«Το κράτος είμαι εγώ»: Γεμίσαμε Λουδοβίκους…

ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΠΟΥΛΟΥ*

«Το κράτος είμαι εγώ» («L’ Etat, c’ est moi»), φέρεται να είχε διακηρύξει με αυταρχισμό και αλαζονεία ο βασιλιάς της Γαλλίας Λουδοβίκος ΙΔ’, όταν αποφάσισε να διοικήσει μόνος του. Λειτουργούσε ως απόλυτος μονάρχης. Ύψωσε τον εαυτό του πάνω από τους νόμους. Έκανε τέχνη την επίδειξη στο ανάκτορο των Βερσαλλιών.

Θυμήθηκα τα πιο πάνω, με αφορμή την πρόσφατη απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου. Όχι λόγω του τελικού αποτελέσματος, παρόλο που, στην προκειμένη περίπτωση, η επιλογή της περιόδου της πανδημίας για την ανακοίνωσή του, προδιέγραφε και το τελικό αποτέλεσμα. Μια επιλογή καθόλου τυχαία, κατά την άποψή μου. Ένα καλοστημένο σενάριο. Σε μια κρίση που βρίσκει την ανθρωπότητα τρομοκρατημένη. Σε μια περίοδο που έχουν περιοριστεί αλλά και ανασταλεί θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες.

Αυτό που οδήγησε τη σκέψη μου στην αλαζονική φράση «Το κράτος είμαι εγώ», ήταν κυρίως δηλώσεις και συμπεριφορές που προηγήθηκαν ή/και ακολούθησαν την εν λόγω απόφαση. Δηλώσεις και συμπεριφορές, που θυμίζουν έντονα τη διάσημη φράση, που φανερώνουν ότι η Κύπρος γέμισε Λουδοβίκους!

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η δήλωση του Προέδρου του κυβερνώντος κόμματος πριν ακόμα εκδοθεί η απόφαση: «Tο κράτος δεν θα πληρώσει όποια κι αν είναι η απόφαση». Το κράτος, δηλαδή ο ίδιος, που υποκαθιστά την εκτελεστική, τη νομοθετική και τη δικαστική εξουσία. Δεν ήταν η πρώτη φορά που ύψωσε τον εαυτό του πάνω από τους νόμους. Είχε προηγηθεί η επίσκεψή του στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, που με βάση τα διατάγματα είναι παράνομηˑ παράνομη για όλους τους άλλους, εκτός από τον ίδιο.

Η ίδια Λουδοβίκεια λογική χαρακτηρίζει και τις δηλώσεις των εργοδοτικών οργανώσεων (ΟΕΒ, ΚΕΒΕ), πριν και μετά την απόφαση. Δεν αναμέναμε και κάτι διαφορετικό. Αλίμονο να έδιναν και οι ίδιοι κάτι από το «υστέρημά» τους. Κάτι από αυτά που κέρδισαν τα τελευταία χρόνια (χρυσά διαβατήρια, ουρανοξύστες κ.ά). Εξάλλου, «ο νόμος του λαού είναι καταστροφή», φράση που επίσης αποδίδεται στον Λουδοβίκο. Αρχικά, απαιτούσαν να επαναληφθούν οι αποκοπές. Στη συνέχεια, πίεζαν και εκβίαζαν, μαζί με άλλους, για να οδηγηθούμε στο συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Σε ευνομούμενες πολιτείες, γνωρίζουμε ότι οι εκβιαστές και όσοι προσπαθούν να χειραγωγήσουν δικαστικά αποτελέσματα οδηγούνται στη Δικαιοσύνη. Εδώ, προέκυψε αυτό που ήθελαν.

Στην ίδια γραμμή πλεύσης κινήθηκε και η γραπτή δήλωση του Προέδρου της Δημοκρατίας μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος: «Είναι με ιδιαίτερη ικανοποίηση που διαπιστώνω για άλλη μια φορά την ανεξαρτησία, την αξιοπιστία, το ακέραιο και το υψηλό επίπεδο της Δικαστικής Εξουσίας της πατρίδας μας. Συγχαρητήρια στον Γενικό Εισαγγελέα για τον άψογο χειρισμό της υπόθεσης».

