Αποκαλυπτήρια Ψηφιδωτού στη Β’ ΤΕΣΕΚ Λευκωσίας «Η κατεχόμενη Ιερά Μονή Αγίου Χρυσοστόμου»

Από τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Γεώργιο Α’

Σε μια λαμπρή τελετή και με πλήθος εκλεκτών προσκεκλημένων,  τελέσθηκαν από τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Γεώργιο Α’ τα αποκαλυπτήρια του εκκλησιαστικού ψηφιδωτού με τίτλο «Η Κατεχόμενη Ιερά Μονή Αγίου Χρυσοστόμου» στις 4 Απριλίου 2023, στη Β’ ΤΕΣΕΚ Λευκωσίας .

Το εκκλησιαστικό ψηφιδωτό, που φιλοτεχνήθηκε από τον Θεολόγο της Σχολής Πρωτοπρεσβύτερο Δημοσθένους Δημοσθένη και τους μαθητές του, είναι αφιερωμένο στη μνήμη του μακαριστού  Αρχιεπισκόπου Κύπρου, Χρυσοστόμου του Β’. Απεικονίζει την Ιερά Μονή του Αγίου Χρυσοστόμου, η οποία βρίσκεται στη νότια πλευρά του Πενταδακτύλου, στην τοποθεσία Κουτσοβέντι. Θεωρείται η αρχαιότερη μονή της επαρχίας Κερύνειας, τα εγκαίνια της οποίας έγιναν το 1090 και διετέλεσε ως το περιώνυμο μοναστικό κέντρο της Κύπρου.

Η  δημιουργία των εκκλησιαστικών ψηφιδωτών στη Σχολή μας είναι ένας τρόπος προβολής αλλά και υπενθύμισης των κατεχόμενων  Εκκλησιών του νησιού μας, μετά την τουρκική εισβολή και κατοχή του 1974, στους πρόσφυγες και ιδιαίτερα στα νέα παιδιά. Η όλη διδασκαλία και φιλοτέχνηση έχει ως βάση της την αποκλειστική απεικόνιση των 520 Κατεχόμενων Εκκλησιών.

Μιλώντας κατά την τελετή των αποκαλυπτηρίων ο Διευθυντής της Σχολής, κ. Παναγιώτης Παναγιώτου, μεταξύ άλλων ανέφερε  τα εξής: «Περιποιεί μεγάλη τιμή η παρουσία σας στη Σχολή μας σε αυτό το ιδιαίτερο γεγονός. Τέτοιου είδους έργα, όπως αυτό το ψηφιδωτό, ευπρεπίζουν, προσδίδουν ομορφιά, χάρη, αλλά κυρίως ζωντανεύουν τις μνήμες των Κατεχόμενων Εκκλησιών που παραμένουν βουβές εδώ και 49 χρόνια.   Η Ιερά Μονή του Αγίου Χρυσοστόμου θεωρείται η αρχαιότερη μονή της επαρχίας της Κερύνειας και διετέλεσε περιώνυμο μοναστικό κέντρο της Κύπρου, μέχρι το 1974 οπότε κατελήφθη από τους Τούρκους εισβολείς, λεηλατήθηκε και εκκλησιατικά αντικείμενα πωλήθηκαν στο εξωτερικό.

Το ψηφιδωτό αυτό,  που δημιουργήθηκε κατά τη φετινή σχολική χρονιά 2022-2023, παραπέμπει σε μια νοσταλγία, ζωντανεύει θύμησες, τόπους και αποτελεί τον οφθάλιο λώρο με τη χριστιανική παράδοση. Τα σχήματα και τα έντονα χρώματα του δίνουν μια εικόνα ενέργειας και κίνησης επιστροφής.  Η κάθε ψηφίδα, που είναι τοποθετημένη, θέλει να πει ένα «εύγε» στα παιδιά μας, και ταυτόχρονα να συνδέσει το έργο και το μήνυμά του με τον ιστορικό χώρο της Μονής.  Εκφράζει τις αρχές και το  προσωπικό ήθος, το δυναμισμό, τη δημιουργικότητα, την ελευθερία. Όλα αυτά και ακόμη βαθύτερα  είναι τα μηνύματα που σήμερα στέλνει το έργο των μαθητών μας. Θέλω να συγχαρώ τον Θεολόγο και τους μαθητές μας  για την πρωτοβουλία τους να δημιουργήσουν αυτό το εξαιρετικό έργο. Εξαίρετο τόσο από καλλιτεχνικής πλευράς, όσο και από πλευράς μηνυμάτων.

