Η ανώτατη εκπαίδευση ως ποιότητα θέσμισης οριζόντων συνέργειας ανάμεσα σε Κύπρο - Κίνα στην «εποχή του νέου κορωνοϊού»
Η προσωνυμία «Κομφούκιος» (孔子) για ένα ακαδημαϊκό ινστιτούτο με διεθνή εμβέλεια, δεν είναι καθόλου τυχαία. Ο Κομφούκιος (551 π.Χ. – 479 π.Χ.), όντας βαθύνους φιλόσοφος και πολιτικός, υπήρξε σημαίνον ιστορικό πρόσωπο, με ιδιαίτερη επίδραση στις θρησκευτικές παραδόσεις, στο πολιτισμικό και πολιτικό γίγνεσθαι της αρχαίας Κίνας, ειδικότερα αναφορικά με τις κοινωνικές σχέσεις, τις αντιλήψεις και συμπεριφορές των ανθρώπων. Ως αποτέλεσμα, η ηθικά προσανατολισμένη σκέψη του, ακόμη και στον σύγχρονο κόσμο εξακολουθεί να διακομίζεται εκτός στενών γεωγραφικών συνόρων, ενώ το πλέον διάσημο απόφθεγμα που άφησε, ενδεχομένως να εντοπίζεται στη ρήση του:
«Ποτέ μην επιβάλλεις στους άλλους, ότι δεν θα επέλεγες για τον εαυτό σου» (Κομφούκιος, Ανάλεκτα XV. 24). Το Ινστιτούτο «Κομφούκιος» του Πανεπιστημίου Κύπρου, δραστηριοποιείται και υλοποιεί εκτενές έργο πολιτιστικών, εκπαιδευτικών, οικονομικών και ερευνητικών προοπτικών, κατόπιν διασυνοριακής συνεργασίας ανάμεσα στην Κύπρο και την Κίνα. Δεδομένου ότι συνεχίζει να δραστηριοποιείται ακόμη και στην «εποχή του νέου κορωνοϊού» και προκειμένου να εξασφαλίσουμε περαιτέρω χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με τη λειτουργία του Ινστιτούτου «Κομφούκιος», επικοινωνήσαμε με την Έλενα Αυγουστίδου – Κυριάκου, που είναι η Διευθύντρια της εν λόγω επιστημονικής οντότητας.
Αναφορικά με το σκεπτικό της ίδρυσης από και μέσα από το Πανεπιστήμιο Κύπρου, τους διάφορους φορείς με τους οποίους συνεργάζεται σε τοπικό είτε διεθνές επίπεδο, όπως και τη βασική αποστολή του, η εκτελεστική επικεφαλής σημειώνει πως «το Ινστιτούτο Κομφούκιος ιδρύθηκε το 2014. Πρόκειται για ένα μη κερδοσκοπικό οργανισμό και μια κοινοπραξία μεταξύ του Office of Chinese Language Council International (Hanban), του Πανεπιστημίου Κύπρου και του Beijing Institute of Education (BJIE). Αποστολή του είναι η συνεργασία του με τον δημόσιο τομέα, τις επιχειρήσεις και την ακαδημαϊκή κοινότητα, τόσο στην Κύπρο, όσο και στην Κίνα, η ανάπτυξη ισχυρότερων εκπαιδευτικών, ερευνητικών, πολιτιστικών και οικονομικών δεσμών ανάμεσα στις δύο χώρες, προσφέροντας ένα ευρύ φάσμα προγραμμάτων, εκδηλώσεων και άλλων δραστηριοτήτων για την Κινεζική γλώσσα, τον πολιτισμό, τις τέχνες, την εκπαίδευση και τις επιχειρήσεις».
Το Ινστιτούτο Κομφούκιος δεν κινείται μόνο σε πολλαπλά επίπεδα, αλλά φαίνεται ότι διαχειρίζεται εξίσου καλά τις ανακύπτουσες προκλήσεις για αδιάκοπη λειτουργία, όσον αφορά την περίοδο του υγειονομικού προβλήματος με το νέο κορωνοϊό (SARs-CoV-2), δεδομένου μάλιστα ότι η κανονικότητα στην καθημερινή ζωή έχει απορρυθμιστεί. Η Έλενα Αυγουστίδου - Κυριάκου παρατηρεί, ότι εξ’ αρχής «ακολουθήθηκαν πιστά τα μέτρα που τέθηκαν σε εφαρμογή από τις Πρυτανικές Αρχές για την αντιμετώπιση του COVID-19, τόσο στους τομείς της εξ’ αποστάσεως διδασκαλίας, των εξετάσεων, όσο και της εργασίας. Παράλληλα, αξιοποιήθηκαν άμεσα πληροφορικές υποδομές και εφαρμογές προγραμμάτων του Πανεπιστημίου Κύπρου, για διδασκαλία της Κινεζικής γλώσσας».
Συνεχίζοντας για το θέμα της εναλλακτικής διδασκαλίας, καταθέτει ότι «ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο, είναι πως η διδασκαλία εξακολούθησε να παρέχεται για τους φοιτητές και το κοινό, μολονότι ακυρώθηκαν διαλέξεις και εκδηλώσεις». Στο πλαίσιο για ψηφιακή πρωτοτυπία σε θέματα ανέπαφης διάδρασης, από την κα Αυγουστίδου – Κυριάκου σημειώνεται πως το Ινστιτούτο «εγκαινίασε μια σειρά πολιτιστικών δράσεων στο Facebook, με εικονικές περιηγήσεις 360˚, μέσα από θεματικές που σχετίζονται με Κινεζικές Συλλογές Μουσείων και Πινακοθηκών, αλλά και την πρόσβαση σε σχετικά πολιτιστικά θέματα». Τούτο, συνέδραμε ώστε να εξυφανθεί με αριστοτεχνικό τρόπο ένα πολιτιστικό «δίχτυ ασφαλείας» θα λέγαμε, μέσα από το οποίο -καθώς και η ίδια εξηγεί- «οι πολιτιστικές μας προτάσεις συνιστούν «αντίδοτο», υποβοηθώντας να διατηρήσουμε την επαφή μας, επικοινωνώντας μέσω των βαθύτερων νοημάτων και συμβολισμών που η κουλτούρα αναδύει».
