ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΣΕΡΑΦΕΙΜ*
Εορτάστηκε και φέτος η παγκόσμια ημέρα εκπαιδευτικών στις 05 Οκτωβρίου. Περίμενα να αναρτηθούν όλα τα σχετικά κείμενα. Περίμενα να εκδοθούν όλες οι επί του θέματος ανακοινώσεις. Περίμενα να καταγραφούν όλα τα σχόλια, να γνωστοποιηθούν όλες οι τοποθετήσεις. Από αρμόδιους και μη. Διάβασα πολλά. Ενδιαφέροντα, ευφάνταστα, εύστοχα, ρεαλιστικά, συγκινητικά, οιστρηλατημένα, αλλά, για να είμαστε ειλικρινείς, και κενολογικά ενίοτε και υποκριτικά και κοινότοπα και επιφανειακά. Λόγια και λογύδρια για τους εκπαιδευτικούς από ανθρώπους ή θεσμικούς παράγοντες, οι οποίοι ποτέ δεν θέλησαν, στ’ αλήθεια, να καταλάβουν το μέγεθος, το βάθος και το ύψος της αποστολής των εκπαιδευτικών στην Κύπρο και αλλαχού.
Είναι εύκολα τα λόγια. Είναι φενάκες τα λόγια. Εξαπατούν. Κρύβουν την πραγματικότητα. Αλλάζουν το πρόσωπο. Σε αυτήν την ευκολία του φενακισμού αναπαύονται πολλοί. Όσοι, για παράδειγμα, σηκώνουν το χέρι τους οργίλα κάθε φορά για το γνωστό «μα, τρεις μήνες διακοπές;» Ή όσοι υψώνουν τον τόνο της φωνής τους για το εξίσου γνωστό «μα, αντιδρούν οι βολεμένοι με τους παχυλούς μισθούς;» Είναι όσοι ξεχνούν τα ασπρισμένα από την κιμωλία χέρια, τα αξημέρωτα βράδια προετοιμασίας των διδακτικών σημειώσεων, τα κοκκινισμένα μάτια μπροστά από τον υπολογιστή, τις αμέτρητες ώρες στις βιβλιοθήκες, τα μελετήματα, τις έρευνες. Δεν θέλω να πείσω κανέναν για το πόσο σπουδαία είναι η αποστολή ενός εκπαιδευτικού, ανεξαρτήτως βαθμίδας. Ό,τι και να λένε οι άλλοι, εμείς τη δικαίωσή μας την παίρνουμε καθημερινά από τα μάτια που μας κοιτάνε, από τα αυτιά που μας ακούνε και από τα «ευχαριστώ για όλα, δάσκαλε», που έχουμε διαβάσει και ακούσει.
Θέλω να αναδείξω μια άλλη πτυχή της ημέρας των εκπαιδευτικών, που δεν συζητήθηκε και δεν αναδείχτηκε στον δημόσιο διάλογο, όπως και όσο θα έπρεπε. Η ημέρα των εκπαιδευτικών είναι και η ημέρα όσων αγωνίζονται να μάθουν γράμματα παρά τις αντιξοότητες. Οικονομικές, κοινωνικές, (δια)προσωπικές. Μην μου πείτε ότι δεν υπάρχουν. Πρέπει να είμαστε ειλικρινείς. Είναι ο Γιώργος από τη Γεροσκήπου, το χωριό μου, ο οποίος δεν είχε χρήματα να σπουδάσει και κανείς δεν νοιάστηκε γι’ αυτόν. Είναι η Δέσποινα από την Πάφο, η οποία δεν είχε ρούχα να φορέσει στο σχολείο και κανείς δεν τη ρώτησε ποτέ γιατί φοράει πάντα την ίδια φόρμα. Είναι ένα παιδί δίπλα μας ή μπροστά μας με προβλήματα υγείας. Που διεκδικεί ό,τι του αξίζει και πετυχαίνει ό,τι ελάχιστοι από εμάς θα μπορούσαμε. Γιατί απλούστατα θέλει να μάθει γράμματα.
Είναι ο Βαγγέλης από την Ελλάδα. Είναι ο Παναγιώτης από την Κύπρο. Είναι πολλά παιδιά. Αυτά που ξέρουμε και αυτά που δεν ξέρουμε (ακόμα). Είναι οι δολοφονίες, που βαφτίζονται αυτοκτονίες. Είναι οι αυτοκτονίες, που θεωρούνται δείγματα «προσωπικής αδυναμίας». Γιατί είναι εύκολο να βρει κανείς καταφύγιο στις λέξεις. Είναι εύκολο το άλλοθι. Εύκολη η βολή. Μέχρι τον επόμενο εορτασμό της ημέρας των εκπαιδευτικών θα μπορούσαμε όλοι μας, άραγε, να λέμε ότι δεν ανεχτήκαμε κανένα περιστατικό βίας; Θα μπορούσαμε όλοι μας, άραγε, να λέμε ότι δεν κρύψαμε κάτω από το χαλί, ή πίσω από νεφελώδεις διαδικασίες και κανονισμούς κομμένους και ραμμένους στα μέτρα μας, περιστατικά σχολικής ή εργασιακής στο εκπαιδευτικό περιβάλλον βίας; Θα μπορούσαμε όλοι μας, άραγε, να λέμε ότι δεν επιτρέψαμε σε κανέναν, να προσπαθήσει, ή να σκεφτεί έστω, να ευτελίσει ή να απαξιώσει τον μαθητή, τον συνάδελφο, τον άνθρωπο; Ελπίζω ότι θα μπορέσουμε.
Τέρμα στον εκφοβισμό. Τέρμα στον ευτελισμό. Τέρμα στο bullying. Το χρωστάμε στον Βαγγέλη. Το χρωστάμε στον Παναγιώτη.
*Φιλόλογος/Πανεπιστημιακός
