-Ποιος θα είναι ο ρόλος του; -Από ποια αρμόδια αρχή θα εποπτεύεται; -Μέσα σε ποιο πλαίσιο θα ασκεί τα καθήκοντά του; -Τι θα προσφέρει επιπλέον από αυτά που ήδη προσφέρουν οι Καθηγητές Σ.Ε.Α. στα σχολεία;
Με ανακοίνωσή του ο Κυπριακός Σύνδεσμος Καθηγητών Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής Αγωγής ΟΕΛΜΕΚ αναφέρει:
«Όπως έχουμε ενημερωθεί στην πρόσφατη Συνεδρίαση της Επιτροπής Παιδείας της Βουλής συζητήθηκε πρόταση για τοποθέτηση Κοινωνικών Λειτουργών στα σχολεία ως απάντηση στην έξαρση του φαινομένου Βίας και Παραβατικότητας στον σχολικό χώρο.
Ως Σύνδεσμος Καθηγητών Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής Αγωγής θα θέλαμε να καταθέσουμε τις απόψεις και τον προβληματισμό μας για τη συζήτηση που εξελίσσεται γύρω από το θέμα αυτό.
Ο Καθηγητής Σ.Ε.Α., εκ του ρόλου του, αποτελεί υποστηρικτικό πλαίσιο εντός της σχολικής μονάδας και στις πλείστες των περιπτώσεων δρα ως γέφυρα για τη συνεργασία με άλλες δομές και υπηρεσίες του Υ.Π.Α.Ν. όπως την Υπηρεσία Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας (Υ.Ε.Ψ.), το Παρατηρητήριο για τη Βία στο Σχολείο (ΠΑ.ΒΙ.Σ), την Ομάδα Άμεσης Παρέμβασης (Ο.Α.Π.) και την Επιτροπή Αγωγής Υγείας και Πολιτότητας (Ε.Α.Υ.Π.). Η σύμπραξη ανάμεσα στις εντός και εκτός σχολικών μονάδων υπηρεσίες είναι πολύ σημαντική και αυτό αντανακλάται και στην επιδίωξη του Υ.Π.Α.Ν. για στενότερη συνεργασία ανάμεσα στις εμπλεκόμενες δομές και υπηρεσίες, στο πλαίσιο της ολιστικής πολιτικής πρόληψης και παρέμβασης της σχολικής μονάδας.
Η αξία επομένως της Συμβουλευτικής έγκειται ακριβώς στο σημείο συνάρτησης της οριοθέτησης με την έννοια της συνύπαρξης σε ένα δημοκρατικό και πλουραλιστικό περιβάλλον. Οι Καθηγητές Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής Αγωγής (Σ.Ε.Α.) αποτελούν ενισχυτικά στοιχεία τόσο όσον αφορά στην πρόληψη όσο και στην διαχείριση φαινομένων βίας και παραβατικότητας όπως ορίζονται από τους κανονισμούς λειτουργίας των σχολείων, ως μη επιθυμητές συμπεριφορές.
Η σταθερή παρουσία των Καθηγητών Σ.Ε.Α. ενδυναμώνει τις σχολικές μονάδες ως προς τους χειρισμούς που ακολουθούν με βάση τα Πρωτόκολλα και τις Θεσμοθετημένες Διαδικασίες, αφού στον πυρήνα της διαχείρισης φαινομένων βίας βρίσκεται η αναγνώριση του συνόλου στο οποίο μετέχουμε και η καλλιέργεια δεξιοτήτων ζωής.
Οι Καθηγητές Σ.Ε.Α. συνεργάζονται στενά και επί καθημερινής βάσης τόσο με την Υπηρεσία Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας (ΥΕΨ), με τις Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων (ΥΨΥΠΕ) αλλά και με τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας (ΥΚΕ) στο πλαίσιο των καθηκόντων τους και όπου καλούνται να ενεργοποιήσουν τα διάφορά Πρωτόκολλα εξυπηρετώντας το καλώς νοούμενο συμφέρον όλων των παιδιών του σχολείου.
