Αποτελέσματα συστηματικής ανασκόπησης με θέμα τη ΔΑΦ από ερευνητές στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο


“Δείχνοντας” προς τη σωστή κατεύθυνση. Οι πρώιμες χειρονομίες προβλέπουν την ανάπτυξη της γλώσσας σε παιδιά με διαταραχή αυτιστικού φάσματος.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ενημέρωσης για τον Αυτισμό στις 2 Απριλίου, παρουσιάζονται τα αποτελέσματα μίας νέας συστηματικής ανασκόπησης με θέμα τη διαταραχή αυτιστικού φάσματος (ΔΑΦ), από ερευνητές στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου. Η ΔΑΦ είναι μία νευροαναπτυξιακή διαταραχή, που επηρεάζει περίπου 1 στα 54 παιδιά, κυρίως αγόρια και τα συμπτώματα της εμφανίζονται πριν την ηλικία των 3ων ετών. Τα παιδιά με ΔΑΦ παρουσιάζουν επίμονες δυσκολίες στην κοινωνική επικοινωνία και αλληλεπίδραση σε διάφορα πλαίσια, με ειδικές δυσκολίες σε μη- λεκτικές επικοινωνιακές συμπεριφορές όπως η κατανόηση και η χρήση χειρονομιών. Αυτή η συστηματική ανασκόπηση έδειξε πως οι πρώιμες χειρονομίες μετά τους 12 μήνες ζωής είναι ένας σημαντικός προγνωστικός παράγοντας της γλωσσικής ανάπτυξης σε παιδιά με ΔΑΦ. Περιλάμβανε 13 διεθνής προοπτικές μελέτες, με σύνολο 610 παιδιά με ΔΑΦ και διαπίστωσε ότι, στις περισσότερες μελέτες, τα παιδιά δυσκολίες με τις πρώιμες χειρονομίες κατέληξαν με χαμηλότερο γλωσσικό επίπεδο μεταγενέστερα.

Μελετήθηκαν διάφοροι τύποι χειρονομιών όπως δεικτικές χειρονομίες (δείχνοντας με την παλάμη ή τον δείκτη, από κοντά ή από απόσταση, κ.ά.), συμβατικές χειρονομίες (χαιρετώντας, στέλνοντας φιλάκι, κουνώντας το κεφάλι για ναι/όχι, κ.ά.), συμβολικές χειρονομίες (ανοίγοντας τα χέρια για υπόδειξη «μεγάλο», ψηλώνοντας και κατεβάζοντας τα χέρια υπόδειξη «πουλί πετά», κ.ά.), χειρονομίες επαφής (παίρνοντας τον ενήλικα από το χέρι και κατευθύνοντάς τον προς το αντικείμενο ενδιαφέροντος) και τέλος χειρονομίες κοινής προσοχής (δείχνοντας για σχολιασμό, ανοίγο-κλείνοντας την παλάμη για «δώσε», εναλλαγή βλέμματος με γονέα και αντικείμενο ενδιαφέροντος, κ.ά.).

Η ανασκόπηση έδειξε ότι οι 11 από τις 13 μελέτες είχαν στατιστικά σημαντικά αποτελέσματα για την πρόβλεψη του γλωσσικού επιπέδου των παιδιών με ΔΑΦ μέσω των πρώιμων χειρονομιών. Μόνο δύο μελέτες δεν εντόπισαν σημαντικά αποτελέσματα για τις χειρονομίες ως πρώιμο προγνωστικό παράγοντα για το μεταγενέστερο επίπεδο γλώσσας.

Η ανασκόπηση διαπίστωσε επίσης ότι οι δεικτικές χειρονομίες, κυρίως με χρήση του δείκτη, όπως και οι χειρονομίες της κοινής προσοχής στην αρχή της μελέτης, ήταν πιο συνεπείς στην πρόβλεψη του επιπέδου της μετέπειτα γλωσσικής έκφρασης στις μελέτες, ενώ οι συνολικές χειρονομίες ή το ρεπερτόριο χειρονομιών των παιδιών στην αρχή της μελέτης μπορούσαν να προβλέψουν την γλωσσική αντίληψη των παιδιών με ΔΑΦ στο τέλος της μελέτης, τουλάχιστο 6 μήνες μετά.