Η Σχολή μας επικροτεί και στηρίζει τέτοιες εκπαιδευτικές δράσεις, αφού συμβάλλουν στη δημιουργία του ενεργού πολίτη και της ολοκληρωμένης προσωπικότητας, που δεν ξεχνά τις θρησκευτικές του παραδόσεις και πολιτιστικές του ρίζες, στοιχεία απαραίτητα για την κοινωνία μας.  Οι νεαροί μας καλλιτέχνες γνωρίζουν πλέον ότι η Σχολή και το εκπαιδευτικό προσωπικό  αγκαλιάζει το έργο τους και τους ίδιους».

Χαιρετισμό απηύθυνε και εκ μέρους της Υπ. Παιδείας, ο Γενικός Επιθεωρητής  Τεχνικής Εκπαίδευσης, δρ Γιώργος Γιάγκου, ο οποίος μεταξύ άλλων ανέφερε τα εξής:

«Το εκκλησιαστικό ψηφιδωτό, που απεικονίζει την Ι. Μ. Αγίου Χρυσοστόμου,  μας θυμίζει την εκκλησιαστική κληρονομιά μας, που βρίσκεται στα κατεχόμενα εδάφη μας, αλλά παράλληλα το πιο σημαντικό όφελος είναι η γνώση των μαθητών και μαθητριών μας για τις κατεχόμενες εκκλησίες και περιουσίες μας, αλλά και η επίγνωση για την οφειλόμενη δικαίωση και επιστροφή σε αυτά κάτω από συνθήκες ειρήνης και ελευθερίας.

Το μεγαλύτερο πνευματικό όφελος - πρόσθεσε -  είναι η καλλιέργεια στην ψυχή των νέων μας του καθήκοντος της θύμησης για τις κατεχόμενες εκκλησίες μας. Παράλληλα, όμως, οφείλουμε να καταρτίσουμε τα παιδιά, ιδιαίτερα όσα κατάγονται από τις κατεχόμενες περιοχές μας, ώστε να υπάρχει η ετοιμότητα συντήρησης και αποκατάστασης των κατεχόμενων εκκλησιών μας. Η κατασκευή εκκλησιαστικών ψηφιδωτών από μαθητές και μαθήτριες υπογραμμίζει τη σημασία της διαρκούς επαγρύπνησης για τη θύμηση των κατεχόμενων μνημείων μας και της εγρήγορσης των νέων μας σε σχέση με τη δοκιμασία της Κύπρου, που συνεχίζεται εδώ και σχεδόν μισό αιώνα.

Με χαρά διαπιστώνουμε ότι το εκκλησιαστικό ψηφιδωτό έχει παρουσιαστεί από τον δημιουργό του Πρωτοπρεσβύτερο Δημοσθένη Δημοσθένους στη διεθνή διοργάνωση Ολυμπιάδα Τέχνης των Ηνωμένων Εθνών. Η συμμετοχή της Κύπρου σε διεθνείς διοργανώσεις για θέματα συντήρησης και προβολής κατεχομένων εκκλησιών, τιμά  τον τόπο μας και συνάμα, με ειρηνικά μέσα, εκθέτει με παραστατικό τρόπο στην κοινή γνώμη την πραγματική κατάσταση εισβολής και κατοχής, εξαιτίας της οποίας δοκιμάζονται ιδιαίτερα τα εκκλησιαστικά μας μνημεία αλλά και οι πρόσφυγές μας, που ζουν σε μικρή απόσταση από αυτή.

Το Υπ. Παιδείας και ιδιαίτερα η Διεύθυνση Μέσης Τεχνικής Εκπαίδευσης συγχαίρουν θερμά τους δημιουργούς του έργου, καθώς και τον Διευθυντή  Παναγιώτη Παναγιώτου, ο  οποίος με το έργο του σχετικά με το Εκκλησιαστικό Ψηφιδωτό καθορίζει αποφασιστικά την ενεργό εικαστική έκφραση στη βάση της ιστορίας του τόπου μας, διδάσκοντας κατά τρόπο παραστατικό τους νέους και τις νέες μας. Ευχόμαστε να συνεχιστεί και να επεκταθεί αυτή η ευεργετική δραστηριότητα που πρώτιστα είναι εκπαιδευτική και διδάσκει σε μακροχρόνια βάση».

Παρουσίαση των ψηφιδωτών της Β’ ΤΕΣΕΚ Λευκωσίας έκανε η φιλόλογος  Κατερίνα Χαραλαμπίδη. Την τελετή αποκαλυπτηρίων τίμησαν με την παρουσία τους ο  Έξαρχος Παναγίου Τάφου των Ιεροσολύμων, εκπρόσωποι της Πρεσβείας της Ελλάδας, της Αστυνομίας, ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αρχιτεκτονικής Σχολής της Ρώμης, Σπυρίδων Κουρούνης, ο  επιθεωρητής Θεολογίας κ. Κάκουρας, Διευθυντές Γυμνασίων και Λυκείων της Λευκωσίας, εκπαιδευτικοί μαθητές, γονείς κ.ά.