Αφορμή για τις εκδηλώσεις αυτές ήταν η συμπλήρωση 50 χρόνων από την τουρκική εισβολή και κατοχή.
Η Διεύθυνση Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας και τα Βιωματικά Ποιητικά Εργαστήρια «Μια χαραμάδα στο κλειστό παράθυρο να γίνει δύναμη ζωής – Από αύριο τα σφάλματά μας θα γίνουν δύναμη και φως», διοργάνωσε ένα ιδιαίτερο αφιέρωμα που ταξίδεψε από τη Λευκωσία στην Αθήνα και τη Γλυφάδα, αναδεικνύοντας την ιστορία, τον πολιτισμό και τη μνήμη τόσο της Κύπρου όσο και της Ελλάδος, μέσα από τη φωνή της νέας γενιάς. Οι εκδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν στις 12 Νοεμβρίου 2024, στο Σπίτι της Κύπρου στην Αθήνα, και στις 13 Νοεμβρίου, στο Θέατρο Μελίνα Μερκούρη στη Γλυφάδα. Ένα συγκινητικό ταξίδι στην πολύπαθη ιστορία της Κύπρου και του ευρύτερου Ελληνισμού.
Αφορμή για τις εκδηλώσεις αυτές ήταν η συμπλήρωση 50 χρόνων από την τουρκική εισβολή και κατοχή. Το κεντρικό μήνυμα των δράσεων ήταν η ανάγκη να διατηρηθεί ζωντανή η μνήμη, να αναγνωριστούν οι επιταγές του παρελθόντος και να μετατραπούν τα τραγικά γεγονότα σε έμπνευση για ειρήνη και ενότητα. Οι μαθητές που συμμετείχαν στα Βιωματικά Ποιητικά Εργαστήρια τόσο από την Κύπρο όσο και από την Ελλάδα, κατά τη σχολική χρονιά 2023/2024, συνέθεσαν ποιήματα, δημιούργησαν αφίσες, εικαστικά έργα και συλλογικές συνθέσεις, αποτυπώνοντας μέσα από τη δημιουργική γραφή και την τέχνη την ανάγκη για έναν κόσμο γεμάτο φως και ελπίδα.
Η πρώτη εκδήλωση έλαβε χώρα στο Σπίτι της Κύπρου. Ο Μορφωτικός Ακόλουθος κ. Λουκάς Ξενοφώντος καλωσόρισε το κοινό, σημειώνοντας τη σημασία του αφιερώματος. Όπως τόνισε, «είναι τιμή για την Κυπριακή Πρεσβεία να φιλοξενεί τις φωνές της νέας γενιάς, που με την ευθύτητα και την καθαρότητά τους εκφράζουν τις αγωνίες, τα όνειρα και τις ελπίδες για το μέλλον».
Ακολούθησε η ανάγνωση του χαιρετισμού της Υπουργού Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας της Κύπρου, Δρος Αθηνάς Μιχαηλίδου, από την Επιθεωρήτρια Φιλολογικών Μαθημάτων και ποιήτρια, κ. Χρυσούλα Αλεξάνδρου. Η Υπουργός εξέφρασε τη χαρά και τη συγκίνησή της για την παρουσίαση του Γ’ Τόμου των Βιωματικών Ποιητικών Εργαστηρίων, σημειώνοντας ότι ο τόμος αυτός αποτελεί φόρο τιμής στα τραγικά γεγονότα του 1974 και ταυτόχρονα μια έκφραση της ελπίδας για το μέλλον. «Μέσα από την ποίηση, τα παιδιά μας βρίσκουν έναν τρόπο να εκφράσουν τις ανησυχίες και τις προσδοκίες τους, μετατρέποντας τις σκιές της ιστορίας σε φως», ανέφερε.
Η Υφυπουργός Παιδείας της Ελλάδας, κ. Ζέτα Μακρή, σε χαιρετισμό που ανέγνωσε ο κ. Ξενοφώντος, συνεχάρη τους μαθητές για την καλλιτεχνική τους συμβολή και υπογράμμισε τη σημασία της συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου. Σημείωσε ότι η εκπαίδευση διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση μιας γενιάς ευαισθητοποιημένων πολιτών που εργάζονται για την ειρήνη, τη δημοκρατία και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Επίκεντρο της εκδήλωσης ήταν η παρουσίαση του Γ’ Τόμου από την κ. Χρυσούλα Αλεξάνδρου. Ο τόμος, όπως περιέγραψε η ίδια, αποτελεί έναν «ποιητικό διάλογο» ανάμεσα στις φωνές των μαθητών και την ιστορία της Κύπρου. Περιλαμβάνει ποιήματα, συλλογικά έργα, αφίσες, εικαστικές δημιουργίες και μεταφράσεις, ενώ ξεχωρίζουν τα έργα που εστιάζουν στη μνήμη της Αμμοχώστου, της Λάπηθου και άλλων κατεχόμενων περιοχών. «Μέσα από τις δημιουργίες τους, οι μαθητές μας οδηγούν σε ένα ταξίδι μνήμης και ενδοσκόπησης, μετατρέποντας τα λάθη και τις προκλήσεις σε δύναμη και φως», σημείωσε η κ. Αλεξάνδρου.
