ΤΗΣ ΑΣΤΕΡΩΣ ΧΑΤΖΗΣΑΒΒΑ*
Το κράτος μας περνά μια βαθειά πολιτική και ηθική κρίση, η οποία συνάμα τείνει να γίνεται μακροπρόθεσμη και διαχρονική. Σκάνδαλα επί σκανδάλων, διάφορες συμμορίες να αδειάζουν «μαγικά» τα κρατικά ταμεία κτλ. Η διαφθορά αυτή των ηθών έχει από τη μια ως αφορμή, το κυνήγι του εύκολου πλούτου με αθέμιτα μέσα. Από την άλλη, φαίνεται πως έχει αιτία την παιδεία των πολιτών που έπρεπε να στηρίζεται στην ιδέα της δικαιοσύνης, της κάθε μορφής Ελευθερίας (του λόγου κτλ). Ακόμη, η δύσμοιρη παιδεία να στηρίζεται στις αρχές της Δημοκρατίας.
Κάνοντας κανείς τις σκέψεις αυτές γεννώνται αυτόματα πολλά ερωτήματα όπως:
Τι φταίει; Πώς διορθώνονται όλα αυτά; Ποιος βλέπει και δεν ενεργεί;
Ποιος μηχανισμός ελέγχει τους κλέφτες και δεν το κάνει σωστά;
Ποιος ευθύνεται και αναλαμβάνει τις ευθύνες του;
Ιδέες περί ελευθερίας, δημοκρατίας και δικαιοσύνης δεν έπρεπε να μας αφήνουν να σωπαίνουμε, επουδενί! Αντιθέτως μια βαθυστόχαστη καταγραφή των κοινωνικών προβλημάτων – ζητημάτων που συνταράσσουν συθέμελα την κοινωνία επιβάλλεται.
Εδώ και τώρα τάξη και ηθική! Διορθωτικές κινήσεις προς αυτή την κατεύθυνση οφείλουν να κάνουν οι βουλευτές (γιατί να μην πούμε καλύτερα ακόμη οι υποψήφιοι βουλευτές, οι ακαδημαϊκοί, οι πολιτικοί και τα δημόσια πρόσωπα) με τους λόγους και κυρίως με τις πράξεις τους.
Είναι η ώρα που η δικαιοσύνη οφείλει να κυνηγήσει το έγκλημα εις βάρος των πολιτών.
Ένα κοινωνικό –εργασιακό ζήτημα που προέκυψε λόγω των προαναφερθέντων κακών χειρισμών της κρίσης που περιγράψαμε παραπάνω είναι και το Συνταξιοδοτικό των δημόσιων λειτουργών που διορίστηκαν μετά το 2011.
Χιλιάδες δημόσιοι λειτουργοί που έτυχαν διορισμού μετά το 2011 παραμένουν χωρίς κρατική σύνταξη και εφάπαξ. Όλοι οικογενειάρχες, που οι πλείστοι μπήκαν και σε μεγάλη ηλικία στην υπηρεσία και το μόνο που διεκδικούν είναι αξιοπρέπεια στα γηρατειά τους.
