Στις στάχτες των τετραμήνων


ΤΗΣ ΚΟΥΛΑΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ*

Τι έκαψε πρώτα απ’ όλα ο θεσμός των εξετάσεων τετραμήνων στο κυπριακό εκπαιδευτικό σύστημα; Τη δημιουργικότητα. Και όσο καις αυτή τη δημιουργικότητα σε πιο μικρή ηλικία, τόσο αποδυναμώνεις το μέλλον και την ποιότητα ζωής των επόμενων γενιών. Χωρίς δημιουργικότητα ο κόσμος είναι ανιαρός. Όταν εφαρμόστηκε -με τον τρόπο που εφαρμόστηκε- σε μικρές ηλικίες όπως τα γυμνασιόπαιδα, έγινε ολοφάνερη (ακόμα και στους πιο θερμούς υποστηρικτές του θεσμού) η βλαπτικότητά του.

Όσοι καθηγητές τα τελευταία χρόνια δουλεύουμε στα Γυμνάσια, είχαμε ενημερωθεί και έως έναν βαθμό συναισθανθεί  το δράμα των καθηγητών που εργάζονταν στα Λύκεια, στα οποία ο θεσμός των εξετάσεων είχε ήδη ξεκινήσει να εφαρμόζεται κάποια χρόνια πριν. Τότε στα Λύκεια είχαν προκληθεί τεράστιες αντιδράσεις από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς: μαθητές, καθηγητές, γονείς.

Δυστυχώς, οι Υπουργοί Παιδείας της απελθούσας κυβέρνησης δεν είχαν επικοινωνιακές δεξιότητες, διακρίνονταν για διογκωμένο Υπερεγώ και πολιτική ακαμψία, επέβαλαν αυταρχικά τους αυτοσχέδιους σχεδιασμούς τους και προκάλεσαν ουκ ολίγες φορές τη μαθητική και εκπαιδευτική κοινότητα υποτιμώντας τη φωνή και τις προειδοποιήσεις τους για τις κατάδηλες παραλείψεις και παραλογισμούς του θεσμού. Ούτε οι διαδηλώσεις μαθητών, ούτε οι κραυγές απόγνωσης καθηγητών και γονιών ήταν αρκετές για να ευαισθητοποιήσουν την απολυταρχική γραμμή του Υπουργείου Παιδείας.

Ούτε ακόμα και το κτύπημα του κορονοϊού και η καταστροφική εισβολή του στη ζωή όλων των ανθρώπων παγκοσμίως δεν ήταν δυνατό να πλήξει την αδιαλλαξία του Υπουργείου Παιδείας του μικρού μας νησιού. Σύμφωνα με το Υπουργείο, τα Κυπριόπουλα όφειλαν να εξετάζονται κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες.

Ενώ για χρόνια -σε συζητήσεις σχετικά με τον χώρο της εκπαίδευσης- αρμόδιοι υπογράμμιζαν την αναγκαιότητα απαλλαγής του σχολείου από τον εξετασιοκεντρικό χαρακτήρα, ο θεσμός των τετράμηνων εξετάσεων εισέβαλε στη ζωή μαθητών και καθηγητών, για να μετατρέψει το σχολείο σε εξεταστικό κέντρο. Ενώ για χρόνια στις σχολικές εκθέσεις οι μαθητές υπογράμμιζαν την ανάγκη μείωσης της ύλης και μετασχηματισμού του ακαλαίσθητου σχολικού χώρου σε ένα ευχάριστο περιβάλλον, ο θεσμός των τετράμηνων εξετάσεων εισέβαλε στη ζωή μαθητών και καθηγητών για να κάνει το κυνήγι της ύλης καθημερινό βασανιστήριο και ανάχωμα σε κάθε χαρούμενη δημιουργική δραστηριότητα. Ειδικότερα στα εξεταζόμενα μαθήματα, μαθητές και καθηγητές βίωναν αίσθημα ασφυξίας στην αναμονή του «μπαμπούλα» μιας κεντρικής εξέτασης κι ενός κεντρικού εξεταστικού δοκιμίου. Δυστυχώς, σε πολλές περιπτώσεις μαθημάτων η κατασκευή των κεντρικών εξεταστικών δοκιμίων δεν τίμησε τις προσδοκίες ως προς την ποιότητα και στη δυνατότητα αυτών να καθρεφτίσουν την πραγματική γνωσιολογική εικόνα των μαθητών.

Η ανοργανωσιά εκ μέρους του Υπουργείου ήταν ανεκδιήγητη, έγινε αντιληπτή από τις πρώτες εβδομάδες της σχολικής χρονιάς και ήταν πολύ δύσκολο -ειδικά στο τέλος- να σκεπαστεί κάτω από χαλιά μετάθεσης ευθυνών στους εκπαιδευτικούς ή στην έλλειψη ετοιμότητας και ανωριμότητας των μαθητών. Από τη στιγμή που προϋπήρξε η εμπειρία του Υπουργείου από την εφαρμογή του θεσμού στο Λύκειο, ήταν ασυγχώρητη η προχειρότητα που διαπιστώθηκε εκ νέου και στα Γυμνάσια.

Ο θεσμός των εξετάσεων τετραμήνων ήταν εγκληματικός ιδιαίτερα για τους μαθητές Γυμνασίου, αφού κληροδότησε επιπρόσθετο άγχος στα δωδεκάχρονα που ούτως ή άλλως είχαν να αντιμετωπίσουν τη μετάβαση από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο και άλλα πολλά προβλήματα της εφηβείας. Όσο εφαρμοζόταν στο Λύκειο σε μαθητές μεγαλύτερους σε ηλικία και ανθεκτικότερους ψυχολογικά στα πειράματα, οι αντιδράσεις ήταν πιο ελεγχόμενες. Το ποτήρι της οργής μαθητών, καθηγητών, γονέων ξεχείλισε στην απόπειρα εφαρμογής των εξετάσεων τετραμήνων στο Γυμνάσιο. Τότε αποκαλύφθηκε στο μεγαλείο του ο παραλογισμός της φιλοσοφίας του προβληματικού αυτού θεσμού! Ο θεσμός των τετραμήνων έκλεψε από τα παιδιά το δικαίωμα στον ελεύθερο χρόνο και στις διακοπές, έπνιξε την παιδική και νεανική φαντασία σε βαλτωμένες αντιπαιδαγωγικές προσεγγίσεις, στέγνωσε τα ποτάμια της δημιουργικότητας του εφήβου, δολοφόνησε κάθε ελπίδα φωτεινού οράματος στον χώρο της Εκπαίδευσης.

Συνοψίζοντας, ο θεσμός των εξετάσεων τετραμήνων αποτελεί πια ένα ιστορικό παράδειγμα πισωγυρίσματος στον χώρο της Εκπαίδευσης. Ας ελπίσουμε οι επόμενοι φορείς εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης να εφαρμόσουν γνήσια προοδευτικές πολιτικές, οι οποίες να δίνουν το δικαίωμα στους μαθητές να απολαύσουν τα μαθητικά τους χρόνια με χαρά, γέλιο και δημιουργικότητα. Γιατί χωρίς δημιουργικότητα ο κόσμος είναι άχρωμος και ανιαρός.

*Φιλόλογος

 




Comments (1)

  1. ΣΑΒΒΑΣ ΚΩΝ/ΝΟΥ:
    Mar 30, 2023 at 09:35 AM

    Κυρία Στυλιανού, πολύ ευστοχες οι επισημάνσεις σας. Μπράβο για το θάρρος της γνώμης σας!


This thread has been closed from taking new comments.





Newsletter










3945