ΙΚυ: Παρουσίαση Ευρημάτων και Συστάσεων Πολιτικής του Ερευνητικού Προγράμματος 3PRO-TROODOS


Στόχος το βιώσιμο μέλλον της Αγροτικής παραγωγής και μεταποίησης στο Τρόοδος

Με το βλέμμα στραμμένο στις προκλήσεις, αλλά και τις προοπτικές που δημιουργούνται για γεωργική παραγωγή και μεταποίηση στην οροσειρά του Τροόδους, λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη για προσαρμογή της χώρας στην κλιματική αλλαγή, η κοινοπραξία 3PRO-TROODOS διοργάνωσε την τελική εκδήλωση του ερευνητικού προγράμματος, όπου παρουσιαστήκαν τα ευρήματα και οι συστάσεις πολιτικής. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη, 15 Φεβρουαρίου 2023, και φιλοξενήθηκε στο Κοινοτικό Συμβούλιο της Γαλάτας.

Στην εναρκτήρια ομιλία του, ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, κ. Ανδρέας Γρηγορίου, τόνισε τον ρόλο της έρευνας και των έξυπνων τεχνολογιών, καθώς και την αναγκαιότητα που υπάρχει για εκπαίδευση και κατάρτιση ψηφιακών δεξιοτήτων για όσους ασχολούνται με τη γεωργική παραγωγή. Ο Πρόεδρος της Αναπτυξιακής Εταιρείας Τροόδους, κ. Ξενάκης Ξενοφώντος, σημείωσε τα σημαντικά αποτελέσματα του 3PRO-TROODOS και την ανάγκη για συνέχιση της έρευνας για την υποστήριξη της μετάβασης της ορεινής γεωργίας με τη σύσταση νέων παρόμοιων ερευνητικών προγραμμάτων και δράσεων.

Από την πλευρά της, η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Ινστιτούτου Κύπρου, Δρ. Adriana Bruggeman, η οποία συντόνισε το ερευνητικό πρόγραμμα 3PRO-TROODOS, παρουσίασε την επισκόπηση και τις δράσεις του έργου προς βελτίωση της γεωργικής παραγωγής και της επεξεργασίας τροφίμων στην οροσειρά Τρόοδους, μέσω της κοινωνικής καινοτομίας, της βιώσιμης διαχείρισης φυσικών πόρων και της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή.

Μια από τις βασικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η οροσειρά του Τροόδους, εκτός από τη μείωση της χρήσης γεωργικής γης λόγω εγκατάλειψης, είναι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στους υδάτινους πόρους. Κλιματικά και υδρολογικά μοντέλα υψηλής ανάλυσης υποδεικνύουν ότι μια μείωση 11% στη μέση ετήσια βροχόπτωση και παράλληλα αύξηση της θερμοκρασίας κατά 2oC θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση της τάξεως του 7-13% στη ζήτηση νερού άρδευσης στο Τρόοδος στο εγγύς μέλλον. Η κλιματική αλλαγή μπορεί επίσης να οδηγήσει σε μείωση κατά 30% των επιφανειακών υδάτινων πόρων για την περίοδο 2030-2060, σε σχέση με την περίοδο αναφοράς 1980-2010, όπως ανέφερε ο ερευνητής του Ινστιτούτου Κύπρου, Ιωάννης Σοφοκλέους.

Η εθνοβοτανική έρευνα για τη χρήση φαρμακευτικών και αρωματικών φυτών στο Τρόοδος, που πραγματοποιήθηκε από το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών, αποκάλυψε μια βαθιά και στενή σχέση μεταξύ των κατοίκων της περιοχής και των φυτών. Η μελέτη οδήγησε στην εγγραφή αυτού του ξεχωριστού πολιτιστικού στοιχείου του Τροόδους στον Εθνικό Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO για το 2022, όπως σημείωσε η λειτουργός έρευνας Κωνσταντίνα Σταυρίδου. Ακόμη, η καλλιέργεια δύο τοπικών ειδών ρίγανης, δοκιμάστηκε πειραματικά στο πεδίο με εξαιρετικές προοπτικές για μεταποίηση, όπως εξήγησε ο Δρ. Ανδρέας Σαββίδης.

Μάλιστα, χρησιμοποιώντας έξυπνες τεχνολογίες άρδευσης και ελλειμματική άρδευση κατά την άνοιξη, οι ερευνητές κατάφεραν να επιτύχουν αυξημένη απόδοση αιθέριου ελαίου, χωρίς ωστόσο να επηρεάσουν την παραγόμενη βιομάζα, εξοικονομώντας ταυτόχρονα νερό. Οι έξυπνες τεχνολογίες με αισθητήρες υγρασίας εδάφους για τον προγραμματισμό άρδευσης ήταν ένα από τα καινοτόμα αποτελέσματα του 3PRO-TROODOS. Το Argus Agro System που αναπτύχθηκε και δοκιμάστηκε στο ερευνητικό πρόγραμμα από την Sigint Solutions σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Κύπρου, όπως εξήγησε ο κ. Γιώργος Μιχάλης, αποτελείται από έναν ηλιακό καταγραφέα και μια πλατφόρμα ανάλυσης και απεικόνισης δεδομένων, και παρέχει σε πραγματικό χρόνο πληροφόρηση και αρδευτικές συμβουλές στους αγρότες. Αυτή η τεχνολογία μπορεί να βοηθήσει τους αγρότες να πέτυχουν 10-30% μείωση στη χρήση του νερού άρδευσης.