Παραθέτουμε εδώ κάποια εκ των πολλών χαρακτηριστικών παραδειγμάτων:
Παράδειγμα 1. Eνας γραφέας στο δημόσιο σε κλίμακα Α2 που διορίστηκε πχ το 1987 και που θα αφυπηρετήσει από το δημόσιο μετά από 30 χρόνια, (ειδικά αν τύχει και προαγωγής) θα έχει υψηλότερη σύνταξη από ένα γιατρό στο δημόσιο που έτυχε διορισμού μετά το 2011! (επίσης με υπηρεσία στο δημόσιο τομέα 30 έτη. Αν τα πράγματα μείνουν ως έχουν). Παράδοξο κι όμως αληθινό, διότι λόγω της ΤΡΟΙΚΑΣ αποκόπηκαν τα παλιά οφελήματα των δημόσιων υπαλλήλων. Φταίει ο γιατρός και ο κάθε επιστήμονας που μπήκε στη δημόσια υπηρεσία μετά το 2011 ως ΜΟΝΙΜΟΣ υπάλληλος;
Παράδειγμα 2: Έστω ένας καθηγητής έχει αναγνωρισμένα 30 χρόνια υπηρεσίας στην εκπαίδευση. Τα 10 χρόνια, του πιστώθηκαν από προηγούμενη υπηρεσία του σε ιδιωτικά σχολεία. Τα άλλα 10 χρόνια εργαζόταν επί συμβάσει στο δημόσιο σχολείο και τα άλλα 10 χρόνια, εργαζόταν ως μόνιμος. Αν υποθέσουμε πως τώρα αφυπηρετεί, αν δεν του πιστωθούν τα χρόνια της σύμβασης, σαν να δούλεψε μόνο 10! Το δίκαιο είναι να του αναγνωριστούν ως συντάξιμα τα 20. Οπόταν καταλαμβαίνετε την πενιχρότατη σύνταξή του, αν δεν ισχύσει το δεύτερο. Παράδοξο κι όμως αληθινό: Πώς γίνεται ο ίδιος εργοδότης, το κράτος, να αναγνωρίζει τα 30 χρόνια υπηρεσίας και την ώρα της συνταξιοδότησης μόνο τα 10; Φταίει ο εκπαιδευτικός και ο κάθε εργαζόμενος του δημοσίου, αν ήρθε η Τρόικα επειδή κάποιοι τα έφαγαν;
Παράδειγμα 3: Eνας εκπαιδευτικός που διορίστηκε π.χ. το 2008 με σύμβαση. To 2010 θα γινόταν μόνιμος στην υπηρεσία. Ερχεται από τη μιά η Τρόικα κι από την άλλη το σύστημα διορισίμων κι αντί να μονιμοποιηθεί πέφτει στο καθεστώς του αντικαταστάτη, αλλά εργοδοτείται ανελλιπώς, δηλαδή προσφέρει τις υπηρεσίες του στο κράτος. Επί σειρά ετών είναι αντικαταστάτης, κάποτε και συμβασιούχος και επιτέλους μόνιμος το 2020. Τί φταίει να χάσει 10 χρόνια συνεχόμενης υπηρεσίας από τη σύνταξή του, σαν να μη τα δούλεψε ποτέ;
Eδώ επίσης πρέπει να επιμετρήσουμε τις συνθήκες εργασίας που είναι δυσκολότερες για ένα συμβασιούχο και έτι χειρότερο για έναν αντικαταστάτη. Τρέχουν ανά το παγκύπριο σε διάφορα σχολεία, επιβαρύνουν την υγεία (τη μέση τους οδηγώντας και την τζέπη τους σε βενζίνη και φθορές αυτοκινήτων), μια που μόνο οι μόνιμοι συνάδελφοι τους έχουν θέση στην έδρα τους.
Παράδειγμα 4: Πραγματικό και πάλι παράδειγμα συνάδελφου εκπαιδευτικού, πρώην ακαδημαϊκού στην Αμερική. Επαναπατρίζεται και καταλήγει στο δημόσιο σχολείο στον τομέα του, με τόση πείρα και γνώσεις στην ηλικία των 47 ετών. Δουλεύει στο δημόσιο σχολείο 20 χρόνια μέχρι την αφυπηρέτησή του, μα μόνιμος καθηγητής είναι μόνο 7 χρόνια. Δεν φτάνει που δεν έχει καμμιά πιθανότητα προαγωγής με τόσα προσόντα και πείρα, ( κι αυτό άδικο) τουλάχιστο ας του πιστωθούν και τα πολλά έτη που εργαζόταν ως συμβασιούχος.