Δηλαδή, αν καταλάβαμε καλά, η τελευταία απόφαση απέδειξε την ανεξαρτησία, την αξιοπιστία, την ακεραιότητα και το υψηλό επίπεδο της Δικαστικής Εξουσίας; Ενώ ορισμένες από τις προηγούμενες φανέρωναν την εξάρτηση, την αναξιοπιστία, την ανηθικότητα και το χαμηλό της επίπεδο; Η πρωτόδικη απόφαση, η οποία τύχαινε να είναι απόλυτα διαφορετική; Ή, αντίστοιχα, η απόφαση για τους μισθούς των δικαστών, η απόφαση για τους πολυσυνταξιούχους, οι αθωωτικές αποφάσεις για κάθε τραπεζίτη που φόρτωσε δις ευρώ στις πλάτες μας; Δεν θυμόμαστε κάποια αντίστοιχη δήλωση του Προέδρου της Δημοκρατίας μετά τις πιο πάνω αποφάσεις.

Τι να πούμε δε για τα συγχαρητήρια στον Γενικό Εισαγγελέα, αφού είναι ακόμα νωπές οι μνήμες από το Ρίκκος-gate και το «Ντροπή, κύριε Πρόεδρε». Άλλα ακούγαμε τότε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για τον Γενικό Εισαγγελέα. Φαίνεται ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κρίνει και αξιολογεί το έργο των αξιωματούχων, χαιρετίζει ή αποδοκιμάζει το έργο τους, ανάλογα με το αν συμβαδίζουν με τη δική του θέληση.  

Αναμφίβολα, η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου αποτελεί όνειρο ζωής για πολλούς Λουδοβίκους της Κύπρου. Ανοίγει τον δρόμο, όχι μόνο για νέες αποκοπές στους μισθούς των εργαζομένων στον Δημόσιο και Ιδιωτικό τομέα, αλλά και για αφαίρεση άλλων στοιχείων ιδιοκτησίας. Αρκεί φυσικά να μην επηρεαστεί ο πυρήνας των δικαιωμάτων. Αυτοί θα κρίνουν, πόσα χρειάζεσαι για να ζήσεις αξιοπρεπώς. Ήδη ακονίζουν τα μαχαίρια, για να κόψουν και άλλα από κάθε εργαζόμενο. Όχι από τον πυρήνα, εννοείται, αλλά από το «περιττό λίπος».

Τολμάς να απαιτείς θρασύτατε γιατρέ, νοσηλευτή, δάσκαλε, καθηγητή, αστυνομικέ, πυροσβέστη, στρατιωτικέ, ιδιωτικέ υπάλληλε, συνταξιούχε. Θέλεις να χρεοκοπήσει το κράτος; Να καταστραφεί οικονομικά; Από τον δικό σου μισθό εξαρτάται η επιβίωσή του. Όχι, για παράδειγμα, από την (αν)ικανότητα είσπραξης φόρων. Δεν είναι δα και Τράπεζα ο μισθός σου για να σωθεί. Για ό,τι κακό συμβεί, θα φταίει η δική σου ανευθυνότητα. Για ό,τι καλό, το υπεύθυνο κράτος.  

Η τελευταία απόφαση αποκαλύπτει απλώς ποιοι κυβερνούν τον τόπο, διαχρονικά. Ποιοι νιώθουν το κράτος ιδιοκτησία τους. Κρίνουν ότι αυτή, η εποχή των διαταγμάτων, είναι η κατάλληλη στιγμή. Σε βλέπουν κλεισμένο στο σπίτι, τρομοκρατημένο και ανήμπορο, για να συνεχίσουν να λυμαίνονται το κράτος. Για τα δικά τους συμφέροντα.

Θα υπακούσεις σιωπηλά; Θα δεχτείς να πληρώσεις εσύ ξανά τα σπασμένα, για τα οποία δεν ευθύνεσαι; Ή θα κάνεις αυτό που φοβούνται. Θα αντιδράσεις. Ενωμένος, και όχι με τη λογική του «δεν θέλω μια δικιά μου κατσίκα, θέλω απλά να ψοφήσει η κατσίκα του γείτονα». Στο χέρι σου είναι να καθορίσεις το μέλλον σου, το μέλλον όλων μας. Διαφορετικά, θα αναγκαστείς να ακούς ξανά και ξανά από τους σύγχρονους Λουδοβίκους, ότι το κράτος είναι αυτοί…  

*Πρόεδρος Προοδευτικής Κίνησης Καθηγητών