Συμπερασματικά η εισαγωγή ενός νέου θεσμού, αυτού του Κοινωνικού Λειτουργού μέσα στο σχολικό πλαίσιο προκαλεί προβληματισμό. Ποιος θα είναι ο ρόλος του Κοινωνικού Λειτουργού; Από ποια αρμόδια αρχή θα εποπτεύεται; Μέσα σε ποιο πλαίσιο θα ασκεί τα καθήκοντά του; Τι θα προσφέρει επιπλέον από αυτά που ήδη προσφέρουν οι Καθηγητές Σ.Ε.Α. στα σχολεία. Οι Κοινωνικοί Λειτουργοί θα μπορούσαν κάλλιστα να ενισχύσουν το ανθρώπινο δυναμικό των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας (ΥΚΕ) ούτως ώστε να υπάρχει αμεσότερη και αποτελεσματικότερη διαχείριση των περιπτώσεων που παραπέμπονται.
Άλλωστε σε κάθε περίπτωση οφείλουμε όλοι οι παράγοντες ενδοσχολικοί ή μη να ενισχύσουμε όλες αυτές τα δομές οι οποίες είναι αρκετές, στην παρούσα φάση, για την αντιμετώπιση και την πρόληψη της Παραβατικότητας. Θα πρέπει η Πολιτεία να δώσει όλα τα διαθέσιμα εργαλεία στους παράγοντες αυτούς για να εφαρμόσουν τη νέα Εθνικής Στρατηγικής για την Πρόληψη και Διαχείριση της Βίας στο Σχολείο 2024-2028 (ΕΣ). Για τον σχεδιασμό της ΕΣ λήφθηκε υπόψιν η πολιτική του ΥΠΑΝ όπως παρουσιάζεται με τα μέτρα που εγκρίθηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο την 1/11/2023 για την πρόληψη και αντιμετώπιση της βίας και της παραβατικότητας στα σχολεία, μεταξύ των οποίων είναι η απλοποίηση των διαδικασιών διαχείρισης κρίσεων, η εισαγωγή προληπτικών προγραμμάτων στην προσχολική ηλικία, αλλά και η αύξηση της φρούρησης των σχολείων (ΥΠΑΝ, 2023). Ως εκ τούτου, τα νέα μέτρα και οι νέες προτεραιότητες του ΥΠΑΝ συμπεριλήφθηκαν στη διαμόρφωση του σχετικού Σχεδίου Δράσης, καθώς αποτελούν άμεσα εφαρμόσιμες ενέργειες αναφορικά με το φαινόμενο της βίας και της παραβατικότητας στα σχολεία. Επιπρόσθετα, με τα νέα μέτρα που υιοθετεί το ΥΠΑΝ σε συνδυασμό με τις δραστηριότητες που προωθούνται με την νέα Ε.Σ., επιδιώκεται η συνεργασία για την αντιμετώπιση του πολυδιάστατου φαινομένου της βίας και της παραβατικότητας μέσα από συνέργειες με άλλους κοινωνικούς φορείς αλλά και μέσω της διασύνδεσης με υπάρχουσες Νομοθεσίες και Στρατηγικές που βρίσκονται σε ισχύ αυτή τη στιγμή στη χώρα μας (Πυλώνας 5: Δημιουργία Συνεργειών με άλλους φορείς), όπως είναι ο περί της Πρόληψης και Αντιμετώπισης της Ενδοσχολικής Βίας Νόμος του 2020 (Ν. 185(Ι) και Τροποποιητικός Νόμος του 2024 (Ν. 100(Ι)1.
Καλούμε λοιπόν την Πολιτεία να μελετήσει προσεκτικά τις υφιστάμενες δομές που ασχολούνται με θέματα Βίας και Παραβατικότητας στα σχολεία και αντί να ψάχνει «από μηχανής θεούς» οι οποίοι βρίσκονται εκτός σχολικού πλαισίου να ενισχύσει τις υφιστάμενες δομές οι οποίες δρουν και εργάζονται μέσα σε σαφώς καθορισμένο πλαίσιο και υπό την εποπτεία του ΥΠΑΝ».
