ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ* ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΓΕΡΚΩΤΗ**
Τα τελευταία χρόνια έχουν σημειωθεί πολλές εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις στην Κύπρο με απώτερο στόχο τη δημιουργία ενός δημοκρατικού και ανθρώπινου σχολείου καθώς και τη βελτίωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων. Μια από αυτές τις μεταρρυθμίσεις αφορούσε και το Νέο Σύστημα Διορισμού των εκπαιδευτικών στην Κύπρο. Μεταρρύθμιση που εφαρμόστηκε το 2017 και αποτελεί πλέον το νέο τρόπο πρόσληψης εκπαιδευτικών στην Κύπρο.
Χρόνια μετά κι’ αξιολογώντας την μεταρρύθμιση αυτή διαπιστώνουμε πως δεν εφαρμόστηκε με επιτυχία, αλλά αντιθέτως έχουν δημιουργηθεί πολλές στρεβλώσεις στον τρόπο πρόσληψης των εκπαιδευτικών. Προβλήματα που δημιουργούν άγχος και ανασφάλεια στα εμπλεκόμενα μέρη. Εκπαιδευτικοί παρακάθονται στις εξετάσεις αλλά δεν κατορθώνουν να διασφαλίσουν τη μόνιμη παραμονή τους στις αίθουσες διδασκαλίας.
Από το 2017 μέχρι και σήμερα ωστόσο κανείς δεν διασαφήνισε στους εκπαιδευτικούς που συγκαταλέγονταν στους καταλόγους διοριστέων κι ανέμεναν χρόνια τον διορισμό τους, ποια θα είναι η τύχη τους. Ερωτήματα που θέτει εμφαντικά σε κάθε ευκαιρία η Επιτροπή Αντικαταστατών και Συμβασιούχων Μέσης Εκπαίδευσης, επισημαίνοντας συνεχώς τους κινδύνους που ελλοχεύουν από τη μη διασφάλιση των ατόμων με προϋπηρεσία από την κατάργηση των καταλόγων. Οικογενειάρχες σε απόγνωση βιώνουν συνεχώς το άγχος της εργασιακής ανασφάλειας.
Ως εκπαιδευτικοί έχουμε επενδύσει στον τομέα της Εκπαίδευσης, πολλά, αναμέναμε επί σειρά ετών και έχουμε προσφέρει στο κράτος τις υπηρεσίες μας πάντα με απόλυτη αφοσίωση. Οι αντικαταστάτες, οι «είλωτες» του εκπαιδευτικού συστήματος όπως ορθώς έχει ειπωθεί, σε περίοδο πανδημίας κράτησαν τα σχολεία ανοιχτά. Δεν τολμούν να νοσήσουν, γιατί δεν δικαιούνται. Επιπλέον, ο παράγοντας τύχη πολλές φορές καθορίζει την εργασία τους, δηλαδή αν κερδίσουν ή όχι ολιγόμηνη ή πολύμηνη αντικατάσταση. Δεν συμπεριλαμβάνονται τα Σαββατοκύριακα στην προϋπηρεσία αν η αντικατάσταση του δεν είναι ολόχρονη. Μπορεί να μεταβαίνει από την μια επαρχία στην άλλη και ακολούθως μετά το 2027, να σβηστεί από τον χάρτη της εκπαίδευσης, άσχετα αν μέχρι εκείνη την χρονολογία θα συγκαταλέγεται στο έμπειρο προσωπικό της χώρας.
Οι συμβασιούχοι, διοριστέοι και διορίσιμοι, αποδέχονται τις συμβάσεις αφήνοντας άλλες μόνιμες θέσεις εργασίας. Η επιλογή του επαγγέλματος αυτού είναι η επιλογή του κλάδου σπουδών τους. Διαγωνίστηκαν στις Παγκύπριες εξετάσεις, δαπάνησαν χρήματα για τις σπουδές τους και ανέμεναν επί σειρά ετών τον διορισμό. Στο μεταξύ δημιούργησαν οικογένειες, καταβάλλουν φόρους και τα δάνεια «τρέχουν». Αν αυτοί δεν διασφαλίσουν συνεχόμενες συμβάσεις κινδυνεύουν να μην επαναπροσληφθούν. Να εξαφανιστούν κι αυτοί από τον χάρτη της εκπαίδευσης.
Ώρα μηδέν. Αρχίζει να διαμορφώνεται μια συλλογική προσπάθεια των εκπαιδευτικών. Γίνονται μια φωνή και η φωνή αυτή θα μετατραπεί σε κραυγή. Ας περάσουμε επιτέλους από τη θεωρία στην πράξη. Θέλουμε δημοκρατικό και ανθρώπινο σχολείο. Η πολιτεία πρέπει να επενδύσει και να δείξει εμπιστοσύνη στους εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Βελτιώστε τις συνθήκες εργασίας τους και μη μείνετε ανάλγητοι στην «τραγωδία» που εκτυλίσσεται μπροστά σας με την κορύφωση της, το έτος 2027. Θα οδηγηθούν στην ανεργία και απόγνωση εκατοντάδες εκπαιδευτικοί. Για μια πιο δίκαιη και συμπεριληπτική κοινωνία πρέπει να έχουμε όλοι ενσυναίσθηση. Δεν είναι απλά αριθμοί οι εκπαιδευτικοί στους καταλόγους και μην τους χρησιμοποιήσετε με αυτό τον τρόπο. Δεν θα γίνουμε τα «τσαλακωμένα χαρτιά» που καταλήγουν στον κάδο απορριμμάτων, όπως τα νομοσχέδια σχετικά με τις προσλήψεις. Νομοσχέδια που απλώς αδιαφορούν για τον ΑΝΘΡΩΠΟ - ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ.
«Στις μέρες μας, η κόλαση πρέπει να είναι αυτό, ένας άδειος θάλαμος, εμείς κατάκοποι να στεκόμαστε όρθιοι, με μια βρύση που στάζει και να μην μπορείς να πιεις, να περιμένουμε κάτι, σίγουρα τρομερό, και να μη συμβαίνει τίποτα, και οι ώρες να περνούν και να μη συμβαίνει τίποτα. Πώς να σκεφτούμε; Δεν μπορούμε πια να σκεφτούμε, είμαστε σχεδόν νεκροί. Κάποιος κάθεται στο πάτωμα. Ο χρόνος περνά, σταγόνα, σταγόνα .. Μεταμορφωθήκαμε ήδη σε φαντάσματα».
Απόσπασμα από το « Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος», Primo Levi.
*Πρόεδρος Επιτροπής Αντικαταστατών και Συμβασιούχων Μέσης Εκπαίδευσης (ΟΕΛΜΕΚ)
**Γραμματέας Επιτροπής Αντικαταστατών και Συμβασιούχων Μέσης Εκπαίδευσης (ΟΕΛΜΕΚ)