Αυτή η συστηματική ανασκόπηση παρέχει σημαντικές πληροφορίες για τον τομέα της μη-λεκτικής επικοινωνίας ως ένα σημαντικό τομέα παρακολούθησης, αξιολόγησης και πρώιμης παρέμβασης για τα παιδιά με ΔΑΦ ηλικίας ενός έτους και άνω. Τα ευρήματα υπογραμμίζουν τη σημασία της παρακολούθησης της ανάπτυξης των χειρονομιών των παιδιών με ΔΑΦ για την υποστήριξη της γλωσσικής εξέλιξής τους. Τόσο οι γονείς, όσο και οι παιδίατροι ή/και άλλοι ειδικοί όπως λογοπαθολόγοι/λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, κ.ά., που παρακολουθούν παιδιά που μπορεί να είναι σε ρίσκο για, ή να παρουσιάζουν στοιχεία της ΔΑΦ, ή να έχουν μειωμένη χρήση χειρονομιών σε πρώιμη ηλικία, χρειάζεται να παροτρύνουν την ενίσχυση της μη-λεκτικής επικοινωνίας των παιδιών με πολλαπλές χειρονομίες, ειδικά τις δεικτικές και της κοινής προσοχής στα παιδιά αυτά.

Η συστηματική αυτή ανασκόπηση από τους κα. Μαργαρίτα Κυλίλη-Λέστα, Δρ. Λουΐζα Βωνιάτη και Δρ. Κωνσταντίνο Γιαννακού, στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, έχει δημοσιευθεί πρόσφατα στο περιοδικό JournalofAutismandDevelopmentalDisordersστις 6/8/2022, με τίτλο, «Early Gestureasa Predictor of Later Language Outcome for Young Children with Autism Spectrum Disorders (ASD): ASystematic Literature Review»και μπορείτε να την διαβάσετε στον σύνδεσμο:  https://doi.org/10.1007/s40474-022-00250-8.

Οι ερευνητές πραγματοποιούν τώρα μία καινούρια έρευνα που αφορά τα παιδιά με ΔΑΦ, ηλικίας 5-12 ετών, στην Κύπρο. Η έρευνα αυτή αποτελείται από δύο μέρη: Το πρώτο μέρος θα παραθέσει τα πρώτα επιδημιολογικά δεδομένα της ΔΑΦ στην Κύπρο, αφού θα καθορίσει τον επιπολασμό/ποσοστό παρουσίασης της διαταραχής αυτής σε παιδιά στην Κύπρο, μέσω αναφοράς σχολείων Παγκύπρια. Προσκαλούνται όλα τα ελληνόφωνα δημόσια και ιδιωτικά σχολεία στην Κύπρο να λάβουν μέρος, συμπληρώνοντας το ηλεκτρονικό ερωτηματολόγιο διάρκειας 5 με 10 λεπτών στον σύνδεσμο: https://forms.gle/TcNPL8JxexGp9htS9. Το δεύτερο μέρος θα καθορίσει το αναπτυξιακό επίπεδο, καθώς και τους πιθανούς προβλεπτικούς παράγοντες για το επίπεδο λεκτικής/γλωσσικής επικοινωνίας των παιδιών με ΔΑΦ στην Κύπρο, μέσω αναφοράς γονέα. Προσκαλούνται όλοι οι γονείς παιδιών που έχουν παιδιά με διάγνωση ΔΑΦ να λάβουν μέρος, συμπληρώνοντας το ανάλογο ηλεκτρονικό ερωτηματολόγιο, διάρκειας 15 μέχρι 20 λεπτών, στον σύνδεσμο:  https://forms.gle/DcnvDnDu32Xyht5A6. Η έρευνα έχει εγκριθεί από την Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής Κύπρου (ΕΕΒΚ ΕΠ 2022.01.189-25/08/2022), καθώς και από το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας και Αξιολόγησης (Κ.Ε. 170840) και Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας (07.15.012.009.002.007-17/11/2022) και η συλλογή δεδομένων θα ολοκληρωθεί στις 23 Ιουνίου, 2023.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε με την κύρια ερευνήτρια, κα. Μαργαρίτα Κυλίλη-Λέστα.




Comments (0)


This thread has been closed from taking new comments.





Newsletter










309