Εξετάσεις τετραμήνων: Μήπως τελικά πέτυχαν τους στόχους τους;

ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗ*

Το νέο σύστημα αξιολόγησης των μαθητών με τις εξετάσεις ανά τετράμηνο, μας συστήθηκε ακόμα και με διαφημιστικά σποτ που έπαιζαν σε όλα τα κανάλια, σαν ο ισχυρότερος μοχλός της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, που θα βελτίωνε τα μαθησιακά αποτελέσματα και θα λειτουργούσε προς όφελος των παιδιών.

Οι υποσχέσεις που έδωσε το ΥΠΠΑΝ σε μαθητές και γονείς ήταν πολλές και εύηχες. Με την εφαρμογή των εξετάσεων ανά τετράμηνο τα παιδιά θα ήταν χαρούμενα, χαμογελαστά, χωρίς πίεση και άγχος, με πολύ ελεύθερο χρόνο, χωρίς την ανάγκη φροντιστηρίων και, τα σημαντικότερα, με πολλές γνώσεις και ορθή αξιολόγηση.

Δυστυχώς, η πραγματικότητα που βιώνουμε σήμερα είναι διαφορετική,  βλέποντας τους μαθητές γύρω μας. Που είναι στεναχωρημένοι, σκυθρωποί, συντετριμμένοι από την πίεση και εξοντωμένοι από το άγχος. Με μηδενικό ελεύθερο χρόνο, να επιδίδονται καθημερινά - ακόμα και Σάββατο ή Κυριακή - σε μια ατελείωτη σκυταλοδρομία μεταξύ φροντιστηρίων. Όσο για τις γνώσεις που αποκόμισαν και τους βαθμούς που έπιασαν, θα τα πούμε παρακάτω.

Ας δούμε λίγο πιο αναλυτικά, τι υποσχέθηκαν με τις εξετάσεις τετραμήνων και τι πραγματικά έγινε.

1. ΘΑ ΜΕΙΩΘΟΥΝ ΤΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ. Η συντριπτική πλειοψηφία των καθηγητών έβαζαν δύο σαρανταπεντάλεπτα διαγωνίσματα κάθε τετράμηνο. Τώρα έβαλαν ένα σαρανταπεντάλεπτο και ένα μικρότερης διάρκειας, ενώ το ΥΠΠΑΝ πρόσθεσε ένα ακόμα κεντρικό εννενηντάλεπτο διαγώνισμα αυξημένου βαθμού δυσκολίας. Δηλαδή τα διαγωνίσματα από 2 έγιναν 3, ενώ ο συνολικός χρόνος εξέτασης από 1,5 ώρες έγινε 2,5 ώρες. ΑΡΑ ΤΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ ΑΥΞΗΘΗΚΑΝ.
   
   
2. ΘΑ ΜΕΙΩΘΟΥΝ ΤΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ. Κάθε μάθημα στο φροντιστήριο, κοστολογείται περί τα 150 ευρώ τον μήνα. Δηλαδή τα 4 εξεταζόμενα μαθήματα κοστίζουν περί τα 600 ευρώ τον μήνα.  Όποιος έχει παραπάνω από 1 παιδί, απλά πολλαπλασιάζει και μετανιώνει... Όσοι δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν οικονομικά, απευθύνονταν σε φροντιστήρια έναν ή δύο μήνες πριν τις εξετάσεις (Απρίλιο, Μάϊο). Τώρα ξεκινούν από τον Νοέμβριο, για να προλάβουν το Α΄ τετράμηνο. ΑΡΑ ΤΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ  ΑΥΞΗΘΗΚΑΝ.
   
   
3. ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΘΑ ΕΧΟΥΝ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΧΡΟΝΟ. Οι διακοπές από την μαθησιακή διαδικασία, ήταν τα δύο δεκαπενθήμερα των διακοπών των Χριστουγέννων και του Πάσχα. Οι διακοπές του Πάσχα είχαν χαθεί εδώ και χρόνια, αφού είναι πριν από τις τελικές εξετάσεις και είχαν γεμίσει από επαναλήψεις και φροντιστήρια. Τώρα το ίδιο συνέβη και στις διακοπές των Χριστουγέννων, αφού είναι πριν από τις εξετάσεις του Α΄ τετραμήνου. ΑΡΑ Ο ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΜΗΔΕΝΙΣΤΗΚΕ.
   
