Εξετάσεις τετραμήνων. Γιατί δεν πρέπει να γίνονται στα Τεχνολογικά/Εργαστηριακά Μαθήματα ΤΕΣΕΚ

ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ*

Με αφορμή την επιχειρηματολογία που αναπτύσσεται τις τελευταίες μέρες για αναβολή ή όχι των εξετάσεων του Α΄ τετραμήνου της φετινής χρονιάς, θα ήθελα να αναλύσω το πρόβλημα που  αφορά  τα Τεχνολογικά/Εργαστηριακά Μαθήματα (ΤΕΜ) των Τεχνικών Σχολών.  Η εισήγηση η οποία  εκφράζει την καθολική διαπίστωση των συναδέλφων,  δεν αφορά αναβολή για το τρέχον τετράμηνο άλλα την πλήρη και μόνιμη αποδέσμευση των ΤΕΜ από τις  εξετάσεις τετραμήνων και  την διεξαγωγή τους σε επίπεδο σχολικής μονάδας.

Πριν από ένα ακριβώς χρόνο (16/12/2019), είχα δημοσιεύσει στο Piadeia-News ότι ο αριθμός των εξεταζόμενων μαθημάτων μόνο για την Α΄ τάξη δεν ήταν 2 ή 4 μαθήματα όπως παρουσιαζόταν στο πρόγραμμα των εξετάσεών ως Τεχνολογία Ι και Τεχνολογία ΙΙ Πρακτικής και Θεωρητικής κατεύθυνσης, αλλά ήταν 47 διαφορετικά μαθήματα. Έδωσα όμως το ελαφρυντικό στον Υπουργό  ότι πιθανόν να μην είχε προλάβει να ενημερωθεί σωστά. Ποιό ελαφρυντικό  μπορεί να δοθεί για την φετινή χρονιά όταν ο συνολικός αριθμός των μαθημάτων που πρέπει να διεξαχθούν μέσα σε 3 μόνο μέρες, στις 11 Τεχνικές σχολές έχει ανέλθει στα 120 (εκατόν είκοσι!)  Το γεγονός ότι η πρώτη δοκιμή κύλισε ομαλά οφείλεται στις υπεράνθρωπες προσπάθειες των συναδέλφων της Τεχνικής Εκπαίδευσης, από τους εκπαιδευτές μέχρι τους επιθεωρητές. Είναι πολύ αμφίβολο αν το πείραμα θα πετύχει και φέτος γιατί το βάρος που έχει να σηκώσει κάθε Τεχνική Σχολή για να οργανώσει 15-20 διαφορετικά μαθήματα για κάθε μια από τις 3 μόνο μέρες που έχουν καθορισθεί για τα ΤΕΜ είναι τεράστιο. Πέρα από τη διαδικασία και όλα τα γραφειοκρατικά έντυπα που απαιτούνται για τις εξετάσεις τετραμήνων πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι το 30% των μαθητών της Πρακτικής Κατεύθυνσης στις ΤΕΣΕΚ έχουν διευκολύνσεις και χρειάζονται ξεχωριστές αίθουσες, επιτηρητές και εκπαιδευτές της ειδικότητας. Το ερώτημα που θα βρεθεί ο αναγκαίος αριθμός αιθουσών επιτηρητών και ταυτόχρονα  διδασκόντων για το Γ΄ έτος παραμένει αναπάντητο. Για την περσινή χρονιά κάποιες σχολές χρησιμοποίησαν τις αίθουσες πολλαπλής χρήσης για την διεξαγωγή των εξετάσεών.

