Με ανακοίνωσή της η Κυπριακή Στατιστική Εταιρεία αναφέρει:
«Η 20η Οκτωβρίου κάθε έτους έχει καθιερωθεί από το Ευρωπαϊκό Στατιστικό Σύστημα ως η Ευρωπαϊκή Ημέρα Στατιστικής, ενώ κάθε πέντε χρόνια εορτάζεται και η Παγκόσμια Ημέρα Στατιστικής, όπως έχει θεσπιστεί από τα Ηνωμένα Έθνη. Ο εορτασμός της Ευρωπαϊκής Ημέρας Στατιστικής αποτελεί μια εξαιρετική ευκαιρία ανάδειξης της σημασίας των στατιστικών ως απαραίτητο μέσο κατανόησης και διερεύνησης της πραγματικής εικόνας σε διάφορους τομείς, όπως η οικονομία, η παιδεία, το περιβάλλον και η υγεία. Η σωστή χρήση των στατιστικών μπορεί να βοηθήσει στη λήψη επιστημονικά τεκμηριωμένων αποφάσεων και στη διαμόρφωση σχεδιασμών για ένα καλύτερο μέλλον από τους φορείς χάραξης πολιτικής, τις επιχειρήσεις αλλά και τους ίδιους τους πολίτες.
Αναντίλεκτα, ζούμε σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από ένα τεράστιο όγκο δεδομένων και πληροφοριών σε όλους τους τομείς της ζωής, γεγονός που καθιστά τις στατιστικές δεξιότητες απαραίτητες για τον σύγχρονο πολίτη. Βασικές γνώσεις Στατιστικής επιστρατεύονται καθημερινά για την κατανόηση δελτίων καιρού, ιατρικών διαγνώσεων, διαφημίσεων που αναφέρονται σε έρευνες απόδοσης, σφυγμομετρήσεων της κοινής γνώμης, του ρίσκου επενδυτικών ταμείων κλπ.
Στην προσπάθεια που γίνεται τόσο σε ευρωπαϊκό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο για την ανάπτυξη των στατιστικών δεξιοτήτων ανάμεσα στον πληθυσμό, η Στατιστική Υπηρεσία της Κύπρου, η Κυπριακή Στατιστική Εταιρεία, το Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας και το Πανεπιστήμιο Κύπρου, διοργανώνουν φέτος για τρίτη συνεχόμενη χρονιά τον Ευρωπαϊκό Διαγωνισμό Στατιστικής στην Κύπρο. Ο διαγωνισμός απευθύνεται στους μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και στοχεύει στην προώθηση της στατιστικής παιδείας, στο κέντρισμα του ενδιαφέροντος των μαθητών και των εκπαιδευτικών στα επίσημα στατιστικά στοιχεία, στην ανάδειξη του ρόλου των στατιστικών σε διάφορες πτυχές της κοινωνίας, και κατ'επέκταση στην προώθηση της ομαδικότητας και της συνεργασίας μεταξύ των μαθητών για την επίτευξη κοινών στόχων.
Ένας μεγάλος αριθμός μαθητών και εκπαιδευτικών, συμμετείχαν στους δυο προηγούμενους διαγωνισμούς. Συγκεκριμένα, στον διαγωνισμό του 2017-2018 συμμετείχαν 199 μαθητές και 50 καθηγητές ενώ στον διαγωνισμό του 2018-2019 συμμετείχαν 184 μαθητές και 42 καθηγητές. Αυτοί οι αριθμοί φανερώνουν το ενδιαφέρον που υπάρχει για την ανάπτυξη των στατιστικών δεξιοτήτων στην εκπαίδευση. Αποτελεί σχήμα οξύμωρο, όμως, το γεγονός ότι η ύλη του μαθήματος της Στατιστικής που διδάσκεται σήμερα στα σχολεία έχει περιοριστεί στο ελάχιστο ή είναι ακόμη και ανύπαρκτη, γεγονός που οδηγεί στο φαινόμενο του στατιστικού αναλφαβητισμού.
