Σύνδεσμος καθηγητών/ριών Αγωγής Υγείας «Επιτακτική ανάγκη να γίνουν σημαντικές διευκρινίσεις σε επίπεδο νομοθεσίας και γνωστικού αντικειμένου Αγωγής Υγείας (Οικιακής Οικονομίας) για το θέμα της ΣΔ.
Μς ανακοίνωσή του ο Σύνδεσμος καθηγητών/ριών Αγωγής Υγείας (Οικιακής Οικονομίας) (ΟΕΛΜΕΚ) αναφέρει:
«Τις τελευταίες ημέρες, κάποιοι καπηλεύονται το δικαίωμα της ορθής και τεκμηριωμένης πληροφόρησης σε σχέση με την εφαρμογή της Σεξουαλικής Διαπαιδαγώγησης (ΣΔ), μέσω της εύκολης πρόσβασης σε πληθώρα μέσων ενημέρωσης και κοινωνικών δικτύων. Πολλά και καθημερινά είναι τα παραδείγματα επιλεκτικής, αποσπασματικής προβολής μιας είδησης, κατασκευής της ή ακόμα και απόκρυψή της σε σχέση με το ζήτημα εφαρμογής της ΣΔ τα οποία οδηγούν σε μεγάλη παραπληροφόρηση. Με αφορμή τα εν λόγω δημοσιεύματα και την αναστάτωση που προκαλούν στο οικογενειακό περιβάλλον και την εκπαιδευτική κοινότητα της Κύπρου, ως Σύνδεσμος, κρίνουμε επιτακτική την ανάγκη να γίνουν σημαντικές διευκρινίσεις σε επίπεδο νομοθεσίας και γνωστικού αντικειμένου Αγωγής Υγείας (Οικιακής Οικονομίας) για το θέμα της ΣΔ.
Σύμφωνα με τον "Περί της Ολιστικής Σεξουαλικής Διαπαιδαγώγησης Νόμο του 2022” (Ν. 205(Ι)/2022) ημερομηνίας 2 Δεκεμβρίου 2022, που ψηφίστηκε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων της Κύπρου, καθίσταται υποχρεωτική η διδασκαλία της ΣΔ σε όλες τις τάξεις και βαθμίδες της εκπαίδευσης. Ειδικότερα, η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου με ημερ.18/1/2023 προνοεί ρητά όπως η ΣΔ να καταλαμβάνει συνολικά 6-10 διδακτικές περιόδους ανά σχολικό έτος στο πλαίσιο του Προγράμματος Σπουδών Αγωγής Υγείας (ΠΣΑΥ) και το οποίο εφαρμόζεται μέσα από το μάθημα Αγωγής Υγείας (Οικιακής Οικονομίας) στη Δημοτική και Μέση Εκπαίδευση.
Τα παραπάνω έδωσαν το έναυσμα για διάφορες δημόσιες τοποθετήσεις ατόμων και κοινωνικών συνόλων. Ωστόσο, η απόφαση αυτή αποτελεί τη νομοθετική ρύθμιση του εν λόγω θέματος, αφού η ΣΔ ως θέμα Αγωγής Υγείας, διδάσκεται στο μάθημα της Αγωγής Υγείας (Οικιακής Οικονομίας) από την εφαρμογή των «Νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων» (2010), μέσω του ΠΣΑΥ. Επιπλέον, από την τρέχουσα σχολική χρονιά, οι μαθητές/τριες όλων των τάξεων Λυκείου και ΤΕΣΕΚ θα τύχουν εκπαίδευσης 6 διδακτικών περιόδων με την εφαρμογή του Προγράμματος Αγωγής Υγείας-Σεξουαλικής Διαπαιδαγώγησης (ΑΥ-ΣΔ)».
Η επέκταση της διδασκαλίας της ΣΔ σε όλες τις τάξεις Λυκείων και ΤΕΣΕΚ αποτελεί υποχρέωση της Κυπριακής Δημοκρατίας απέναντι στις Διεθνείς, Ευρωπαϊκές και Εθνικές Συνθήκες, Συμφωνίες και Συμβάσεις, με τις οποίες η Κυπριακή Κυβέρνηση δεσμεύεται και άρα οφείλει να εναρμονιστεί και που υποστηρίζουν ρητά την ΣΔ των παιδιών και των νέων μας, καθώς -όπως αυτές αναφέρουν- είναι αναφαίρετο δικαίωμα τους.
Όσον αφορά στο γνωστικό αντικείμενο του μαθήματος της Αγωγής Υγείας (Οικιακής Οικονομίας) και ειδικότερα στο θέμα της ΣΔ παραθέτουμε τα παρακάτω.
