ΤΟΥ ΔΡΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ*
«Η φαντασία είναι πιο σημαντική από τη γνώση». – Άλμπερτ Αϊνστάιν και «Ο άνθρωπος που δεν έχει φαντασία δεν έχει φτερά» Muhammad Ali.
Η πρώτη ερώτηση που πρέπει να διερωτηθεί κάποιος είναι η ακόλουθη: Τι περιμένουμε ακριβώς από τα σχολεία και τι είναι πιo σημαντικό: Οι γνώσεις που θα αποκτήσει ή η προσωπική πνευματική ανάπτυξη. Είναι πιο σημαντικό να αποκτήσει ρίζες ή φτερά;
Ο μαθητής χρειάζεται τις βάσεις και τις πυρηνικές γνώσεις αλλά επίσης την ελευθερία για να μπορεί να πετάξει . Είναι δύο πράγματα αντίθετα αλλά συγχρόνως αχώριστα. Οι ρίζες είναι η αρχή και η πηγή της γνώσης. Αντιπροσωπεύουν το παρελθόν, τη σταθερότητα πάνω στην οποία μπορούμε να ακουμπήσουμε. Οι ρίζες είναι η πνευματική κληρονομιά η οποία μεταδίδεται από γενεά σε γενεά, οι παραδόσεις.
Μέσα στο σχολείο οι ρίζες αντιπροσωπεύουν τις γνώσεις που θα αποκτήσει ο μαθητής, την μόρφωση που θα λάβει .
Επίσης ο νέος θα πρέπει να μάθει να εκφράσει τη γνώμη του, να έχει κρίση, πράγμα το οποίο είναι αδύνατο αν δεν κατέχει τις απαραίτητες γνώσεις. Η μάθηση λοιπόν είναι οι αποσκευές για το ταξίδι στην αυριανή κοινωνία.
Ο εκπαιδευτικός πρέπει λοιπόν να δώσει έμφαση στη γνώση. Ένα δέντρο δεν μπορεί να επιζήσει χωρίς τις ρίζες, αλλά αυτές δεν είναι αρκετές. Χρειάζεται νερό, ήλιο. Έτσι και ο μαθητής, χρειάζεται γερά θεμέλια, τις ρίζες, αλλά επίσης έχει ανάγκη και τον ήλιο, στη περίπτωση μας τα φτερά. Ο πρώτος χώρος στον οποίο το παιδί πρέπει να νοιώθει να του φυτρώνουν οι φτερούγες, είναι το σχολείο. Το σχολείο με τη σειρά του πρέπει να δίνει την πρόκληση στο μαθητή για να γίνει αυτόνομος, να δημιουργεί, και όχι να αναπαράγει αυτό που του υποδεικνύεται . Ο μαθητής πρέπει να είναι σκηνοθέτης και ηθοποιός στη ζωή του και όχι να παίζει συνέχεια ρόλους που του ανατίθενται, χωρίς φυσικά να αρνείται χρήσιμες συμβουλές.
Το σχολείο πρέπει να δίνει τις δυνατότητες στο μαθητή για να πετάξει όπως η ελευθερία έκφρασης, η επαφή με τη κοινωνία, ο διάλογος , η ανακάλυψη.
Το σχολείο είναι ένας χώρος πνευματικής ανάπτυξης. Επιτρέπει στο μαθητή να αναπτύξει τη μνήμη του, να εξαπλώσει τις γνώσεις του. Αλλά είναι κυρίως ένας χώρος κοινωνικής ανάπτυξης. Ο μαθητής μαθαίνει να ζει μέσα σε μια κοινωνία, να ολοκληρώνεται μέσα σε μια ιεραρχία. Ένα εκπαιδευτικό σύστημα πρέπει να είναι ανθρωποκεντρικό και οι στόχοι του πρέπει να σχετίζονται με τη διαμόρφωση του ήθους, την καλλιέργεια του πνεύματος και τον σεβασμό στον συν-άνθρωπο.
Το σχολείο είναι λοιπόν πλούσιο σε πνευματική δράση σε όλους τους τομείς και ικανό για τη προσωπική ανάπτυξη του καθενός. Είναι λοιπόν ικανό να δώσει ρίζες και φτερά στο μαθητή. Αποτελεί το μικρόκοσμο της κοινωνίας που περιμένει το μαθητή στην έξοδο από το σχολείο.
Το σχολείο δίνει πιο εύκολα ρίζες παρά φτερά στο μαθητή. Η δυνατότητα στο μαθητή να αποκτήσει φτερά για να πετάξει είναι συνυφασμένη με τη καλλιέργεια του αισθήματος υπευθυνότητας στο μαθητή. Χωρίς να είναι υπεύθυνος κάποιος δεν μπορεί να είναι ανθρώπινος. Το σχολείο είναι υπεύθυνο να καλλιεργήσει άτομα της αυριανής κοινωνίας. Πρέπει λοιπόν να καλλιεργήσει τα αισθήματα υπευθυνότητας των πράξεων του μαθητή.
Το σχολείο λοιπόν προσφέρει πληθώρα ευκαιριών για προσωπική ανάπτυξη του μαθητή, για την απόκτηση φτερών. Αν ο μαθητής συνειδητοποιήσει όλα αυτά τα πλεονεκτήματα της εκπαίδευσης ίσως να πήγαινε στο σχολείο σέρνοντας λιγότερο τα πόδια. Ίσως να αποκτούσε φτερά για να πετάξει προς το σχολείο.
* ΟΕΛΜΕΚ-Μέση Γενική Εκπαίδευση
dimitriarte@cytanet.com.cy
