε μεγάλο βαθμό αδιαφανής. Ακόμα και στην περίπτωση των συνεντεύξεων για προσλήψεις που γίνονται πρώτη φορά, όπου συμμετέχουν οι γονείς με ισχνή μειοψηφία (1 ψήφο), η διαδικασία δεν είναι αρκούντως διαφανής, λόγω του ότι δεν ενημερώνονται έγκαιρα και ολοκληρωμένα για τις απόψεις των υπόλοιπων συμμετεχόντων. Επομένως, είναι πολύ εύκολο να προωθηθεί ένας υποψήφιος για πρόσληψη για λάθους λόγους ή/και για λόγους που δεν έχουν καμία σχέση με το συμφέρον και τα δικαιώματα των παιδιών και, ειδικότερα, του συγκεκριμένου παιδιού που θα στηρίζουν. Ακόμη χειρότερα, στην περίπτωση αυτόματης επαναπρόσληψης, οι γονείς δεν έχουν καμιά πρόσβαση στους λόγους και τις εκτιμήσεις/ αξιολογήσεις που οδηγούν σε μια τέτοια απόφαση

      6.13 Έχω επισημάνει και στο παρελθόν το θέμα της μεγάλης καθυστέρησης που παρατηρείται στη λήψη τελικής απόφασης για ανάθεση συνοδού σε αρκετές περιπτώσεις παιδιών, ζήτημα που δεν επιλύεται με την  παρούσα εγκύκλιο. Δεν φαίνεται επίσης να κατοχυρώνεται η αναγκαία ετοιμότητα και ευελιξία, ώστε να μην στερείται κανένα παιδί υπηρεσίες συνοδού στον βαθμό που είναι επιβεβλημένο και να μην επηρεάζεται δυσμενώς η απρόσκοπτη πρόσβαση στην εκπαίδευση. Επιβάλλεται να γίνουν ανάλογες ρυθμίσεις, ώστε να διασφαλίζεται η δυνατότητα άμεσης εργοδότησης κατάλληλου συνοδού ανά πάση στιγμή, χωρίς καθυστερήσεις ή αναβολές.

     6.14 Με την παρούσα εγκύκλιο εξακολουθεί να απουσιάζει η ρύθμιση/ δυνατότητα πρόσληψης συνοδών για εξυπηρέτηση παιδιών σε απογευματινά προγράμματα (π.χ. θερινό σχολείο, λέσχη κ.λπ.) και για εξυπηρέτηση παιδιών που φοιτούν σε ιδιωτικά σχολεία. Το κενό αυτό παραμένει και οι γονείς αναγκάζονται να καλύπτουν με δικά τους έξοδα αυτές τις υπηρεσίες, κατά παράβαση των Διεθνών Συμβάσεων και της Αρχής της ίσης μεταχείρισης, εφόσον οι υπηρεσίες σχολικών συνοδών περιλαμβάνονται στις εύλογες προσαρμογές που πρέπει να παραχωρούνται για να μην υφίσταται οποιαδήποτε διάκριση στη βάση της αναπηρίας (π.χ. άρθρα 2, 5, 24 ΣΔΑΑ)[6].

      7. Καταλήγοντας, θεωρώ ότι πρέπει να υπάρξει πρόνοια και ρύθμιση της διαδικασίας εργοδότησης σχολικών βοηθών/ συνοδών στο προτεινόμενο νομοσχέδιο και τους Κανονισμούς για την Ενιαία Εκπαίδευση. Το ζήτημα δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται αποσπασματικά, ούτε να κατανέμεται η ευθύνη διεκπεραίωσης της διαδικασίας ανάθεσης συνοδού σε διαφορετικές επιτροπές διαφορετικών αρμόδιων Αρχών, γεγονός που οδηγεί στη διαιώνιση του προβλήματος και στη διατήρηση της παθογένειας του συστήματος. 

Κατακλείδα

      8. Η παρούσα Τοποθέτηση διαβιβάζεται στον Υπουργό Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας και στον Πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Παιδείας και Πολιτισμού, για δικές τους ενέργειες στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων τους. Παράλληλα, κοινοποιείται στον Γενικό Διευθυντή του ΥΠΠΑΝ, τον Πρόεδρο της Κεντρικής Επιτροπής Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, τους προέδρους των Επαρχιακών Επιτροπών Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, τον πρόεδρο και μέλη της Παγκύπριας Συντονιστικής Επιτροπής Σχολικών Εφορειών, τα Μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Παιδείας και Πολιτισμού, καθώς, επίσης, στους παραπονούμενους γονείς, για σκοπούς ενημέρωσης.


[1]«Τοποθέτηση της Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, Δέσπως Μιχαηλίδου, σε σχέση με πρόσφατα δημοσιεύματα αναφορικά με την ανάθεση συνοδών σε παιδιά που λαμβάνουν Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση» (Νοέμβριος 2019)

[2]«Θέση της Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού Λήδας Κουρσουμπά αναφορικά με τις διαδικασίες και τις διοικητικές πρακτικές σε σχέση με την ανάθεση συνοδών σε παιδιά που λαμβάνουν Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση» (Νοέμβριος 2018)

[3]«Θέση της Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού Δέσπως Μιχαηλίδου, αναφορικά με το προτεινόμενο νομοσχέδιο και τους Κανονισμούς Ενιαίας Εκπαίδευσης» (Ιούνιος 2021)

[5]«Θέση της Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού Λήδας Κουρσουμπά αναφορικά με τις διαδικασίες και τις διοικητικές πρακτικές σε σχέση με την ανάθεση συνοδών σε παιδιά που λαμβάνουν Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση» (Νοέμβριος 2018)

[6] Αυτό επεξηγείται ξεκάθαρα στην παράγραφο 74 (σ.24) του Γενικού Σχολίου αρ.4 (2016) της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, όπου δηλώνεται ρητά ότι: ‘Educationalinstitutions, includingprivateinstitutionsandenterprises, shouldnotchargeadditionalfeesforreasonsofaccessibilityand/orreasonableaccommodation.




Comments (0)


This thread has been closed from taking new comments.





Newsletter










2512