Το περιεχόμενο και η φιλοσοφία του μαθήματος είναι εναρμονισμένο με τον σύγχρονο τρόπο προσέγγισης για την Εκπαίδευση στην Υγεία. Όπως έχει ήδη αναφερθεί, το Αναλυτικό Πρόγραμμα (ΑΠ) του μαθήματος βασίζεται στο ΠΣΑΥ και το οποίο στοχεύει στην «προαγωγή της ψυχικής, σωματικής και κοινωνικής ευεξίας των μαθητών/-τριών ως εφόδιο ζωής, αφενός με την ανάπτυξη προσωπικών και κοινωνικών ικανοτήτων, αφετέρου με την συλλογική δράση ως προς την αναβάθμιση του κοινωνικού και φυσικού περιβάλλοντός τους» (ΠΣΑΥ, 2010, σ. 254). Ο παραπάνω στόχος επιτυγχάνεται μέσα από τη διδασκαλία των θεματικών ενοτήτων του ΠΣΑΥ, οι οποίες συστηματοποιούνται στη βάση των τεσσάρων (4) αξόνων του ως εξής:
1) Ανάπτυξη και Ενδυνάμωση Εαυτού (Ανάπτυξη και εξέλιξη εαυτού - Συναισθηματική εκπαίδευση και αυτοεκτίμηση, Αξίες ζωής),
2) Ανάπτυξη Ασφαλούς και Υγιούς Τρόπου Ζωής (Υγιεινός τρόπος ζωής και συνθήκες ζωής - Φαγητό, διατροφή και υγεία - Φυσική δραστηριότητα - Κυκλοφοριακή αγωγή - Ασφάλεια),
3) Δημιουργία και Βελτίωση Κοινωνικού Εαυτού (Οικογενειακός προγραμματισμός - Σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία - Ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων και σχέσεων - Αποδοχή και διαχείριση διαφορετικότητας και διαπολιτισμικότητας),
4) Δημιουργία Ενεργού Πολίτη (Αγωγή του καταναλωτή - Οικονομική και επαγγελματική αγωγή - Δικαιώματα και υποχρεώσεις).
Ως εκ των πιο πάνω, η Αγωγή Υγείας (Οικιακή Οικονομία) συνιστά μια προληπτική προσέγγιση για όλες τις διαστάσεις της υγείας, αφού το περιεχόμενό της διασφαλίζει την ολιστική έννοια της υγείας, καθώς περιλαμβάνει θεματικές ενότητες που αφορούν σε όλες τις διαστάσεις της (σωματική, ψυχική, συναισθηματική, κοινωνική, πνευματική). Κάθε ενότητα δίνει έμφαση σε μία από τις διαστάσεις της υγείας, χωρίς όμως να παραγνωρίζεται η αλληλοσύνδεση με τις υπόλοιπες διαστάσεις της, δίνοντας στους/στις μαθητές/μαθήτριες την ευκαιρία να έρχονται σε επαφή με την αλληλεξάρτηση του ατόμου και της επιδιωκόμενης συμπεριφοράς με το πολιτισμικό, κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον. Κύριες διαδικασίες μάθησης αποτελούν η ενεργός συμμετοχή των μαθητών/-τριών, η ανάλυση παραγόντων κινδύνου και προστασίας που σχετίζονται με το θέμα, η ανάπτυξη της ικανότητας για δράση και η προώθηση της ανάληψης ευθύνης.
Βάσει αυτής της φιλοσοφίας προσεγγίζεται και η ΣΔ, η οποία αποσκοπεί στην ενίσχυση και ενδυνάμωση των μαθητών και μαθητριών μέσω της κατάλληλης πληροφόρησης, της περαιτέρω ανάπτυξης δεξιοτήτων και στάσεων, ώστε να βιώνουν με υπευθυνότητα και ασφάλεια τις διαπροσωπικές τους σχέσεις και φιλίες. Την ίδια στιγμή, να είναι σε θέση να αναλαμβάνουν την ευθύνη τόσο για τη δική τους σεξουαλική υγεία όσο και για την ευημερία των άλλων. Επιπρόσθετα, τους/τις καθιστά ικανούς/ικανές να ενισχύσουν την ποιότητα ζωής τους και να συνεισφέρουν στην ανάπτυξη μιας κοινωνίας που να εδράζεται στις αξίες της αγάπης, της αλληλεγγύης, του σεβασμού, της αλληλοκατανόησης και της υπευθυνότητας.
Το περιεχόμενο της ΣΔ προσεγγίζεται μέσα από τους προαναφερθέντες άξονες του ΑΠ, προσαρμόζεται στα διάφορα αναπτυξιακά στάδια των μαθητών/μαθητριών και αφορά στα πιο κάτω:
Συμπερασματικά, μέσα από την ΣΔ προωθείται η ολιστική προσέγγιση της σεξουαλικότητας, κυρίως εντός του πλαισίου της συναισθηματικής και κοινωνικής ανάπτυξης. Τονίζεται ότι η ΣΔ βασίζεται στα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιεχόμενό της προσεγγίζεται λαμβάνοντας υπόψη το κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο της Κύπρου.
