Με αφορμή την Έκτακτη Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Βιολόγων ΟΕΛΜΕΚ για συζήτηση του θέματος της εργαστηριοποίησης του μαθήματος της Βιολογίας στη Μέση Εκπαίδευση, το Σωματείο Βιολογικών Επιστημών στην Κύπρο (SBSCy) ανακοινώνει την πλήρη υποστήριξή του στο ορθολογικό αίτημα της αναβάθμισης της διδασκαλίας της Βιολογίας.
Το SBSCy είναι επιστημονική εταιρεία η οποία εγγράφηκε επίσημα στα τέλη του 2020 με στόχο να λειτουργήσει ως ενοποιητικό βήμα για όλους τους Βιολόγους στην Κύπρο. Αποστολή μας είναι να συνεισφέρουμε στην κατανόηση και την εκτίμηση από το ευρύ κοινό της ομορφιάς της Βιολογίας και της χρησιμότητάς της στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής μας και στην προστασία του περιβάλλοντος. Στόχος μας είναι να διευκολύνουμε την προβολή και την αποτελεσματική διάδοση των νέων ανακαλύψεων στον χώρο των Βιολογικών Επιστημών, και να εντάξουμε και τους μη ειδικούς στην προσπάθεια αυτή.
Σε σχέση με τη διδασκαλία της Βιολογίας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, με λύπη διαπιστώνουμε ότι, παρόλο που σε όλες σχεδόν τις χώρες με υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης, η Βιολογία και οι υπόλοιπες θετικές επιστήμες κατέχουν σημαντική θέση στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, στην Κύπρο η θέση της βιολογίας δεν είναι η δέουσα. Συνεπώς, υποστηρίζουμε τη λήψη αποφάσεων με στόχο την αναβάθμιση της διδασκαλίας του μαθήματος της βιολογίας στη Μέση Εκπαίδευση με τρόπο που να συνάδει με τη διεθνή πρακτική.
Η Επιθεώρηση Βιολογίας, με τη συνεργασία πανεπιστημιακών και του Συνδέσμου Βιολόγων ΟΕΛΜΕΚ, έχει κάνει πολύ σοβαρή δουλειά για τη δημιουργία ενός σύγχρονου προγράμματος σπουδών με βάση τα διεθνή δεδομένα, καθώς και για την ανάπτυξη μαθησιακού υλικού, σύμφωνα με τις διεθνείς αρχές διδακτικής των φυσικών επιστημών. Παρόλα αυτά παραμένουν ζητήματα που επιβάλλεται να διορθωθούν:
α) Απαιτείται η έμπρακτη στήριξη της προσπάθειας της Επιθεώρησης Βιολογίας, σε συνεργασία με την αντίστοιχη Ομάδα Αναλυτικών Προγραμμάτων, για την παραγωγή νέων βιβλίων Βιολογίας Β' και Γ' Λυκείου. Γνωρίζουμε ότι μέχρι σήμερα η όλη προσπάθεια έχει βασιστεί στην εθελοντική προσφορά έργου από αρκετούς συναδέλφους εκπαιδευτικούς και από ακαδημαϊκούς, και ότι αυτή έχει φθάσει αρκετά κοντά στην ολοκλήρωσή της. Απαιτείται πλέον η τελική επεξεργασία του υλικού ώστε αυτό να πάρει τη μορφή που απαιτούν τα εκπαιδευτικά βιβλία. Έτσι, θα ήταν εξαιρετικά σημαντική η απόσπαση μικρού αριθμού εκπαιδευτικών με εμπειρία στην παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού, ώστε να ολοκληρωθούν τα βιβλία το συντομότερο δυνατόν.
β) Είναι εξαιρετικά χρήσιμο να υπάρχει κάποιο μάθημα Βιολογίας «κορμού» για όλους τους μαθητές στις Β' και Γ' τάξεις του Λυκείου, ανεξαρτήτως επιλογών και κατευθύνσεων. Στη σημερινή εποχή, στον αιώνα της Βιολογίας, δεν είναι δυνατόν να αποφοιτούν μαθητές από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση χωρίς επαρκείς γνώσεις της επιστήμης αυτής (αλλά και όλων των θετικών επιστημών)! Σήμεραδεν μπορεί να θεωρείται μορφωμένος ένας άνθρωπος που δεν κατέχει βασικές, τουλάχιστον, γνώσεις για το πώς λειτουργεί ο φυσικός κόσμος γύρω του, ο έμβιος κόσμος, το σώμα του, κ.λπ. Η πανδημία του ιού SARS-CoV-2 που διανύουμε ανέδειξε την αναγκαιότητα μιας βασικής επιστημονικής κατάρτισης σε βιολογικά θέματα που πρέπει να κατέχει ο κάθε πολίτης σήμερα.
γ) Η Βιολογία από τη φύση της είναι πειραματική επιστήμη. Έτσι, η διδασκαλία της σε όλες τις τάξεις δεν μπορεί παρά να συνδυάζεται με πειραματική εργασία (τόσο στο εργαστήριο όσο και στο πεδίο - στη φύση). Για να είναι όμως δυνατή η εκτέλεση πειραμάτων από τους μαθητές θα πρέπει το μάθημα να προσφέρεται τουλάχιστο σε συνεχόμενο δίωρο σε όλες τις τάξεις και να μειωθεί ο αριθμός των μαθητών/τριών στο πρότυπο των υπολοίπων μαθημάτων Φυσικών Επιστημών. Η Βιολογία είναι η πιο ραγδαία αναπτυσσόμενη από τις Φυσικές Επιστήμες αλλά, παραδόξως, αντιμετωπίζεται από το εκπαιδευτικό σύστημα ως ο φτωχός συγγενής. Έφτασε η ώρα να εισακουστεί από τους αρμόδιους φορείς το αίτημα των Βιολόγων για εργαστηριοποίηση.
Είμαστε έτοιμοι για κάθε πιθανή συνεργασία που θα οδηγήσει στην επίτευξη των πιο πάνω σημαντικών στόχων. Και προσκαλούμε τους Βιολόγους εκπαιδευτικούς να ενισχύσουν τις προσπάθειές μας και να εγγραφούν ως μέλη στο SBSCy μέσω της ιστοσελίδας μας στο www.sbscy.org.
Εκ του ΔΣ του SBSCy