Ιδιαίτερη σημασία -περισσότερο μάλλον για τους φοιτητές/τριες φέρει και το γεγονός ότι ο πυρήνας εργασιών του Ινστιτούτου Κομφούκιος, σχετίζεται με τη σύνθεση διαπολιτισμικής και διακοινοτικής συνέργειας, στο σύγχρονο κόσμο των νέων τεχνολογιών και της παγκοσμιοποίησης. Προσεγγίζει τους ανθρώπους με σεβασμό, ως πρόσωπα με ξεχωριστή υπόσταση, δίχως να τους αναγάγει στη μονολιθική σφαίρα απόδοσης καμιάς ομαδικής ταυτότητας ή γλωσσικής κατηγοριοποίησης και των απορρεόντων αποσπασματικών χαρακτηριστικών που ενδεχομένως να συνεπάγονται, κατά τις ιδιώνυμες επιταγές των (μετα)νεωτερικών στοχασμών.Προς τούτο η Διευθύντρια της επιστημονικής οντότητας προβαίνει σε μια συμπαγή ερμηνεία, λέγοντας ότι «η ενοποίηση της ανθρωπότητας σε μια διεθνή κοινότητα, ελαχιστοποιώντας ή και εξαλείφοντας ανάμεσα στους λαούς, τις οικονομικές, πνευματικές και κοινωνικές διαφορές, δύναται να οδηγήσει στην ενότητα του ανθρώπινου γένους, ξεπερνώντας διαχωριστικές γραμμές, εθνικές, φυλετικές, θρησκευτικές.
Το Ινστιτούτο Κομφούκιος προωθεί την εκμάθηση της Κινεζικής γλώσσας, μέσω καινοτόμων προγραμμάτων, γνωρίζοντας ότι «η πιο υγιής προσέγγιση στην πραγματικότητα της παγκοσμιοποίησης είναι η συνάντηση λαών μέσα από τη γλωσσική πολυμορφία», υποστηρίζει ένα φάσμα εκδηλώσεων ενισχύοντας στην κατανόηση του Κινεζικού πολιτισμού, προωθεί την έρευνα, συνεργάζεται με τον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, φιλοξενεί ακαδημαϊκούς και ερευνητές, αποτελεί εξεταστικό κέντρο HSK (Chinese Language Proficiency Examination), και τέλος, ενισχύει τους δεσμούς με την Κινεζική Διασπορά στην Κύπρο».
Κατά συνέπεια, συμπεραίνεται ότι στην «εποχή του νέου κορωνοϊού», ύστερα από την προσωρινή «παύση» των συστημικών διεργασιών, όπου οι κοινωνικοί, πολιτισμικοί, οικονομικοί, πολιτικοί και λοιποί ορίζοντες των σύγχρονων ανθρώπινων κοινωνιών, φαίνεται να συσχηματίζονται σύμφωνα με τα προτάγματα της τεχνολογικής αλλαγής και της «νέας κανονικότητας» που συνεπάγεται η επόμενη μέρα, ολοκληρώνοντας στραφήκαμε και στις διαπολιτισμικές και διαγλωσσικές προεκτάσεις για το παρόν ή το μέλλον.Σε αυτό το σημείο, η κα Αυγουστίδου - Κυριάκου θέλησε να υπογραμμίσει πως «το Ινστιτούτο Κομφούκιος έχει αναπτύξει πολύμορφη δραστηριότητα, υπηρετώντας τους στόχους που είχε θέσει με την ίδρυσή του, έχοντας αναγνωρισθεί στην Κύπρο αλλά και στην Ευρωμεσογειακή περιοχή, για τη σημαντική συμβολή του στην περαιτέρω ανάπτυξη των ισχυρών δεσμών ανάμεσα στα δύο κράτη με αρχέγονες πολιτισμικές καταβολές».
Επιπλέον, ανέφερε ότι «μεταξύ των μελλοντικών στρατηγικών μας στόχων αποτελεί η εδραίωση του Ινστιτούτου Κομφούκιος ως Εξεταστικό Κέντρο HSK (Chinese Language Proficiency Examination), αλλά και η διεύρυνση του ρόλου του με περαιτέρω δράση, συνεχίζοντας δημιουργικά μια παράδοση από Ινστιτούτα διεθνώς και λαμβάνοντας υπόψη της ανάγκες της τοπικής κοινωνίας». Με τη σειρά μας, δεν μπορούμε παρά να την ευχαριστήσουμε για το ευχάριστο κλίμα, την ανοικτή, χρήσιμη και ενδιαφέρουσα συζήτηση που είχαμε, για τη διαπολιτισμική πρόταση και θέσμιση οριζόντων συνέργειας, ανάμεσα σε Κύπρο και Κίνα.
*Νεκτάριος Παρτασίδης,
Ειδικός Επιστήμονας Υποστήριξης Έργου
Γραφείο Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων, Πανεπιστήμιο Κύπρου
