Διδασκαλία εξ αποστάσεως: Το επικίνδυνο ρίσκο

ΤΟΥ ΜΑΡΙΟΥ ΦΡΙΞΟΥ*

  Ελέω κορωνοϊού, καλείται ο εκπαιδευτικός κόσμος, ως ο τελευταίος τροχός της αμάξης, να βγάλει για ακόμη μια φορά τα κάστανα από τη φωτιά, υπακούοντας στις νέες και υπό τη μορφή του κατεπείγοντος εντολές του ΥΠΠΑΝ.

  Για του λόγου το αληθές, οι πλείστοι εκπαιδευτικοί οφείλουν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα να επιμορφωθούν πάραυτα σε νέες τεχνολογίες, μαθαίνοντας σε χρόνο ρεκόρ διαδικτυακά προγράμματα όπως λ.χ. το λεγόμενο TEAMS, ούτως ώστε να πραγματοποιούν μέσω διαδικτύου σε καθημερινή βάση τηλεδιασκέψεις με τους μαθητές των τμημάτων στα οποία διδάσκουν. Ως εδώ όλα φαντάζουν εξαίσια. Όμως, οι προβληματισμοί εκπαιδευτικών, γονέων και μαθητών είναι διάφοροι. Ήδη οι εν λόγω ενδοιασμοί μεταφέρθηκαν στο Υπουργείο Παιδείας με διάφορους τρόπους. Για την ώρα, φωνή βοώντος εν τη ερήμω! Το Υπουργείο κλείνει ερμητικά τ’ αυτιά σ' ένα τόσο επίφοβο, ανασφαλές και μη λειτουργήσιμο σχέδιο δράσης. Θα σας εξηγήσω παρακάτω περί τίνος πρόκειται, απαριθμώντας τους βασικότερους λόγους που επιμένω στα αρνητικά αυτής της μορφής διδασκαλίας.

  Πρώτον, έπρεπε να φτάσουμε ως εδώ αγαπητοί μου για να τρέχουμε να επιμορφωθούμε για τέτοια προγράμματα που μέχρι πρότινος πολλοί εξ ημών δεν είχαμε την παραμικρή ιδέα; Ως συνήθως, πρέπει να συμβεί κάτι πολύ δυσάρεστο σ' αυτή τη χώρα, για να ασχοληθούν οι ιθύνοντες. Όντως, θα πάρει σίγουρα έναν τουλάχιστον μήνα για να μάθουμε τη λειτουργία ενός τέτοιου  προγράμματος. Κι όταν λέω να μάθουμε, εννοώ να μάθουμε πολύ καλά. Ένας ευσυνείδητος και απαιτητικός εκπαιδευτικός πρέπει πρώτιστα να γνωρίζει ο ίδιος άριστα τη μέθοδο διδασκαλίας του. Σχόλια του τύπου: "Εν εύκολο το Teams", είναι χωρίς ψέμα αλόγιστα κι επικίνδυνα. Κι ο καθένας εύλογα θα αναρωτηθεί γιατί οι εκπαιδευτικοί δε διδάχτηκαν τόσον καιρό τέτοιου είδους προγράμματα; Μα απλούστατα σ' αυτό δε φέρει ευθύνη το Υπουργείο;

  Κατά δεύτερον, η τεχνολογία όπως γνωρίζει και ο πιο αδαής όσα θετικά κι αν έχει, άλλα τόσα αρνητικά προκύπτουν. Εγκυμονούν σοβαροί κίνδυνοι. Δύο εξ αυτών είναι οι εξής: Προστασία προσωπικών δεδομένων των ανήλικων μαθητών και των εκπαιδευτικών. Φανταστείτε τώρα τι έχει να γίνει όταν λ.χ. ένας καθηγητής κάνει διαδικτυακό μάθημα μπροστά από τον υπολογιστή του σπιτιού του κι απέναντι από 20 παιδιά, επίσης από το σπίτι του το καθένα. Δε θα αναφέρω κάτι εδώ. Θα το αφήσω στη φαντασία σας. Η σχολική τάξη ελέγχεται ευκολότερα. Η διαδικτυακή τάξη πολύ δύσκολα. Έφερα ως παράδειγμα τάξη είκοσι ατόμων. Είκοσι; Μα τώρα σοβαρολογούμε; Ξέρετε κύριοι στο Υπουργείο πόσα παιδιά δεν έχουν διαδίκτυο στο σπίτι τους; Έστω ένα να μην έχει σε κάθε τάξη αυτομάτως αυτό σημαίνει κατάφορη αδικία σε βάρος του. Ξέρετε κύριοι πόσα παιδιά δεν έχουν υπολογιστή; Ξέρετε πόσοι γονείς έχουν δύο και τρία και τέσσερα παιδιά που είναι μαθητές; Ξέρετε ότι υπάρχουν και οικογένειες που είναι αν όχι ο ένας και οι δύο εκπαιδευτικοί με δικά τους παιδιά-μαθητές στο σπίτι; Ποιοι θα κάνουν μάθημα και ποιοι όχι; Με ποιο ακριβώς ωρολόγιο πρόγραμμα; Ποιου ακριβώς το ωρολόγιο πρόγραμμα θα ακολουθηθεί, γονιών ή παιδιών; Μήπως γνωρίζετε ότι υπάρχουν γονείς που δε θέλουν να αφήσουν τα παιδιά τους να συμμετάσχουν σ’ όλο αυτό; Για τους δικούς τους λόγους βέβαια και ομολογουμένως έχουν κάθε δικαίωμα.