Ως Κυπριακή Στατιστική Εταιρεία, επισημαίνουμε το μεγάλο κενό που υπάρχει στο αναλυτικό πρόγραμμα στη διδασκαλία της Στατιστικής. Συγκεκριμένα, η ύλη του Γυμνασίου περιλαμβάνει την επανάληψη της ύλης του δημοτικού χωρίς ασκήσεις και εφαρμογές εμβάθυνσης. Όσον αφορά το Λύκειο, στα μαθήματα κατεύθυνσης η Στατιστική δεν περιλαμβάνεται καθόλου ενώ στα μαθήματα κορμού περιλαμβάνονται 4 περίοδοι διδασκαλίας στην Γ' Λυκείου. Δυστυχώς, βασικά κεφάλαια της ύλης του μαθήματος της Στατιστικής, όπως για παράδειγμα στοιχεία αντιπροσωπευτικότητας του πληθυσμού, δειγματοληψίας και μεροληψίας, έχουν αφαιρεθεί λόγω έλλειψης χρόνου. Επίσης, σημαντικά θέματα που αφορούν τη Στατιστική Συμπερασματολογία δεν συμπεριελήφθησαν ποτέ στην ύλη.
Το πρόβλημα της ανεπαρκούς διδασκαλίας της Στατιστικής στα σχολεία μας γίνεται ακόμη εντονότερο για τους μαθητές που επιλέγουν κλάδους σπουδών σχετικούς με τους τομείς της Επιστήμης- Τεχνολογίας-Μηχανικής-Μαθηματικών (STEM), αφού τα συναφή με τα πιο πάνω θέματα επαγγέλματα, στηρίζονται όλο και περισσότερο σε γνώσεις Στατιστικής. Για παράδειγμα, οι σύγχρονες στατιστικές μέθοδοι ιατρικής απεικόνισης επιτρέπουν στους ιατρούς τη διαμόρφωση μιας προσέγγισης της εικόνας του υπό εξέταση οργάνου καθώς και τη μέτρηση του ρίσκου της διάγνωσης ή θεραπείας, η πρόγνωση της συμπεριφοράς διαφόρων δεικτών της οικονομίας μιας χώρας στηρίζεται κυρίως στη δημιουργία και μελέτη στατιστικών και χρηματοοικονομικών μοντέλων πρόβλεψης, η μετεωρολογία απαιτεί ποσοτικοποίηση της αβεβαιότητας, ενώ στην αστρονομία η ανακάλυψη εξωπλανητών στηρίζεται στην στατιστική ανάλυση των διακυμάνσεων της φωτεινότητας διαφόρων αστεριών.
Θέση της Κυπριακής Στατιστικής Εταιρείας είναι ότι θα πρέπει να επανεξεταστεί από τους αρμόδιους φορείς το θέμα της διδασκαλίας της Στατιστικής, τόσο στο Γυμνάσιο όσο και στο Λύκειο. Πιστεύουμε ότι θα πρέπει να αναθεωρηθεί η σημερινή φιλοσοφία διδασκαλίας των Μαθηματικών γενικότερα και της Στατιστικής ειδικότερα, η οποία είναι βασισμένη στη διδασκαλία των «παραδοσιακών» θεωρητικών θεμάτων στα Μαθηματικά. Συγκεκριμένα όσον αφορά τη Στατιστική, η ύλη πρέπει να προσαρμοστεί στις σύγχρονες απαιτήσεις δηλαδή, θα πρέπει να περιλαμβάνει τη διδασκαλία της Στατιστικής που εφαρμόζεται στην πραγματική ζωή. Ταυτόχρονα, πρώτιστος στόχος θα πρέπει να είναι η ανάπτυξη κριτικής σκέψης μέσα από την ανάλυση και απεικόνιση δεδομένων και όχι η εφαρμογή μιας σειράς κανόνων και μαθηματικών τύπων. Αναμφίβολα, η ενσωμάτωση της διδασκαλίας της Στατιστικής σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης θα υποβοηθήσει την ανάπτυξη των απαραίτητων ικανοτήτων και δεξιοτήτων που, στη σημερινή εποχή, αποτελούν το υπόβαθρο για τη δημιουργικότητα και την καινοτομία».