Θα μπορούσαμε να παραθέτουμε πολλά παραδείγματα ακόμη. Η ουσία είναι μία:
Ολοι αυτοί οι εκατοντάδες εργαζόμενοι στο δημόσιο τομέα δεν φαντάζονταν ποτέ ούτε είχαν ικανότητες Ιούλιου Βέρν ή Πυθίας να προβλέψουν την κλοπή των δημoσίων ταμείων. Όταν ένας αποφασίζει να επαναπατριστεί τη δεδομένη στιγμή που όλα διαφαίνονται ρόδινα και ξαφνικά γυρίζει αυτό μπούμεραγκ, δεν φταίει αυτός για να τιμωρηθεί, αλλά ο ελλιπής έλεγχος όλων των επιτήδειων και των συμμοριών που καραδοκούν στα δημόσια ταμεία! Αδύνατον ακόμη να προβλεφθεί η ιδιοτέλεια ή τα συγκρουόμενα συμφέροντα κάποιων που είχαν θέσεις κλειδιά. Αδύνατη και η πρόβλεψη έλλειψης διαφάνειας γύρω από το άνοιγμα μόνιμων θέσεων, π.χ. ένας εκπαιδευτικός βρίσκεται στον αριθμό 1 του καταλόγου διοριστέων το 2008 και περιμένει ο έρμος τη μόνιμη θέση του να κλειδώσει το 2010 (οπόταν με την αφυπηρέτηση του θα τύχει όλων των ωφελημάτων που είχαν οι συνάδελφοι του πριν το 2011) και ξαφνικά μπούμεραγκ να κοντεύει να αφυπηρετεί με σύνταξη πείνας.
Εν κατακλείδι, κανένα ευρωπαϊκό κράτος, δε νομίζω να κάνει διακρίσεις ανάμεσα στους εργοδοτούμενους του. Γιατί να συμβεί στην Κύπρο;
Οι διαπραγματευτές των δικαιωμάτων των δημοσίων λειτουργών που μπήκαν στην υπηρεσία μετά το 2011, οφείλουν να απαιτήσουν τα ακριβή χρόνια της προσφοράς αυτών των δημοσίων υπαλλήλων, υπό όποιο καθεστώς εργοδότησης, είτε ως συμβασιούχων είτε ως μόνιμων.
Γεννάται λοιπόν ένα μέγα κοινωνικό ζήτημα, αν εξακολουθήσουν όλοι αυτοί οι χιλιάδες δημόσιοι λειτουργοί να παραμένουν ανασφάλιστοι χωρίς κρατικές συντάξεις και εφάπαξ για ΟΛΑ τα έτη της υπηρεσίας τους.
Η Θέμις, ως θεά της δικαιοσύνης αντιπροσωπεύει την αμερόληπτη δικαιοσύνη. Θέλουμε να πιστεύουμε πως η Θέμις δεν είναι τυφλή. Από την άλλη, όσοι επιδιώκουν κοινοβουλευτική έδρα θα μας εκπλήξουν ευχάριστα αν ασχοληθούν με το ζήτημα διάκρισης στο συνταξιοδοτικό σχέδιο των δημοσίων υπαλλήλων, έτσι ώστε να αρθεί κάθε αδικία σχετικά με τα συνταξιοδοτικά οφελήματα όσων έτυχε να διοριστούν μετά το 2011 στο δημόσιο.
Τέλος o Γάλλος φιλόσοφος ο Montesquieu στον οποίο αποδίδεται η διάκριση των εξουσιών ως θεμελιώδης αρχή του κράτος δικαίου αναφέρει: ‘’H τυραννία ενός ηγεμόνα δεν είναι τόσο επικίνδυνη, όσο η απάθεια των πολιτών σε μια δημοκρατία¨.
Κύριοι που αποφασίζετε για μας: Δεν θα μας βρείτε μπροστά σας σε καμμία περίπτωση απαθείς! Είμαστε πολλοί!
*Εκπαιδευτικός
Μ.Β.Α Πανεπιστημίου Κύπρου