ΤΟΥ ΣΠΥΡΟΥ ΑΝΤΩΝΕΛΛΟΥ*
Τώρα που η άνοιξη δίνει πιο βιαστικά από ποτέ τη σκυτάλη της στο καλοκαίρι, οι ειδήμονες μας τονίζουν εμφαντικά πως ο κορωνοϊός συναντιέται από πλευράς συμπτωμάτων με κάθε εποχική γρίπη κι είναι γεγονός αδιαμφισβήτητο πως η υπόθεση ότι "θα εξαλειφθεί μόλις ζεστάνει λίγο ο καιρός" είναι μάλλον δική μας εικασία παρά επιστημονική πρόβλεψη.
Έχουμε απόλυτη ανάγκη να «αποτινάξουμε» μια εμπειρία τραγική, για την οποία δεν είμασταν εξοικειωμένοι τα τελευταία χρόνια, αφού βασίζαμε την αδιαφορία μας γενικά στα όσα η ζωή των τελευταίων χρόνων μας είχε πολύ πειστικά παρουσιάσει. Ως άνθρωποι βιώναμε εποχές μεγαλείου, παντοδυναμίας και υπεροχής μπρος σε τέτοια φαινόμενα κι όταν ενέσκηψε στην Κίνα το κακό, εμείς, ως θεατές, δεν φανταζόμασταν ποτέ ότι πολύ σύντομα το ζήτημα τούτο θα γινόταν παγκόσμιο . Με χαρακτηριστική έπαρση και από ανάγκη να δώσουμε το παρόν μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε κάθε σημείο του πλανήτη, έτσι για να φτιάξουμε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη εικόνα από αυτή του πραγματικού μας μεγέθους, βρεθήκαμε σε μια κατάσταση που οδήγησε όλους μας, είτε το θέλαμε είτε όχι, στην αναθεώρηση των δεδομένων της ζωής.
Η αλήθεια είναι ότι συνειδησιακά μας εφησυχάζει πως έρχεται το καλοκαίρι κι ότι σε λίγο καιρό όλα αυτά θα αποτελούν ανάμνηση. Οι ειδικοί επί λοιμωδών νοσημάτων, οι πρωταγωνιστές των ημερών μας, υποστηρίζουν ότι αν και είναι πιθανό οι παράγοντες που προκαλούν υποχώρηση άλλων ιών κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών να επηρεάσουν με τον ίδιο τρόπο και τον COVID-19, ωστόσο δεν είναι σε θέση να το επιβεβαιώσουν. Και, ακόμη και αν η νέα γρίπη δείξει να εξαπλώνεται με αργότερους ρυθμούς καθώς οι θερμοκρασίες αυξάνονται, αυτό δεν σημαίνει ότι θα εξαλειφθεί. Εμείς όμως, κρατάμε το αξίωμα ότι το κρυολόγημα και η γρίπη μειώνονται το καλοκαίρι και πως ο καιρός της έξαρσής τους είναι ο Δεκέμβρης μέχρι και το Μάρτη. Το φτάρνισμα, ο βήχας, ο πυρετός και τα λοιπά σχετικά συμπτώματα, που μπορεί να είναι αιτίες και για χίλια δυο άλλα νοσήματα, κατέστησαν τον καθένα επιφυλακτικό.
Οι ειδικοί το λένε, το φωνάζουν παντού πως δεν είναι τόσο σίγουροι ότι ο κορωνοϊός θα μπορούσε να σταματήσει το καλοκαίρι. Το Αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) δηλώνει ότι πρέπει να ΜΗΝ υποθέτουμε ότι τα κρούσματα θα μειωθούν καθώς η θερμοκρασία θα σκαρφαλώνει στα ύψη. Τονίζει πως η εξάπλωση του κορωνοϊού, η αποτελεσματικότητα των πρακτικών ελέγχου της λοίμωξης, ο καιρός και η ανθρώπινη ανοσία θα συμβάλουν σε αυτό. Μιας κι όμως η γρίπη αυτή είναι κάτι καινούργιο, δεν υπάρχει φυσική ανοσία στον γενικό πληθυσμό και έτσι η κάθε υπόθεση δεν προσφέρει εγγυήσεις.
Ερχόμαστε αντιμέτωποι με ήδη γνωστές μορφές ιών και αναλύοντάς τους, διαβάζουμε πως το Σοβαρό Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο (SARS) και το Αναπνευστικό Σύνδρομο της Μέσης Ανατολής (MERS) θα μπορούσε να μας βοηθήσει να εξηγήσουμε τον τρόπο που ο COVID-19 μπορεί να συμπεριφερθεί στη θέρμη του καλοκαιριού. Οι δύο παραπάνω τύποι ιών δεν αποδείχτηκαν εποχιακοί.
Ο ιατρικός χάρτης δείχνει πως οι μεγαλύτερες ομάδες κορωνοϊών βρίσκονται πάνω από τον ισημερινό της Κίνας, της Νότιας Κορέας, της Ιταλίας, της Ιαπωνίας και του Ιράν. Ο νέος κορωνοϊός έχει ήδη εξαπλωθεί σε όλες τις ηπείρους εκτός από την Ανταρκτική. Αυτό περιλαμβάνει χώρες όπως η Βραζιλία και η Αυστραλία στο νότιο ημισφαίριο.
