Η Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Πειραματικής Επιστήμης (EOES), φέτος διεξήχθηκε στο Ζάγκρεμπ της Κροατίας από τις 26 Απριλίου μέχρι τις 03 Μαΐου.
Τον διαγωνισμό διοργάνωσε το Πανεπιστήμιο του Ζάγκρεμπ και σε αυτόν συμμετείχαν εικοσιτέσσερις (24) χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μια φιλοξενούμενη ομάδα από την Ουκρανία. Η κάθε χώρα εκπροσωπείτο από δύο (2) ομάδες, και κάθε ομάδα αποτελείτο από τρεις (3) μαθητές / μαθήτριες. Τα μέλη της κάθε ομάδας συνεργάζονται και αξιοποιούν τις γνώσεις και δεξιότητες που διαθέτουν για την επίλυση πραγματικών προβλημάτων μέσω πειραματικών δραστηριοτήτων στις Φυσικές Επιστήμες (Βιολογία, Φυσική και Χημεία).
Οι μαθητές / μαθήτριες της Κυπριακής ομάδας επιλέγονται μέσω τοπικών διαγωνισμών που διεξάγονται από τις: (α) Βιολογική Εταιρεία Κύπρου, (β) Ένωση Φυσικών Κύπρου και (γ) Παγκύπρια Ένωση Επιστημόνων Χημικών, σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού. Την ευθύνη για την οργάνωση και αποστολή της Κυπριακής ομάδας της έχει η Παγκύπρια Ένωση Επιστημόνων Χημικών.
Οι μαθητές / μαθήτριες προετοιμάζονται από καθηγητές – μέντορες των τριών ειδικοτήτων, αφού θα κληθούν να εργαστούν ως ομάδα και πρέπει να έχουν γνώσεις και δεξιότητες και από τα τρία γνωστικά αντικείμενα.
Στο διαγωνιστικό μέρος της Ολυμπιάδας Πειραματικής Επιστήμης, οι μαθητές / μαθήτριες κλήθηκαν να πραγματοποιήσουν δύο εργαστηριακές δραστηριότητες σε δύο διαφορετικές μέρες με δύο διαφορετικά θέματα.
Η πρώτη δραστηριότητα είχε τίτλο «Τα Νερά της Κροατίας: Από τα Σμαραγδένια Ποτάμια ως τη Βαθιά Γαλάζια Θάλασσα». Οι εργαστηριακές ασκήσεις περιλάμβαναν: (α) Άσκηση 1 με τίτλο «Λάβετε θέσεις, Έτοιμοι, Πάμε!» και οι μαθητές κλήθηκαν να ταξινομήσουν και να προσδιορίσουν τα ασπόνδυλα ύδατος δύο διαφορετικών οικοσυστημάτων γλυκών υδάτων και στη συνέχεια να τα χρησιμοποιήσουν, για να υπολογίσουν την βενθική πυκνότητα (β) Άσκηση 2 με τίτλο «Άλατα από τις Αλυκές της Κροατίας» και η αποστολή των μαθητών ήταν να προσδιορίσουν ποιες αλυκές προσθέτουν ιώδιο στα άλατά τους, σε ποια μορφή/-ές υπάρχει το ιώδιο σε αυτά τα άλατα και σε ποια συγκέντρωση, και (γ) Άσκηση 3 με τίτλο «Κάμψη φωτός σε υδατικό διάλυμα NaCl» και οι μαθητές έπρεπε να μετρήσουν τον δείκτη διάθλασης του φωτός σε απιονισμένο νερό και σε υδατικό διάλυμα επιτραπέζιου αλατιού (NaCl) με περιεκτικότητα κατά μάζα 20% .