   
4. ΘΑ ΜΕΙΩΘΟΥΝ Η ΠΙΕΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΑΓΧΟΣ, ΑΦΟΥ ΘΑ ΜΕΙΩΘΟΥΝ ΤΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ. Είδαμε ότι τα διαγωνίσματα αυξήθηκαν. Όσον αφορά την ύλη και τον χρόνο που διατίθεται για να καλυφθεί, αρκεί να πούμε ότι Δεκέμβριο και Ιανουάριο ασθμαίνοντες καθηγητές των εξεταζόμενων μαθημάτων, έπαιρναν ώρες από τους καθηγητές των μη εξεταζόμενων μαθημάτων, για να καλύψουν την εξεταστέα ύλη τους. Όσον αφορά τα μη εξεταζόμενα μαθήματα, προφανώς υποβαθμίστηκαν ακόμα περισσότερο, αφού όλοι χόρευαν στους ρυθμούς των εξετάσεων. ΑΡΑ Η ΠΙΕΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΑΓΧΟΣ ΑΥΞΗΘΗΚΑΝ.
   
   
5. Η ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΘΑ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΥΣ ΡΥΘΜΟΥΣ. Το ΥΠΠΑΝ κατόρθωσε να μετατρέψει 2 τετράμηνα, σε 1 πεντάμηνο και 1 τρίμηνο (που τελικά θα έχει διάρκεια 2,5 μήνες). Η ύλη κάθε μαθήματος ήταν χωρισμένη σε 2 περίπου ίσα τμήματα. Για το πρώτο μισό, δεν έφτασαν 4,5 μήνες. Να υποθέσουμε ότι για το δεύτερο μισό θα φτάσουν οι 2,5 μήνες; Αν συνυπολογίσουμε ότι οι περικοπές ύλης σε πολλά μαθήματα, ήταν άτολμες και μη ουσιαστικές, είναι σίγουρο ότι μας περιμένει ένα πολύ απαιτητικό δίμηνο (στα χαρτιά τετράμηνο). ΑΡΑ ΟΙ ΡΥΘΜΟΙ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΕΞΟΝΤΩΤΙΚΟΙ ΓΙΑ ΜΑΘΗΤΕΣ ΚΑΙ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ.
   
   
6. ΘΑ ΕΧΟΥΜΕ ΕΝΑ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΗΣ ΧΑΡΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ. Από τους 8 μήνες της σχολικής χρονιάς, τους 3 μήνες θα διεξάγονται εξετάσεις. Με την παγκόσμια πρωτοτυπία, κάποιοι μαθητές να γράφουν στην Β΄ ή την Γ΄ σειρά εξετάσεων, ενώ ταυτόχρονα οι συμμαθητές τους προχωρούν στα μαθήματα. ΑΡΑ ΤΕΛΙΚΑ ΕΧΟΥΜΕ ΕΝΑ ΣΧΟΛΕΙΟ ΔΙΑΡΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ.
   
   
7. ΘΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΕΓΚΑΙΡΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ΑΔΥΝΑΜΙΩΝ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ, ΩΣΤΕ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΡΚΕΤΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΓΙΑ ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ. Οι μαθητές ακόμα δεν έχουν πάρει ελέγχους, όπου να αποτυπώνεται η απόδοση τους, ενώ έχουν περάσει 6 μήνες από την έναρξη της σχολικής χρονιάς. Απομένουν 2 μήνες για την ολοκλήρωσή της. ΑΡΑ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΡΚΕΤΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΓΙΑ ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ.
   
   
8. ΘΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΤΟΧΕΥΜΕΝΗ ΑΝΑΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣΗ, ΕΙΔΙΚΑ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΜΑΘΗΤΗ. Σαν εβδομάδα ανατροφοδότησης ορίστηκε από το ΥΠΠΑΝ, η πρώτη εβδομάδα του Β΄ τετραμήνου, ταυτόχρονη με την Β΄ σειρά εξετάσεων (οι μαθητές που συμμετείχαν στις εξετάσεις, δεν είχαν ανάγκη ανατροφοδότησης …). Ενώ η Γ΄ σειρά εξετάσεων έγινε ταυτόχρονα με την διεξαγωγή των μαθημάτων του Β΄ τετραμήνου! Κάναμε (;) λοιπόν εξατομικευμένη ανατροφοδότηση, χωρίς να έχουμε δεί τα τετράδια των μαθητών μας και χωρίς να ξέρουμε ούτε καν τον βαθμό τους! Ίσως έγινε κάποιο είδος γενικής επανάληψης, σε θέματα που δεν θα αντιμετωπίσουν ξανά, οπότε μπορείτε να φανταστείτε και το ενδιαφέρον που επέδειξαν. Και όλα αυτά σε μισοάδειες τάξεις, αφού οι μαθητές προσπαθούσαν να διαχειριστούν την απογοήτευση που τους γέμισαν οι εξετάσεις και να κάνουν μια νέα αρχή. ΑΡΑ ΔΕΝ ΕΓΙΝΕ ΑΝΑΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣΗ.
   