Μια άλλη καινοτομία που αξιολογήθηκε στο ερευνητικό πρόγραμμα ήταν η χρήση προστατευτικών διχτυών. Η λειτουργός έρευνας  του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνητών, Δρ. Σωτηρούλα Ιωαννίδου, τόνισε ότι η πειραματική εφαρμογή στο πεδίο, κατέδειξε ότι τα προστατευτικά δίχτυα μπορούν να οδηγήσουν σε οπωρώνες καλύτερης απόδοσης με υψηλότερη παραγωγικότητα και βελτιωμένη ποιότητα καρπών. Ο Χρήστος Αγαθοκλέους της εταιρίας «Γλυκά της Νίκης» με έδρα Αγρό, παρουσίασε τις δυνατότητες για καινοτομίες επεξεργασίας τροφίμων για το Τρόοδος και παρουσίασε στο κοινό νόστιμες αποξηραμένες φέτες μήλου, που αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια του ερευνητικού προγράμματος.

Εκτός από τις τεχνολογικές καινοτομίες, το 3PRO-TROODOS εξέτασε παραδοσιακές και καλά προσαρμοσμένες περιβαλλοντικές λύσεις. Η αρχιτέκτονας και μηχανικός περιβάλλοντος, Αντωνία Θεοδοσίου, παρουσίασε τα εργαστήρια συντήρησης ξερολιθιάς στα οποία συμμετείχαν εκατοντάδες άνθρωποι και στα οποία συνεργαστήκαν πολλές κοινότητες του Τροόδους. Ένα σημαντικό αποτέλεσμα του προγράμματος είναι το εγχειρίδιο για την κατασκευή και τη συντήρηση αναβαθμίδων από ξερολιθιά, το οποίο ετοίμασε η Αντωνία και τη συνεργάτιδά της Αναστασία Πίττα του Ιδρύματος «Πέτρα στην Πέτρα».

Τέλος, το εθελοντικό σύστημα πιστοποίησης ποιότητας που αναπτύχθηκε για τα οπωροκηπευτικά Τροόδους, παρουσίασε ο κ. Σάββας Μαλιώτης της Α.Μ Φιλαγροτικής Συμβουλευτικής ΛΤΔ. Το όφελος για την περιοχή από την σήμανση ποιότητας, όπως επεξηγήθηκε από τον ερευνητή του Ινστιτούτου Κύπρου, Δρ. Ηλία Γιαννάκη, θα μπορούσε να αυξήσει την τοπική ακαθάριστη παραγωγή έως και 0,6%, καθώς τα φρέσκα προϊόντα μπορούν να πωλούνται σε καλύτερη τιμή. Αυτό συνεπάγεται σχεδόν 40 νέες θέσεις εργασίας στην περιοχή του Τροόδους.

Μετά την παρουσίαση των αποτελεσμάτων, το κοινό είχε την ευκαιρία να εκφράσει τις απόψεις και τα σχόλιά του. Οι εκπρόσωποι των αγροτικών οργανώσεων, Χρήστος Παπαπέτρου και Λάμπρος Αχιλλέας, σημείωσαν ότι τα ευρήματα του 3PRO-TROODOS πρέπει να ληφθούν υπόψη από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής για τη διατήρηση της γεωργίας στο Τρόοδος.

Στην παρέμβασή του, ο κ. Μάριος Αδαμίδης της Διαχειριστικής Αρχής του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης Κύπρου, σημείωσε ότι η υιοθέτηση των γεωργο-περιβαλλοντικών μέτρων και επενδυτικών σχεδίων μέσα στο 2023-2027, απαιτεί περισσότερη συνεργασία μεταξύ αγροτών, υπευθύνων χάραξης πολιτικής και ερευνητών. Καταληκτικά, ο ερευνητής της συντονιστικής ομάδας του Ινστιτούτου Κύπρου, Δρ. Χρίστος Ζουμίδης, ανέφερε ότι η επιτυχία του προγράμματος έγινε δυνατή χάρη στη διεπιστημονική συνεργασία μεταξύ των εταίρων, των γεωργών, των κοινοτικών συμβουλίων της περιοχής Τροόδους και αρκετών κυβερνητικών φορέων. Τέλος, τονίστηκε ότι η ερευνητική κοινότητα και η κοινοπραξία 3PRO-TROODOS προσβλέπουν στη συνέχιση αυτής της συνεργασίας για ένα βιώσιμο μέλλον της γεωργικής παραγωγής και μεταποίησης στην οροσειρά του Τροόδους.

Το ερευνητικό πρόγραμμα 3PRO-TROODOS (INTEGRATED/0609/061) συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και την Κυπριακή Δημοκρατία μέσω του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας και συντονίζεται από το Ινστιτούτο Κύπρου.

Η σύνοψη των ευρημάτων και των συστάσεων πολιτικής το πρόγραμμα είναι διαθέσιμα εδώ: https://3pro-troodos.cyi.ac.cy/images/deliverables/D2.4_3PRO_policy_brief_GR.pdf

 




Comments (0)


This thread has been closed from taking new comments.





Newsletter










550