Ο θαυμάσιος εσωστρεφής μαθητής


ΤΗΣ ΧΑΡΙΚΛΕΙΑΣ ΧΑΤΖΗΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ*

Σύμφωνα με τις έρευνες, το ένα τρίτο των μαθητών μας ανήκουν στο τύπο του «εσωστρεφούς» μαθητή. Βέβαια παρόλο που το ένα τρίτο έως οι μισοί μαθητές μας είναι πιθανώς εσωστρεφείς, μερικοί από αυτούς μπορούν ευκολά να εντοπιστούν, ενώ άλλοι μπορεί να μας εκπλήξουν, καθότι υπάρχει η πιθανότητα αλληλοεπίδρασης και συμμετοχής στο χώρο της τάξης. Αυτό πάντα με ένα τίμημα, καθώς ενώ η τυπική διαδικασία της τάξης τους ζητά τη συμμετοχή και την ομαδική εργασία, για τα άτομα αυτά υπάρχει ένα όριο για το πόσο χρόνο καταφέρνουν να αφιερώσουν σε τέτοιες ενέργειες πρώτού χρειαστεί να αποσυρθούν για ανασύνταξη.   

Αναμφιβόλως υπάρχουν και οι εσωστρεφείς μαθητές, οι οποίοι είναι ήσυχοι παρατηρητές και μερικές φορές χαρακτηρίζονται ως ντροπαλοί μέχρι και αδιάφοροι. Αυτό μπορεί να προκαλέσει προβλήματα  καθότι αρκετοί από εμάς  συσχετίζουμε την εξωστρέφεια και την ομιλητικότητα με την ενεργητική μάθηση. Αντιθέτως, τη μη συμμετοχικοτητα ως αποστασιοποίηση από τη μαθησιακή διαδικασία. Αλλά,  αυτό μπορεί να επιφέρει μια ασυνείδητη προκατάληψη εναντίον εκείνων που είναι πιο συγκρατημένοι ή δεν ξεχωρίζουν σε ένα πλήθος, με συνεπακόλουθο αντίκτυπο όχι μόνο στο τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τη μαθησιακή τους ικανότητα αλλά και σε σχέση με τη γενικότερη βαθμολόγηση τους.  

Υπάρχουν πολλά οφέλη στο να είναι κάποιος εσωστρεφής. Προτού διερευνήσουμε πως μπορούμε να τους ενσωματώσουμε καλύτερα στη μαθησιακή διαδικασία, ας δούμε τι οι έρευνες έχουν καταδείξει ως τα δυνατότερα τους σημεία:

  1. Στοχαστές. Έρευνες έχουν καταδείξει ότι τα ακόμα αυτά χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να επεξεργαστούν τις πληροφορίες, δίνοντας τους το πλεονέκτημα της καλύτερης και πιο προσεκτικής επεξεργασίας και της βέλτιστης αφομοίωση ιδεών.
  2. Πολύ καλοί ακροατές. Οι εσωστρεφείς επεξεργάζονται πληροφορίες εσωτερικά. Αυτή η ικανότητα τους επιτρέπει να ακούν, να κατανοούν και να σκέφτονται προτού ανταποκριθούν.
  3. Παρατηρητικοί. Ένα μεγάλο πλεονέκτημα είναι η προσεκτική παρατήρηση του χώρου αλλά και των ανθρώπων. Κατ΄επέκταση τα άτομα αυτά είναι πιο προσεκτικά σε αντιδράσεις και επιλογές.
  4. Επιλεκτικοί σε φίλους. Ένα εσωστρεφές παιδί είναι πιο επιλεκτικό στους φίλους του. Παρατηρητικό και προσεκτικό, επιλέγει πού θα επενδύσει την ενέργεια και το χρόνο του, συνάπτοντας σταθερότερες σχέσεις με τους σημαντικούς άλλους της ζωής τους.
  5. Οι εσωστρεφείς μπορούν να γίνουν οι καλύτεροι ηγέτες - όταν διοχετεύουν τις φυσικές τους δυνάμεις. Για αρχή, δεν αισθάνονται την ανάγκη να μπουν στο προσκήνιο και να πάρουν όλα τα εύσημα για τις ομαδικές επιτυχίες. Μάλλον, είναι πιθανό να αναδείξουν τα δυνατά σημεία των ομάδων τους και των ατόμων με τα οποία συνεργάζονται.

