Οι ριζικές αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος σε όλες τις βαθμίδες, ως αποτέλεσμα της ανάγκης για φυσική αποστασιοποίηση, σε συνδυασμό με την ευρύτατη πρόσβαση στο διαδίκτυο και την ετοιμότητα κατάλληλου λογισμικού, βρέθηκαν στο επίκεντρο της τέταρτης διαδικτυακής συζήτησης, που διοργάνωσαν το Ερευνητικό και Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Κύπρου (ΕΕΙΚ/CREF) και το Ινστιτούτο Κύπρου (ΙΚυ), με θέμα: «Η Ανάγκη και η Πρόκληση Εκπαιδευτικών Αλλαγών στην Πανδημική και Μετα-πανδημική Εποχή».
Η συζήτηση πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία και ευρεία συμμετοχή του κοινού μέσω ερωτήσεων, την Πέμπτη 16 Ιουλίου, και σε αυτή συμμετείχαν οι Ανδρέας Δημητρίου, Ακαδημαϊκός, Πρώην Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού, Λίντα Κατέχη, Texas A&M University, τέως Πρύτανης Πανεπιστημίου Καλιφόρνιας (Davis) και Χρυσή (Σίσσυ) Χατζηχρήστου, Πρόεδρος του Τμήματος Ψυχολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ). Τη συζήτηση συντόνισε ο Ακαδημαϊκός και Καθηγητής Κώστας N. Παπανικόλας, Πρόεδρος του Ινστιτούτου Κύπρου.
Οι ομιλητές αναφέρθηκαν αρχικά στην δυσκολία της δημοτικής και μέσης εκπαίδευσης να αντιδράσουν και να ανταποκριθούν έγκαιρα στην πρωτόγνωρη κρίση που βιώνουμε. Σε αντίθεση, η πανεπιστημιακή βαθμίδα εμφανίστηκε πιο έτοιμη απέναντι σε αυτή την πρόκληση με τους ομιλητές να το αποδίδουν κυρίως στην ηλικία των φοιτητών, την εξοικείωση τους με την τεχνολογία και τον ρόλο που διαδραματίζει το κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρό τους. Στο ίδιο πλαίσιο εξετάστηκε η αναπροσαρμογή των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και συστημάτων στη νέα αυτή κατάσταση, με τους συμμετέχοντες να εστιάζουν στις ευκαιρίες που θα προκύψουν για εκ βάθρων μεταρρυθμίσεις.
Χαρακτηριστική ήταν η τοποθέτηση του πρώην Υπουργού Παιδείας, Ανδρέα Δημητρίου, ο οποίος τόνισε ότι τόσο η δημοτική, όσο και η μέση βαθμίδα εκπαίδευσης υστέρησαν στην εξ’ αποστάσεως διδασκαλία. Υπέδειξε μάλιστα ότι το εκπαιδευτικό σύστημα απέτυχε να αντιδράσει γρήγορα και να αναπροσαρμόσει την ύλη, επιλέγοντας κατά προτεραιότητα τη θεματολογία που θα έπρεπε να καλυφθεί, με αποτέλεσμα να χαθεί γνώση και πολύτιμος διδακτικός χρόνος. Την ίδια ώρα, ο πρώην Υπουργός Παιδείας εισηγήθηκε όπως όλα τα μαθήματα προτεραιότητας (σε ηλικιακές ομάδες που μπορούν να χειριστούν την τεχνολογία) είναι διαθέσιμα Online ακόμα και όταν οι τάξεις λειτουργούν κανονικά, ώστε το χρονικό και γεωγραφικό όριο να σταματήσει να υφίσταται. Εισηγήθηκε επίσης τη θεσμοθέτηση του εφημερεύοντος δασκάλου (on-call) για να επιτευχθεί σε κάποιο βαθμό αυτό που ονομάζεται «εξατομικευμένη διδασκαλία».
Στο ίδιο μήκος κύματος και η καθηγήτρια Χρυσή Χατζηχρήστου, η οποία υποστήριξε ότι ήταν εμφανής η απουσία μιας επιτροπής διαχείρισης κρίσεων σε θέματα παιδείας, τονίζοντας παράλληλα ότι μελλοντικά, θα πρέπει να γίνει ένας συγκροτημένος σχεδιασμός από τα Υπουργεία Παιδείας και να θεσπιστούν ομάδες εργασίας, ώστε οι εκπαιδευτικοί κάθε βαθμίδας να ανταποκριθούν σε ακραία σενάρια που πιθανόν να βιώσουμε.
Την ίδια ώρα υπέμνησε τη σημαντική προσπάθεια των εκπαιδευτικών σε κάθε βαθμίδα να καταφέρουν να ξεπεράσουν τα εμπόδια και να φέρουν εις πέρας το διδακτικό τους έργο. «Στην ουσία, οι εκπαιδευτικοί δίδασκαν και παράλληλα διδάσκονταν σε αυτές τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες», είπε χαρακτηριστικά.
Στη δική της τοποθέτηση, η καθηγήτρια Λίντα Κατέχη, αναφέρθηκε στην δυνατότητα της εντατικότερης χρήσης του διαδικτύου, ακόμα και αν επιστρέψουμε πίσω στον παραδοσιακό τρόπο διδασκαλίας, στη μετά κρίση εποχή. Μάλιστα, υπογράμμισε ότι θα πρέπει να υπάρχουν τα κατάλληλα τεχνολογικά συστήματα σε κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης που θα επιτρέπουν στους μαθητές να τα αξιοποιήσουν, χωρίς να χάσουν την αλληλεπίδραση και την καθημερινότητα του σχολείου.
Σημειώνεται ότι οι συγκεκριμένες εκπομπές εντάσσονται στο πλαίσιο της σειράς διαδικτυακών συζητήσεων «Με την Ματιά της Επιστήμης», με θέματα που απασχολούν την επιστημονική κοινότητα και την κοινωνία ευρύτερα. Ο πρώτος κύκλος συζητήσεων πραγματοποιείται σε συνεργασία με την Κυπριακή Ακαδημία Επιστημών, Γραμμάτων και Τεχνών και το Δίκτυο ΠΡΑΞΗ. Η σειρά συζητήσεων έχει χορηγούς το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΙδΕΚ) και τη Φαρμακοβιομηχανία Medochemie.