Αξίζει να τονιστεί για ακόμη μία φορά, πως το υφιστάμενο περιεχόμενο του εν λόγω μαθήματος ΔΕΝ αλλάζει. Αντίθετα, αυτοαναθεωρείται και βελτιώνεται προς την κατεύθυνση της συνεχούς προσαρμογής και βελτίωσης του, όπως αρμόζει σε ένα σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι εκπαιδευτικοί του κλάδου μας πέραν της επιστημονικής κατάρτισης στο γνωστικό αντικείμενο της Αγωγής Υγείας (Οικιακής Οικονομίας), έτυχαν ευρύτατης διεπιστημονικής επιμόρφωσης τα τελευταία 15 χρόνια σε θέματα ΣΔ, η οποία αναπτύχθηκε και εφαρμόστηκε εξειδικευμένα και στοχευμένα στους/στις εκπαιδευτικούς της ειδικότητας μας από το ίδιο το ΥΠΑΝ και το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου.
Για σωστή και έγκυρη ενημέρωση ώστε να αποφεύγεται η όποια παραπληροφόρηση σχετικά με το μάθημα της Αγωγής Υγείας (Οικιακής Οικονομίας) στη Μέση Εκπαίδευση, παρακαλούμε όπως επικοινωνείτε με τους αρμόδιους λειτουργούς μέσω της ηλεκτρονικής διεύθυνσης: dme-agogi-ygeias-sd@schools.ac.cy (Μέση και Τεχνική Εκπαίδευση).
Τέλος, θα θέλαμε να υπογραμμίσουμε ότι στη βάση όσων έχουν προαναφερθεί ο αλληλοσεβασμός αποτελεί τον πυρήνα της Αγωγής Υγείας - Σεξουαλικής Διαπαιδαγώγησης. Για το λόγο αυτό ζητάμε τον σεβασμό και την αναγνώριση του εκπαιδευτικού έργου των μελών του Συνδέσμου μας και από τα μέλη Συνδέσμων από άλλους κλάδους».
Μαρία Αγαθαγγέλου :
Sep 22, 2023 at 10:17 AM
Καλά όλα αυτά που μας γράφετε. Όμως το χειρότερο είναι ότι έχετε μετατρέψει ένα μάθημα εργαστηριακό, ένα μάθημα που θα έπρεπε να είναι κατεξοχήν μάθημα δεξιοτήτων για τα παιδιά, σε ένα ακόμα θεωρητικό μάθημα όπως όλα τα άλλα. Στα σχολεία οι αίθουσες οικιακής οικονομίας είναι οι πιο μεγάλες και πιο εξοπλισμένες, ελάχιστα όμως τις χρησιμοποιούν όπως πρέπει οι καθηγητές της με τους μαθητές. Παρά να βομβαρδίζεται σε ένα ακόμα μάθημα ο μαθητής με θεωρίες, power point, βιβλία και ύλη, δεν θα ήταν πολύ καλύτερο να μάθει δεξιότητες όπως το πλέξιμο, το ράψιμο, το μαγείρεμα, αλλες κατασκευές κλπ. Το ότι είναι μάλιστα και εργαστηριακό το μάθημα,άρα η μισή τάξη βοηθά πάρα πολύ.
Σε όλα τα σύγχρονα εκπαιδευτικά συστήματα υπάρχουν μαθήματα δεξιοτήτων. Αυτό θα υπηρετούσε πολύ καλύτερα τον μαθητή, παρά όλες αυτές οι θεωρίες που μας γράφετε εδώ, που είναι βέβαια σπουδαίες αλλά μπορούν να τις κάνουν κάλλιστα και σε άλλα θεωρητικά μαθήματα όπως η βιολογία.
Νικόλαος Μάρκου:
Sep 22, 2023 at 12:04 PM
Ο περί της Ολιστικής Σεξουαλικής Διαπαιδαγώγησης Νόμος ψηφίστηκε τον Δεκέμβριο του 2022 χωρίς καμία απολύτως διαβούλευση με τους γονείς και εκπαιδευτικούς. Επισημαίνεται ότι δεν ακολουθήθηκε η ενδεδειγμένη οδός για την ψήφιση του, παρά την γνωμάτευση της Νομικής Υπηρεσίας που έκρινε την εν λόγω Πρόταση Νόμου ως Αντισυνταγματική.
Απαντήστε μας παρακαλώ στα ακόλουθα βασικά ερωτήματα:
1) Γιατί αυτός ο αντισυνταγματικός νόμος εισήχθηκε χωρίς διαβούλευση με τους γονείς και τα οργανωμένα σύνολα τους;
2) Γιατί ο αντισυνταγματικός νόμος του 2022 περιλαμβάνει ως "εμπλεκόμενους φορείς" διάφορους οργανισμούς και υπηρεσίες αλλά παραδόξως δεν περιλαμβάνει τους οργανωμένους γονείς;
3) Σε ποια η επιστημονική και νομική τεκμηρίωση βασίζεται το Υπουργείο Παιδείας ώστε να επιδιώκει την παροχή εκπαίδευσης ανεξάρτητα από τις πεποιθήσεις των γονιών των παιδιών; Από πότε νομιμοποιήθηκε η παράκαμψη του γονιού στην ανατροφή του παιδιού του;
4) Γιατί η επιβολή υποχρεωτικότητας στην παρακολούθηση ενός τέτοιου αμφιλεγόμενου μαθήματος και όχι η επιλογή να είναι προαιρετικό; και γιατί σε άλλες κοινωνικές ομάδες καθίσταται προαιρετικό;