   
9. ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΑΠΛΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΔΙΑΜΟΡΦΩΤΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ. Τα εξεταστικά δοκίμια ήταν αυξημένου βαθμού δυσκολίας, από αρκετά απαιτητικά έως πολύ δύσκολα. Το επίπεδο τους ήταν αντίστοιχο, με των παγκυπρίων εξετάσεων πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Σε πολλά από αυτά, ο διαθέσιμος χρόνος για τις απαντήσεις δεν ήταν επαρκής. ΤΕΛΙΚΑ ΗΤΑΝ ΕΝΑ ΕΞΟΝΤΩΤΙΚΟ ΤΕΣΤ ΑΠΟΛΥΤΑ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ.
   
   
10. Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΔΙΚΑΙΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ. Οι πληροφορίες μιλούν για μεγάλα ποσοστά αποτυχίας, πολύ χαμηλούς μέσους όρους και μεγάλα ποσοστά μαθητών σε πολύ χαμηλές βαθμολογίες. Ακόμη για πολύ μεγάλες αποκλίσεις, μεταξύ των προφορικών και των γραπτών βαθμών. Το αρμόδιο υπουργείο δεν έχει δώσει τα γενικά αποτελέσματα και όπως φαίνεται ούτε έχει κάποια τέτοια πρόθεση. Βέβαια ο ΥΠΠΑΝ διαβεβαίωσε ότι, επιστημονική επιτροπή επεξεργάζεται τα αποτελέσματα. Όπως λέει και ο σοφός λαός, όταν έχεις στα χέρια σου ένα καυτό θέμα και θέλεις να το αποφύγεις, βάλε μια επιτροπή να το μελετήσει. Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΕΤΡΑΜΗΝΩΝ ΤΕΛΙΚΑ ΗΤΑΝ ΑΔΙΚΗ ΚΑΙ ΙΣΟΠΕΔΩΤΙΚΗ.
    
    
11. ΘΑ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΤΕΙ Η ΑΞΙΑ ΤΩΝ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΩΝ. Στα περισσότερα μαθήματα ακούγεται ότι οι μέσοι όροι της γραπτής εξέτασης ήταν 10 ή 9, ίσως να υπάρχουν και χαμηλότεροι. Με ΜΟ προφορικής αξιολόγησης περί το 16 και γραπτής αξιολόγησης περί το 10, οι τελικοί ΜΟ της βαθμολογίας τετραμήνου θα είναι περί το 13 – 14. Το άριστα που ξεπερνούσε το 15%,, τώρα συρρικνώθηκε σε κάτω από 3%. Αντίθετα, οι απροβίβαστοι βαθμοί, που σπάνια έφταναν το 3%, τώρα έχουν εκτιναχθεί περί το 15%.

Επομένως μπορούμε να συνοψίσουμε στα παρακάτω:

1. Όλοι οι βαθμοί θα είναι περί τις 3 μονάδες χαμηλότεροι.

2. Ένα μεγάλο ποσοστό μαθητών, περίπου 1 στους 5, δεν θα περάσει κάποια εξεταζόμενα μαθήματα και θα αντιμετωπίσει πρόβλημα προαγωγής στην επόμενη τάξη.

3. Το άριστα δεν θα είναι πια το 20, αλλά θα είναι το 17.

ΑΝ ΤΟ ΥΠΠΑΝ ΕΝΝΟΟΥΣΕ ΟΤΙ ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΤΩΝ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΩΝ, ΤΟΤΕ ΠΕΤΥΧΕ ΑΠΟΛΥΤΑ ΤΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΤΟΥ.     

*Καθηγητής στη Μέση Εκπαίδευση