Με τούτα τα δεδομένα, καλό είναι να ξέρουμε πως ακόμη και αν η εποχιακή αλλαγή στο βόρειο ημισφαίριο προκαλέσει ανάσχεση του αριθμού των κρουσμάτων, μπορεί να σημαίνει ότι σε άλλα μέρη του πλανήτη η εξάπλωσή του θα παρουσιάζει αύξηση. Ο χειμώνας στο νότιο ημισφαίριο θα ξεκινήσει μέσα στους επόμενους μήνες, γεγονός που θα οδηγήσει ενδεχομένως σε παγκόσμια αναστροφή των εστιών του ιού στον πλανήτη. Αποτέλεσμα; Κανένας μας δεν μπορεί ετσιθελικά να πιστεύει πως είμαστε εδώ στη Μεσόγειο ασφαλείς κι επομένως θα μπορούσε να επιστρέψει, εάν δεν τεθούν υπό έλεγχο οι εστίες του ανά χώρα.
Θυμόμαστε τη γρίπη των χοίρων το 2009, που ξεκίνησε τον Απρίλη εκείνης της χρονιάς. Όταν ο ιός προσαρμόστηκε στον ανθρώπινο πληθυσμό, υιοθέτησε ένα εποχιακό μοτίβο, με τις περισσότερες λοιμώξεις να συμβαίνουν κατά τους χειμερινούς μήνες.
Το καλοκαίρι μας δεν μπορεί παρά να είναι για όλον τον πλανήτη διαφορετικό. Οι τολμητίες της αντίθετης άποψης θα μπουν σε μια διαδικασία επίφοβη για τη δική τους υγεία και των άλλων. Ξέρουμε καλά τη μεσογειακή κουλτούρα του «έξω», της θάλασσας και του συνωστισμού σε κάθε μας εκδήλωση. Κι όλα αυτά, συνοδευόμενα από τη μεγάλη αγωνία για τις εισαγωγικές εξετάσεις στα Πανεπιστήμια, την κατάταξη στην Εθνική Φρουρά, στις δουλειές που πρέπει να μπουν στη ροή τους, στα κυβερνητικά σχέδια που προσπαθούν να μας πείσουν για τη νέα πραγματικότητα και τη δική μας άρνηση να δεχτούμε πως καλό είναι, μέχρι να χτυπήσει την πόρτα μας το ισχυρό εμβόλιο, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί.
Το καλοκαίρι μας θα έχει καταχνιά. Θα είναι απρόσμενο και με τον πλανήτη ήδη σε μέγιστη επιφυλακή για όσα δεν γνωρίζει πως θα έρθουν, μα, ωστόσο, πρέπει να εμπνευστεί αντιδοτικές επιθέσεις σε απειλές που δεν είναι ορατές. Ή όπως το τραγουδάει ο αγαπημένος μας Διονύσης Σαββόπουλος: «…Καλοκαίρι, στον χαμό του οδηγημένο και το ξέρει…». Τι είναι όμως αυτό που βιώσαμε , που βιώνουμε ακόμα; Θα είναι το καλοκαίρι ή απλώς η επίφασή του;
Αυτό που ξέρουμε είναι πως το φετινό καλοκαίρι με τις ψηλές του θερμοκρασίες και την ψυχολογική αναστάτωση που λίγο ή πολύ όλοι έχουμε υποστεί, έχει πολλά καινούργια πράγματα να μας δείξει. Κι είναι πραγματικά τραγική τούτη μας η κατάληξη, αφού κανένας δεν μπορεί να προγραμματίζει τίποτα, όπως είμασταν συνηθισμένοι, πως από εδώ και στο εξής η ανθρωπότητα έχει ξεπουλήσει τα δεδομένα της, ότι πληρώνει ένα ακριβό τίμημα για τον παραλογισμό της σε κάθε επίπεδο του βίου. Ίσως η ζωή χρειάζεται να διαφοροποιηθεί οριστικά και με τη γνώση ότι δεν είμαστε πλέον ικανοί να αντιμετωπίζουμε τα όσα έρχονται αποτελεσματικά και γρήγορα, να δώσει την ευκαιρία στους ηγέτες μας να φροντίζουν, όπως τώρα, να κρατιόμαστε μακριά από όλα όσα θα στοιχίσουν ακριβά στο μέλλον.
Καλοκαίρι και καταχνιά… Κι όλοι μας, όπου γης, σαν τους ήρωες του Τένεση Ουίλλιαμς να γκρεμιζόμαστε ανάμεσα στον καταναγκασμό της χαράς και της διασκέδασης του Μπιουκάναν και την επαρχιακή μελαγχολία της ηρωίδας, της Άλμα…
*Πρώτος Λειτουργός Εκπαίδευσης
Προϊστάμενος Μονάδας Τ.Π.Ε.