Η κοινωνία, και ιδιαίτερα η δική μας, τείνει να εκθειάζει και να επιδιώκει την εξωστρέφεια, συνδέοντας την με την κοινωνική, επαγγελματική και προσωπική επιτυχία. Η εσωστρέφεια ενίοτε εκλαμβάνεται ως μια δυσκολία ή και ελάττωμα που πρέπει να υπερνικηθεί. Αλλά οι εσωστρεφείς είναι εξίσου πιθανό να είναι επιτυχημένοι στη ζωή με τους εξωστρεφείς, σε όλες τις καριέρες και τους ρόλους. Μερικές από τις μεγαλύτερες συνεισφορές στην κοινωνία έγιναν από εσωστρεφείς – Μαχάτμα Γκάντι, Ρόζα Πάρκς, Αλμπερτ Αϊνστάιν, για να αναφέρουμε μερικούς. Ως εκπαιδευτικοί μπορούμε να υποστηρίξουμε τους εσωστρεφείς στην τάξη, αναθεωρώντας πώς τους ζητάμε να μάθουν.

Κάποιοι τρόποι για να τους ενισχύσουμε μπορεί να είναι:

  • Οι χαρακτηρισμοί «ντροπαλός» ή «ήσυχος» είναι συμπεριφορές και όχι τύπος προσωπικότητας. Και ενώ μερικοί εσωστρεφείς είναι ντροπαλοί και αισθάνονται άγχος στην παρέα άλλων, αυτό δεν συμβαίνει πάντα. Ο τρόπος που τους μιλάμε και τους χαρακτηρίζουμε έχει σημασία και επηρεάζουν τον τρόμο με τον οποίο επικοινωνούμε μαζί τους. 
  • Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, έχουν καταπληκτικά πλεονεκτήματα. Είναι άριστοι ακροατές που δεν βγάζουν βιαστικά συμπεράσματα. Σκέφτονται πριν μιλήσουν, συνεισφέροντας προσεκτικά στις συζητήσεις. Είναι απίστευτα παρατηρητικοί, παραμένουν στο παρασκήνιο και σημειώνουν όλα όσα βλέπουν και μπορούν να έχουν ηγετικές ικανότητες. Αναγνωρίζοντας τα θετικά τους και δίνοντας ανατροφοδότηση σε αυτά, δημιουργούνται τρόποι σύνδεσης ακόμη και για τους μαθητές που βρίσκονται κάπου εκεί κρυμμένοι.
  • Υπάρχει μια συνεχής συζήτηση στα σχολεία σχετικά με τη συσχέτιση της συμμετοχής στη βαθμολόγηση, με τους εκπαιδευτικούς να επιχειρηματολογούν και για τις δύο πλευρές. Μια εισήγηση είναι στις επίσημες αξιολογήσεις να υπάρχει η δυνατότητα εστίασης στην ποιότητα των σχολίων των μαθητών στην τάξη και όχι στο πόσο συχνά επιλέγουν να συμμετέχουν.
  • Ενισχύστε την συμμετοχή τους ζητώντας τους το απευθείας. Μια ατομική συνάντηση και ενίσχυση του μαθητή να συμμετέχει πιο ενεργά έχει τεράστια αποτελέσματα στην κινητοποίηση.
  • Μια αποτελεσματική τακτική είναι να δίνεται «χρόνος αντίδρασης». Μπορούμε να κάνουμε ερωτήσεις και να αφήσουμε τους μαθητές να το σκεφτούν για 1 λεπτό πρωτού αντιδράσουν. Αυτό θα προσφέρει καλύτερο χρόνο προετοιμασίας.
  • Μπορούμε επίσης να τους ενθαρρύνουμε να βγουν μπροστά και να πάρουν λίγα ρίσκα «εκθέτοντας» τους εαυτούς του σε ένα ασφαλές μαθησιακό περιβάλλον. Μπορούν να επωφεληθούν από τέτοιες εμπειρίες.

Στο τέλος της ημέρας στόχος είναι να έχουμε παιδιά ευτυχισμένα που είναι ελεύθερα να εμπλακούν στη μάθηση χρησιμοποιώντας τις μοναδικές τους δεξιότητες και προσόντα. Και να μην ακούσουμε καθόλου τη φωνή ενός μαθητή μας, δε σημαίνει ότι αυτός δεν ακούει καθαρά τη δική μας.

*Καθηγήτρια ΣΕΑ.

 




Comments (1)

  1. Georgia Hadjiyerou:
    Nov 27, 2022 at 08:39 AM

    Εξαιρετικό ! Μπράβο


This thread has been closed from taking new comments.





Newsletter










2166