  Εξ όσων γνωρίζω από συναδέλφους, κάποια σχολεία άρχισαν το Teams και αντιμετωπίζουν ήδη διάφορα προβλήματα, κάποια άλλα σχολεία χρησιμοποιούν άλλο πρόγραμμα, το λεγόμενο Zoom (κι αυτοί με προβλήματα), κάποιοι δηλώνουν ανέτοιμοι και προς το παρόν λειτουργούν με επαναλήψεις της διδαχθείσας ύλης μέσω email, άλλοι δηλώνουν ευτυχείς με την ηλεκτρονική διδασκαλία (αν όντως είναι, μπράβο τους και ειλικρινά χαίρομαι γι' αυτούς). Δηλαδή, εδώ που τα λέμε κάθε σχολείο πήρε τις δικές του αποφάσεις (όχι άδικα βέβαια), αφού ο εργοδότης μας, δηλαδή το ίδιο το Υπουργείο, σκέφτεται ίσως απερίσκεπτα.  Αλλιώς, εάν δεν είναι έτσι, τότε αλά κυπριακά "κάμνει ππάσα- ππάσα δουλειές". Δικαιολογημένος, βέβαια, ο πανικός που τους διακατέχει και διακατέχει όλους μας με όλο αυτό το τραγικό σκηνικό που έχει διαμορφωθεί και στον τόπο μας, όμως πιστεύω ακράδαντα πως το ΥΠΠΑΝ χρειάζεται σωστή και δυνατή στρατηγική. Όχι για τίποτ’ άλλο, αλλά τουλάχιστον για να καταφέρει να προλάβει καταστάσεις ανεπιθύμητες.

  Εν τέλει, το μέλλον του τόπου αγαπητοί μου είναι οι μαθητές μας. Σ' αυτούς επενδύουμε ως διδάσκοντες. Αγαπάμε με όλο μας το είναι τους μαθητές μας. Είναι σαν δικά μας παιδιά. Τα αγαπάμε βαθιά. Κι ακριβώς επειδή τα αγαπάμε βαθιά δε θέλουμε ούτε να τα πληγώσουμε μα ούτε και να τα καταντήσουμε πειραματόζωα.

  Τι εισηγούμαι προσωπικά; Στο παρόν στάδιο, σταματήστε κύριοι του Υπουργείου την ΥΛΗ έως 10 Μαρτίου. Όχι μόνο στα λόγια, αλλά και στις πράξεις. Για την ώρα, τα παιδιά είναι πρέπον να κάνουν μόνον επαναλήψεις. Αφήστε τους εκπαιδευτικούς να βρουν και να εφαρμόσουν την καταλληλότερη εξ αποστάσεως μέθοδο διδασκαλίας για τους μαθητές τους. Γιατί ο κάθε εκπαιδευτικός γνωρίζει καλύτερα τους μαθητές της τάξης του.

  Όταν και εφόσον επιστρέψουμε στα σχολεία λύσεις και εισηγήσεις προς ανοικτή συζήτηση θα υπάρξουν πολλές. Δώστε την απαιτούμενη σημασία στους τελειόφοιτους των Λυκείων και Τεχνικών Σχολών, που έχουν να αντιμετωπίσουν τις Παγκύπριες Εξετάσεις. Μην κάνετε απλά κινήσεις εντυπωσιασμού. Οι γονείς των μαθητών μας μπορούν, άμα τους εξηγήσουμε τι ακριβώς συμβαίνει, να καταλάβουν. Μην παίρνετε κύριοι το επικίνδυνο ρίσκο. Την υγεία μας να έχουμε όλοι μας κι όλα τ' άλλα διορθώνονται.

Εκπαιδευτικός - λογοτέχνης