Τα διαδικαστικά και οι πρακτικές δυσκολίες όμως δεν είναι ο κύριος λόγος για τον οποίον τα ΤΕΜ των Τεχνικών Σχολών δεν πρέπει να ακολουθούν την οδό της εξέτασης τετραμήνων. Τα αναλυτικά προγράμματα των ΤΕΜ βασίζονται στη φιλοσοφία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πιστωτικών Μονάδων για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (ECVET) και είναι δομημένα σε ψηφίδες. Για κάθε ενότητα της ψηφίδας καθορίζεται ο αριθμός των περιόδων που πρέπει να αφιερώνονται για θεωρία και ο αριθμός των περιόδων για εργαστήριο. Πως πρέπει να γίνεται η αξιολόγηση για κάθε ενότητα της ψηφίδας ξεχωριστά, περιγράφεται σε όλα τα αναλυτικά και περιλαμβάνει την γραπτή εξέταση και την εξέταση των εργαστηριακών ασκήσεων με συγκεκριμένα κριτήρια. Ο τελικός βαθμός της ενότητας εξάγεται με βάση το ποσοστό θεωρία/εργαστήριο (Θ/Ε) και κάθε τετράμηνο περιλαμβάνει συνήθως από 2-4 ενότητες. Είναι φανερό ότι οι εξετάσεις τετραμήνων, όπως έχουν δομηθεί δεν ταιριάζουν καθόλου με την φιλοσοφία των ΤΕΜ στις ΤΕΣΕΚ.  Οι «δείκτες επάρκειας» και «δείκτες επιτυχίας» τους οποίους αγωνίζονται να καλύψουν οι συνάδελφοι της Μέσης, είναι άγνωστες λέξεις για εμάς και δεν υπάρχουν πουθενά στα αναλυτικά μας προγράμματα. Δεν υπάρχει κανένα απολύτως όφελος  από την εφαρμογή των τετραμήνων παρά μόνο αχρείαστη αναστάτωση ενώ υποβαθμίζεται εντελώς η σημασία του εργαστηριακού μέρους.  Επιπρόσθετα αναφέρω ότι  αρκετά από τα 120 ΤΕΜ διδάσκονται μόνο σε μια ή δυο Τεχνικές Σχολές.  

Πρέπει επιτέλους να γίνει αντιληπτό ότι η Επαγγελματική Εκπαίδευση είναι μια ξεχωριστή διαδρομή και οφείλει η Διεύθυνση Μέσης Τεχνικής (και προσφάτως) και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (ΜΤΕΕΚ) να σταματήσει να είναι εγκλωβισμένη μέσα στα στεγανά της Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης. Η τελευταία ασφαλώς την δουλειά της κάνει και φροντίζει πολύ έντεχνα να κατευθύνει όλες τις αποτυχίες του Γυμνασιακού κύκλου στις ΤΕΣΕΚ. Όσο αυξάνονται τα ποσοστά των λειτουργικά αναλφάβητων που παίρνουν απολυτήριο Γυμνασίου, άλλο τόσο αυξάνονται και τα ποσοστά στις Τεχνικές Σχολές και αυτό η Διεύθυνση ΜΤΕΕΚ το θεωρεί επίτευγμα. Η  Διεύθυνση Μέσης Γενικής είναι πιο ευχαριστημένη και παρέχει γενναιόδωρα ώρες στήριξης και διευκολύνσεις στα παιδιά που έρχονται στις Τεχνικές σχολές όχι γιατί έχουν κάποιο ενδιαφέρον ή κλίση αλλά επειδή τους έχουν πείσει ότι δεν κάνουν για το Λύκειο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την συνεχή μείωση του αριθμού των αποφοίτων των ΤΕΣΕΚ που εργάζονται στις ειδικότητες που έχουν παρακολουθήσει, παρόλη την αυξημένη ζήτηση από την αγορά εργασίας. Φυσικά δεν παραβλέπω το γεγονός ότι το πρόβλημα ξεκινά από το Δημοτικό όμως ποιες διορθωτικές κινήσεις έχουν γίνει στο Γυμνάσιο. Γιατί δεν ξεκίνησαν οι εξετάσεις τετραμήνων από την Α΄ τάξη Γυμνασίου;

*Β.Δ. Α΄  Τεχνική Εκπαίδευση