ΤΗΣ ΔΡΟΣ ΝΑΤΑΛΗΣ ΛΟΪΖΙΔΟΥ ΙΕΡΕΙΔΟΥ*
Οι Παγκύπριες εξετάσεις στο τέλος της σχολικής χρονιάς είναι μια κρίσιμη περίοδος για τους τελειόφοιτους και τελειόφοιτες μαθητές και μαθήτριες. Συγκεντρώνουν τις γνώσεις και τις δεξιότητες που αποκτήθηκαν κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους και μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά τις μελλοντικές ευκαιρίες τους. Η ανάπτυξη μιας θετικής νοοτροπίας απέναντι σε αυτές τις εξετάσεις είναι υψηλής σημασίας για την απόδοση των μαθητών και μαθητριών και τη συνολική τους ευεξία. Δεν ξεχνούμε βέβαια ότι οι εξετάσεις δεν είναι μόνο ένα μέσο για να μετρήσουμε την πρόοδο τους. Είναι επίσης μια ευκαιρία για να τους/τις ενθαρρύνουμε, να τους/τις εμπνεύσουμε και να τους/τις βοηθήσουμε να ανακαλύψουν τη δύναμή τους.
Η ανάπτυξη θετικής νοοτροπίας προς τις Παγκύπριες εξετάσεις είναι μια πολυδιάστατη προσέγγιση που περιλαμβάνει θέσπιση στόχων, θετική αυτοσυζήτηση, υγιεινές συνήθειες μελέτης, και ισχυρά συστήματα υποστήριξης. Τα οφέλη μιας τέτοιας νοοτροπίας εκτείνονται πέρα από τη βελτιωμένη ακαδημαϊκή απόδοση, περιλαμβάνοντας την ενισχυμένη ευεξία, την ανθεκτικότητα και τις δεξιότητες ζωής.
Η Σημασία μιας Θετικής Νοοτροπίας
Μια θετική νοοτροπία έχει συνδεθεί με τη βελτίωση της ακαδημαϊκής απόδοσης. Όταν οι μαθητές/τριες πιστεύουν στις ικανότητές τους, είναι πιο πιθανό να ακολουθήσουν αποτελεσματικές συνήθειες μελέτης και να αποδώσουν καλύτερα υπό συνθήκες εξετάσεων. Το άγχος το οποίο πολύ συχνά σχετίζεται με τις εξετάσεις μπορεί να μετριαστεί έχοντας μια θετική ματιά, κάνοντας την εμπειρία των εξετάσεων λιγότερο απειλητική και πιο διαχειρίσιμη. Η θετική νοοτροπία ως προς τις εξετάσεις, ακόμα και γενικότερα ως προς την οποιαδήποτε διαδικασία αξιολόγησης, έχει και μακροπρόθεσμα θετικά αποτελέσματα, αφού βοηθά στην οικοδόμηση ανθεκτικότητας. Αυτή η ανθεκτικότητα είναι ωφέλιμη όχι μόνο για τις ακαδημαϊκές προκλήσεις, αλλά και για μελλοντικές προσωπικές και επαγγελματικές δυσκολίες.
Στρατηγικές για την Καλλιέργεια Θετικής Νοοτροπίας
Για να επιτύχουν οι μαθητές/τριες στις Παγκύπριες εξετάσεις, είναι σημαντικό να θέτουν ρεαλιστικούς και εφικτούς στόχους, καθώς αυτοί προσφέρουν μια αίσθηση κατεύθυνσης και σκοπού. Επιπλέον, η ενθάρρυνση της θετικής αλλά ρεαλιστικής αυτοσυζήτησης, με φράσεις όπως «Είμαι προετοιμασμένος/η» και «Μπορώ να το αντιμετωπίσω», μπορεί να αυξήσει την αυτοπεποίθηση και να μειώσει το άγχος των μαθητών/τριών. Σημαντική είναι και η διατήρηση ενός ισορροπημένου τρόπου ζωής με υγιεινές συνήθειες, και η προώθηση υγιεινών συνηθειών μελέτης. Επιπλέον, η διατήρηση ισορροπημένης ρουτίνας που περιλαμβάνει διαλείμματα, σωστή διατροφή και επαρκή ύπνο, είναι απαραίτητη για την αποφυγή της εξάντλησης και τη στήριξη της συνεχούς συγκέντρωσης και ενέργειας. Τέλος, η οικοδόμηση ενός ισχυρού δικτύου υποστήριξης, που περιλαμβάνει εκπαιδευτικούς, γονείς και συνομηλίκους, παρέχει την αναγκαία συναισθηματική και ακαδημαϊκή υποστήριξη προς τους/τις μαθητές/τριες, δίνοντάς τους την αίσθηση ότι δεν είναι μόνοι/ες στην προσπάθειά τους.
Οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί μπορούν να ενθαρρύνουν τους/τις μαθητές/τριες να πιστεύουν στις δυνατότητές τους και στην ικανότητά τους να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις των εξετάσεων. Επιπλέον, η προώθηση ενός υγιούς τρόπου σκέψης και της αντιμετώπισης των αποτυχιών ως ευκαιρίες μάθησης μπορεί να βοηθήσει τους/τις μαθητές/τριες να διαχειριστούν το άγχος και το άγχος των εξετάσεων. Η ενθάρρυνση της στρατηγικής σκέψης και της επίλυσης προβλημάτων μπορεί επίσης, να ενισχύσει την αυτοπεποίθηση και την προετοιμασία τους για τις εξετάσεις. Με την καλλιέργεια μιας θετικής προσέγγισης στις εξετάσεις, οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν τους/τις μαθητές/τριες να αντιμετωπίσουν αυτή την απαιτητική περίοδο με αυτοπεποίθηση και επιτυχία.
Οι μαθητές και μαθήτριες που υιοθετούν μια θετική στάση επωφελούνται σε πολλούς τομείς. Καταρχάς, εμφανίζουν βελτιωμένα ακαδημαϊκά αποτελέσματα, καθώς έχουν την τάση να αντιμετωπίζουν προκλήσεις με επιμονή και διατηρούν μεγαλύτερο ενθουσιασμό για την επίτευξη υψηλών επιδόσεων. Επιπλέον, η θετική προσέγγιση στις εξετάσεις συμβάλλει στη συνολική τους ευεξία, διατηρώντας τους ενεργητικούς και ισορροπημένους ψυχολογικά και συναισθηματικά. Επίσης, οι δεξιότητες που αναπτύσσονται με τη θετική νοοτροπία είναι μεταβιβάσιμες σε άλλους τομείς της ζωής, ενισχύοντας την ανάπτυξη δεξιοτήτων ζωής όπως η θέσπιση στόχων και η διαχείριση του άγχους. Τέλος, οι μαθητές και μαθήτριες που αντιμετωπίζουν τις εξετάσεις με θετική προοπτική είναι πιο πιθανό να εμπλακούν ενεργά στις σπουδές τους και να βρουν κίνητρο στην εκπαιδευτική τους πορεία.
Ας μην ξεχνούμε ότι: «Η επιτυχία δεν είναι το κλειδί για την ευτυχία. Η ευτυχία είναι το κλειδί για την επιτυχία.» Άλμπερτ Σβάιτσερ
*Επίκουρη Καθηγήτρια Ψυχολογίας
Πρόεδρος Τμήματος Ψυχολογίας και Κοινωνικών Επιστημών
Πανεπιστήμιο Frederick