Η δεύτερη δραστηριότητα είχε τίτλο «Χημεία, Φυσική, Βιολογία – Δεμένες με τον Χρόνο και τη Μεταβολή» και αναφερόταν στο πώς οι διάφορες επιστήμες καταγράφουν μετασχηματισμούς, που διαμορφώνονται με την πάροδο του χρόνου. Οι εργαστηριακές ασκήσεις περιλάμβαναν: (α) Άσκηση 1: «Κινητική μελέτη της αντίδρασης μεταξύ της ιώδους κρυσταλλικής χρωστικής και των ιόντων υδροξειδίου» και οι μαθητές έπρεπε να συναρμολογήσουν ένα φωτόμετρο και να το χρησιμοποιήσουν για τη μελέτη της κινητική της αντίδρασης μεταξύ της ιώδους χρωστικής και των ιόντων υδροξειδίου (ΟΗ-) σε υδατικό διάλυμα. (β) Άσκηση 2: «Ταχύτητα και Αντίσταση», στην οποία οι μαθητές θα εξέταζαν την αντίσταση που υφίσταται ένα άκαμπτο σώμα μέσα σε ρευστό και πιο συγκεκριμένα την περίπτωση όπου η ταχύτητα του σώματος είναι μικρή και η αντίσταση είναι ανάλογη της ταχύτητας. (γ) «Ζέστανε το! Επιτάχυνε το! Ανέβασε το!». Εδώ οι μαθητές θα μελετούσαν και πάλι τη χημική κινητική, εστιάζοντας στο πώς ο μεταβολικός ρυθμός επηρεάζει τον μικροβιακό μεταβολισμό και θα διερευνούσαν αυτή τη σχέση και τις επιπτώσεις της στην πραγματική ζωή.
Οι δύο ομάδες, αγωνίστηκαν πολύ καλά και τελικά απέσπασαν χάλκινα μετάλλια. Πέραν όμως από τις οποιεσδήποτε διακρίσεις, η εμπειρία της συμμετοχής σε ένα Ευρωπαϊκό διαγωνισμό, αυτού του μεγέθους, αναμφισβήτητα έχει προσφέρει πάρα πολλά οφέλη στους συμμετέχοντες μαθητές / μαθήτριες.
Οι μαθητές / μαθήτριες που εκπροσώπησαν την Κύπρο, αλφαβητικά, είναι:
1. Νεοφυτίδης Όμηρος, Λανίτειο Λύκειο
2. Νεοφύτου Δημήτρης, Λύκειο Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’, Δασούπολη
3. Παπάς Κυριάκος, Λανίτειο Λύκειο
4. Παφίτης Στέλιος, Λύκειο Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’, Δασούπολη
5. Ρούσσος Νικόλας, The Grammar School, Λεμεσός
6. Σαμμούτης Αλέξανδρος, Λύκειο Κύκκου Β’
Μέντορες – Συνοδοί Καθηγητές
1. Γιώργος Μηλιώτης, καθηγητής Χημείας, Υπεύθυνος αποστολής
2. Δρ. Γεώργιος Τσαλακού, καθηγητής Φυσικής
3. Δρ. Νικόλας Γενεθλίου, καθηγητής Βιολογίας
Η Παγκύπρια Ένωση Επιστημόνων Χημικών επιθυμεί να εκφράσει τις ευχαριστίες της προς το Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας για την οικονομική στήριξη στην προετοιμασία και αποστολή της Κυπριακής ομάδας. Επίσης, η Παγκύπρια Ένωση Επιστημόνων Χημικών συγχαίρει τους μαθητές και τις μαθήτριες, οι οποίοι διαγωνίστηκαν αξιοπρεπώς καθώς και τους γονείς τους που τους στήριζαν σε όλη αυτή την προσπάθεια. Τέλος η ΠΕΕΧ εκφράζει τις ευχαριστίες και προς τους μέντορες – συνοδούς των μαθητών, οι οποίοι άοκνα προετοίμασαν και συνόδευσαν τους μαθητές σ’ αυτή την Ευρωπαϊκή Ολυμπιάδα Πειραματικής Επιστήμης.