Οι δημιουργίες των μαθητών αποτυπώνουν τη βαθιά επίδραση της ιστορίας στον ψυχισμό τους. Οι εικαστικές δημιουργίες που συνοδεύουν τα ποιήματα προσθέτουν μια οπτική διάσταση στα μηνύματα του τόμου, ενώ οι μεταφράσεις σε άλλες γλώσσες ενισχύουν την παγκόσμια διάσταση του έργου. «Οι φωνές των νέων μας δεν περιορίζονται στα σύνορα της Κύπρου και της Ελλάδας. Τα μηνύματά τους για ειρήνη και ελευθερία αντηχούν παντού», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Οι Βιωματικές Ποιητικές Εργαστηριακές Δράσεις έχουν αποδείξει ότι αποτελούν ένα πολύτιμο εργαλείο για τη σύνδεση της ιστορίας με τη δημιουργικότητα και την ενσυναίσθηση. «Δεν είναι απλώς εκπαιδευτικά προγράμματα. Είναι ένα ταξίδι αυτογνωσίας και καλλιτεχνικής έκφρασης, που δίνει στους μαθητές μας τα εφόδια να γίνουν οι δημιουργοί του μέλλοντος», υπογράμμισε η κα Αλεξάνδρου.
Η συμμετοχή περισσότερων από 1500 μαθητών στα Βιωματικά Ποιητικά Εργαστήρια καταδεικνύει τη δυναμική αυτού του θεσμού. Η διεπιστημονική διάσταση αυτών των δράσεων ενισχύει τις δεξιότητες των παιδιών, όχι μόνο στη δημιουργική γραφή αλλά και στην ομαδική συνεργασία, την ανάλυση και τη σύνθεση.
Κλείνοντας, η κ. Χρυσούλα Αλεξάνδρου ευχαρίστησε θερμά τη Διεύθυνση Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης, το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, την Κυπριακή Πρεσβεία και όλους τους εκπαιδευτικούς και τα νέα παιδιά που συνέβαλαν στην πραγματοποίηση αυτών των δράσεων. «Η επιτυχία αυτών των εργαστηρίων βασίζεται στη συνεργασία, την αφοσίωση και το όραμα όλων όσοι εργάστηκαν για να δώσουν στα παιδιά μας τη δυνατότητα να εκφραστούν και να δημιουργήσουν», ανέφερε.
Η δεύτερη εκδήλωση, στο Θέατρο Μελίνα Μερκούρη, ήταν εξίσου συγκινητική. Μαθητές του 7ου Γυμνασίου Γλυφάδας παρουσίασαν ένα καλλιτεχνικό αφιέρωμα βασισμένο στον Γ’ Τόμο, ενώνοντας τη μουσική, τον χορό και την αφήγηση. Το κοινό παρακολούθησε με δέος τις ερμηνείες των παιδιών, που ζωντάνεψαν μνήμες και εμπειρίες της Κύπρου μέσα από τη δική τους οπτική.
Και οι δύο εκδηλώσεις πλαισιώθηκαν από καλλιτεχνικό πρόγραμμα μέσα από το οποίο οι φωνές των νέων μας έστειλαν ηχηρό το μήνυμα της αφύπνισης και της ελπίδας. Μέσα από την ποίηση, τη μουσική , τη χορογραφία, την τέχνη γενικότερα, οι μαθητές απέδειξαν ότι η μνήμη και η δημιουργικότητα παραμένουν ζωντανές, αναδεικνύοντας την αξία της ιστορίας και τη δύναμη της νέας γενιάς να οικοδομήσει έναν καλύτερο κόσμο, μια κοινωνία ειρήνης, συνεργασίας και δημιουργικότητας.
Η Διεύθυνση Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας θα συνεχίσει να στηρίζει πρωτοβουλίες όπως τα Βιωματικά Ποιητικά Εργαστήρια. Αυτές οι δράσεις προάγουν την κριτική σκέψη, την ενσυναίσθηση και τη δημιουργικότητα, προσφέροντας στους μαθητές την ευκαιρία να συνδέσουν το παρελθόν με το παρόν και να γίνουν οι διαμορφωτές ενός μέλλοντος βασισμένου στις αξίες της ελευθερίας, της ειρήνης και της δημοκρατίας.
Όπως επεσήμαναν οι διοργανωτές, το έργο των Βιωματικών Ποιητικών Εργαστηρίων δεν σταματά εδώ. Ο Γ’ Τόμος είναι μόνο ένα μέρος μιας συνεχιζόμενης προσπάθειας που στοχεύει να εμπλέξει ακόμα περισσότερους μαθητές και να ενισχύσει τη σύνδεσή τους με την ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά τους. Η ποίηση και η τέχνη, μέσα από τις σελίδες του τόμου, αποδεικνύουν πως κάθε νέα γενιά έχει τη δύναμη να μεταμορφώσει την ιστορία, να τη μετουσιώσει σε φως και να την αξιοποιήσει για να χτίσει έναν καλύτερο κόσμο.
Κι αν οι ισχυροί της γης σωπαίνουν εθελούσια και κλείνουν οι ματιές τους, όλοι
εμείς και κυρίως οι νέοι μας, η ψυχή και η μνήμη μας, δεν ξέρουν να σωπαίνουν.
Και εκεί όπου οι λέξεις κάποτε στενεύουν, πλαταίνει το συναίσθημα.
