Έρευνα που διενήργησε το ερευνητικό κέντρο CARDET σε συνεργασία με το του Ινστιτούτο Ανάπτυξης και το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο του ΥΠΠΑΝ
Την ανάγκη για ενίσχυση και διεύρυνση των ευκαιριών για επαγγελματική ανάπτυξη, αυτοβελτίωση και ψυχική ενδυνάμωση των νηπιαγωγών ανέδειξε πρόσφατη έρευνα που διενήργησε το ερευνητικό κέντρο CARDET σε συνεργασία με το του Ινστιτούτο Ανάπτυξης και το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο του Υπουργείου Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας. Η έρευνα διεξήχθη στο πλαίσιο του έργου ProW («Ενίσχυση της Ευζωίας των Εκπαιδευτικών μέσω της Προώθησης της Θετικής Συμπεριφοράς στην Πρώιμη Παιδική Ηλικία») στην Κύπρο, Ελλάδα, Πορτογαλία και Ρουμανία για να καταγράψει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι νηπιαγωγοί.
Τα αποτελέσματα της έρευνας κατέδειξαν ότι οι νηπιαγωγοί στις συμμετέχουσες χώρες αντιμετωπίζουν παρόμοιους προβληματισμούς και προκλήσεις. Βάσει των πληροφοριών και απόψεων που μοιράστηκαν με την ερευνητική ομάδα οι νηπιαγωγοί που συμμετείχαν στην έρευνα, έγινε σαφές ότι έχουν περιορισμένες ευκαιρίες για εφαρμογή προληπτικών μεθόδων πειθαρχίας σε επίπεδο σχολείου. Επιπρόσθετα, λαμβάνουν περιορισμένη υποστήριξη για ευζωία ενώ έχουν περιορισμένες ευκαιρίες επαγγελματικής εξέλιξης.
Στην Κύπρο, με τη συμμετοχή πέραν των 100 νηπιαγωγών που εργάζονται στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, η έρευνα κατέγραψε ως βασική πρόκληση για τους νηπιαγωγούς τη δημιουργία, διατήρηση και ενίσχυση των σχέσεων τους με τους συναδέλφους τους, τη διοίκηση των νηπιαγωγείων, τα παιδιά και τους γονείς. Επίσης, αναδείχθηκαν προβληματισμοί ως προς τους τρόπους διαχείρισης ανεπιθύμητων συμπεριφορών των παιδιών και του άγχους στο χώρο εργασίας. Ως αποτέλεσμα, εντοπίζονται αισθήματα εξουθένωσης που απορρέουν από την άσκηση του ρόλου τους, καθώς και ανησυχίες για την επαρκή κάλυψη των εκάστοτε ατομικών αναγκών των μαθητών/τριών τους. Είναι δε σημαντικό να σημειωθεί ότι αν και οι προκλήσεις αυτές προϋπήρχαν της πανδημίας Covid-19, σύμφωνα με τους συμμετέχοντες στην έρευνα έχουν ενισχυθεί καθώς παρουσιάστηκαν πολλές διαφοροποιήσεις στο επαγγελματικό τους πλαίσιο (αλλαγή σχέσης μεταξύ νηπιαγωγών - γονέων, περιορισμοί φυσικής δραστηριότητας και αλληλεπίδρασης με τα παιδιά κ.ά.).
Παράλληλα, αν και θεωρούν ότι τα μαθησιακά περιβάλλοντα είναι ήδη θετικά, οι νηπιαγωγοί αναζητούν και επιθυμούν την περαιτέρω βελτίωσή τους, θέτοντάς το ως βασική προτεραιότητα. Κυριότερό τους όμως μέλημα παραμένει η περεταίρω προώθηση παιδοκεντρικών προσεγγίσεων, το χτίσιμο στενών σχέσεων με τους συναδέλφους και τους γονείς, η ενίσχυση αισθήματος υποστήριξης και σεβασμού από τους συναδέλφους και γενικότερα η βελτίωση του σχολικού συστήματος.
Αναλύοντας τα δεδομένα της έρευνας και στο πλαίσιο της στόχευσης του για παροχή στήριξης προς τους νηπιαγωγούς, το ProW δεσμεύτηκε να προσφέρει ολοκληρωμένες εκπαιδευτικές και συμβουλευτικές υπηρεσίες σε νηπιαγωγούς 20 σχολείων Παγκύπρια κατά τις σχολικές χρονιές 2021 – 2022 και 2022 – 2023. Οι εκπαιδεύσεις βασίζονται στις αρχές της Θετικής Ψυχολογίας (PERMA) και την εφαρμογή του συστήματος «Προώθησης Θετικής Συμπεριφοράς» στο πλαίσιο του νηπιαγωγείου. Το μοντέλο PERMA είναι ένα μοντέλο της Θετικής Ψυχολογίας που αποτελείται από εμπειρικά τεκμηριωμένες παρεμβάσεις που ενισχύουν την ευζωία, ενώ το σύστημα «Προώθησης Θετικής Συμπεριφοράς» αποτελεί ένα σύστημα πειθαρχίας στο πλαίσιο του σχολείου που στόχο έχει την εκμάθηση κοινωνικών δεξιοτήτων μέσω της προσέγγισης της διδασκαλίας των επιθυμητών συμπεριφορών που θέλουμε να ενισχύσουμε στα παιδιά.
Μέχρι στιγμής έχουν ολοκληρωθεί 4 εκπαιδεύσεις του Μοντέλου PERMA προς τους νηπιαγωγούς (με έμφαση στην προσωπική τους ευζωία) και από τον Ιανουάριο 2022 η ερευνητική ομάδα της Κύπρου μαζί με τα εμπλεκόμενα σχολεία έχουν προχωρήσει στην εφαρμογή του Συστήματος Προώθησης Θετικής Συμπεριφοράς.
Το ευρωπαϊκό έργο ProW αποτελεί μόλις ένα από τα 11 προγράμματα της εμβέλειας Erasmus+ KA3 που υλοποιούνται στο πλαίσιο της Ευρώπης αυτή τη στιγμή [2021-2024], με εταίρους Πανεπιστήμια και δημόσιους φορείς από 4 χώρες (Κύπρος, Ελλάδα, Πορτογαλία, Ρουμανία). Το υλικό των εκπαιδεύσεων διατίθεται δωρεάν στην πλατφόρμα του έργου μέσω της ιστοσελίδας https://prowproject.eu, στο eLearning. Μπορείτε επίσης να μας ακολουθήσετε στη σελίδα του Facebook, @prowproject.eu.
