Εισήγηση για μια Δομή, η οποία θα προσφέρει νέες ευκαιρίες μάθησης, κατάρτισης, σύγχρονης προοπτικής και επιτυχίας.
ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΖΑΝΤΗ*
Με την έναρξη της φετινής σχολικής χρονιάς, με σύνεση και υπευθυνότητα, αντιμετωπίζουμε τα ποικίλα θέματα που προκύπτουν στο σχολείο που υπηρετούμε, επεξεργαζόμαστε με περίσκεψη το κάθε περιστατικό και ως παιδαγωγοί αντιμετωπίζουμε την κάθε συμπεριφορά όπως χρειάζεται για την βέλτιστη εξέλιξή της. Ως καθηγητές Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής Αγωγής (ΣΕΑ), βρισκόμαστε, όπως πάντοτε, στην πρώτη γραμμή για αναγνώριση, διαβούλευση και ενημέρωση για τη γενική αλλά και τη συγκεκριμένη εικόνα του κάθε μαθητή. Οι μαθητές μας, με ενθουσιασμό και πάντοτε με το αναπόφευκτο εποικοδομητικό άγχος μιας νέας αρχής στο καινούργιο τους σχολείο, πετυχαίνουν να μεταβούν από τη Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση όπου θα βιώσουν εφηβικές εμπειρίες, με την καθοδήγηση των καθηγητών τους, των γονέων/κηδεμόνων τους αλλά και όλων όσων μετέχουν σε αυτή τη μεταβατική περίοδο.
Θα μπορούσα να σταθώ σε αρκετά σημεία, πολλά από τα οποία εκτιμώ ως σημαντικά για τη θετική και βέλτιστη πορεία του κάθε μαθητή, παρόλα αυτά πρόθεση μου μέσω αυτού του κειμένου είναι να επιστήσω την προσοχή σε ένα θέμα το οποίο χρήζει ενδεχομένως και πολιτικής πρόνοιας.
Το θέμα έχει να κάνει με μια πολύ μικρή μερίδα μαθητών, οι οποίοι βρίσκονται σε κάπως… δυσχερή θέση. Ανέκαθεν, κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας μου στο γυμνασιακό κύκλο, συναντώ μαθητές, οι οποίοι έχουν παραμείνει στάσιμοι για ένα, δύο ή/και τρία χρόνια και… προσπαθούν, ανεπιτυχώς, να περάσουν την Πρώτη τάξη στο Γυμνάσιο. Αυτοί οι μαθητές συνήθως βιώνουν κάποιες συνθήκες δύσκολες, τις οποίες διαχειρίζεται το κάθε σχολείο, ανάλογα με την περίπτωση. Αυτές οι δυσκολίες μπορεί να είναι οικογενειακές, συμπεριφορικές, συναισθηματικές, μαθησιακές (κ.ά.), που σε αυτές τις ηλικίες αντιμετωπίζονται ως συμπεριφορές αδιαφορίας και απαξίωσης προς το σχολείο που κάθε χρόνο «επιβεβαιώνει τον κανόνα τους», ότι δεν μπορούν ή δεν καταλαβαίνουν ή δεν μαθαίνουν. Είναι με λίγα λόγια μαθητές «υψηλής ευαλωτότητας».
Αυτοί οι μαθητές, που ετήσια είναι αρκετά λίγοι όμως με την πάροδο του χρόνου είναι αρκετοί, παρατηρώ ότι χρειάζονται ένα πλαίσιο το οποίο θα φροντίσει τις ευάλωτες ηλικίες των 12, 13 και 14 χρόνων. Αυτές τις ηλικίες που κανένα σχολικό πλαίσιο δεύτερης ευκαιρίας ή κάποιας νέας σύγχρονης μαθητείας δέχεται, λόγω του χρονικού πλαισίου που δικαιούνται να φοιτούν, σε συνδυασμό με το νεαρό της ηλικίας τους. Χρειάζεται ένα πλαίσιο το οποίο θα προσφέρει κατάρτιση σε θεμελιώδεις γνώσεις και αντικείμενα, θα προσφέρει ψυχοσυναισθηματική στήριξη, θα εφαρμόζει προγράμματα ανάπτυξης δεξιοτήτων. Επομένως θα παρέχει ευκαιρίες νέων και αρμοζουσών προοπτικών, που θα αποτελεί αναγνωρισμένη και αποδεχτή εκπαιδευτική επιλογή. Αυτό το πλαίσιο/δομή, μπορεί να βαφτιστεί «προ-εργασιακό», «προκαταρκτικό», δηλαδή σαν ένα είδος «Συστήματος Μαθητείας», πριν τη δυνατότητα ένταξης σε ένα επαγγελματικό κλάδο, που θα οδηγούσε σε αρχική επαγγελματική πιστοποίηση. Ένα σχολικό πλαίσιο, μια νέα Δομή, όπου με στοχευμένα βήματα ο κάθε μαθητής, παρόλες τις δυσκολίες, θα έχει την ευκαιρία να οδηγηθεί στον σχεδιασμό κατάλληλων, υγιών επιλογών. Δράττομαι της ευκαιρίας να εκτιμήσω ότι τέτοια πρόνοια/δομή δύναται να εξελιχθεί μέσω και της αξιοποίησης του Εθνικού Φορέα Δια Βίου Καθοδήγησης της χώρας μας.
Ως εκπαιδευτικοί, η δική μας ευθύνη απέναντι σε αυτά τα παιδιά έγκειται στην ευσυνείδητη δράση του κάθε ενός από εμάς, να προσφέρουμε δηλαδή την κάθε δυνατή, μαθησιακή υποστήριξη στους μαθητές μας. Αυτό όμως δεν είναι αρκετό για μια μερίδα μαθητών εφηβικής ηλικίας, που δυσκολεύεται να παρακολουθήσει μαθήματα του Γυμνασίου, αιωρείται αυτά τα σημαντικά χρόνια, καλλιεργεί ασύμφορες συμπεριφορές και δεν μπορεί να προχωρήσει, λόγω ηλικίας, σε υφιστάμενη Δομή δεύτερης ευκαιρίας. Εδώ λοιπόν, χρειάζεται η συμβολή της Πολιτείας, και άλλων Φορέων οι οποίοι θα αγκαλιάσουν αυτές τις περιπτώσεις ανήλικων μαθητών, εισάγοντας μια νέα κατάλληλη Δομή που θα ωφελήσει τους ιδίους αλλά και την κοινωνία. Απαιτείται να προνοήσουμε κατάλληλα για αυτούς τους μαθητές, οι οποίοι είναι οι μελλοντικοί ενήλικες που θα απαρτίζουν μια μερίδα της κοινωνίας μας και του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας μας.
*Καθηγήτρια Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής Αγωγής
