Με τη νέα εκπομπή «ΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ» δημιουργούν τις προϋποθέσεις για μια σύγχρονη και ανθρώπινη επικοινωνία
To Γραφείο Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων του Πανεπιστημίου Κύπρου, αφουγκραζόμενο τις ιδιάζουσες συνθήκες και προκειμένου να διαχειριστεί τις προκλήσεις της κοινωνικής αποστασιοποίησης λόγω κορωνοϊού, διεύρυνε την εμβέλεια δράσης και επιστημονικής παρέμβασης του Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος της χώρας, μέσω του Πρώτου Προγράμματος του ΡΙΚ, με τη νέα εκπομπή «Λόγος και Αντίλογος». Πρώτος προσκεκλημένος στις 5 Ιανουαρίου 2021 ήταν ο Καθηγητής του Τμήματος Επιστημών Αγωγής του Πανεπιστημίου Κύπρου και Ιδρυτικό Μέλος της Κυπριακής Ακαδημίας, Σταύρος Σ. Φωτίου, ο οποίος μίλησε με θέμα «Μαθήματα Ζωής».
Ο Καθηγητής Φωτίου ανέλυσε τις υπαρξιακές δεξιότητες που βοηθούν τον άνθρωπο να βιώσει την ομορφιά και την αυθεντικότητα της ζωής. Οι άνθρωποι πρέπει να καλλιεργήσουν τη θεογνωσία, την αυτογνωσία, την κοινωνικότητα και την οικολογική ευαισθησία. Κάθε άνθρωπος πρέπει να είναι ικανός να κρίνει, υπό τις κάθε φορά περιστάσεις, πώς πρέπει να πολιτευθεί, ώστε να βιώσει την κατάφαση της ζωής, τη μόρφωση που προσφέρουν οι ορθές διαπροσωπικές σχέσεις. Μια αγωγή ζωής βοηθά τους ανθρώπους να νοηματοδοτούν κάθε πτυχή του βίου, να κατανοούν ότι η ζωή είναι δώρο, το οποίο καταξιώνεται όταν αντιδωρίζεται.
Ένας άνθρωπος είναι ισορροπημένος ψυχικά όταν η λογική, το συναίσθημα και η βούληση συνεργάζονται και συγκινούνται για την επίτευξη του υπαρξιακού του προορισμού. Πρόβλημα δημιουργείται όταν ένα από τα τρία αυτά ψυχικά μέρη καλλιεργείται μονομερώς και σε βάρος των άλλων. Σημαντικό, ακόμη, στην αυτογνωσία είναι η κατανόηση των κινήτρων της συμπεριφοράς μας με κριτήριο τις τρεις βαθμίδες ηθικής: την εκμετάλλευση, την ανταμοιβή και την αγάπη. Η αγάπη έχει, ανάμεσα σε άλλα, ως καίριο χαρακτηριστικό το απροϋπόθετο. Αγαπώ τον άλλο, προσφέρομαι στον άλλο, όχι γιατί φοβάμαι ή αναμένω ανταπόδοση, αλλά γιατί η αγάπη είναι επιλογή της ελευθερίας μου. Η αγάπη είναι δοτικό ήθος, κίνητρό της είναι η προσφορά προς τον συνάνθρωπο. Η ανέκπτωτη ευθύνη και η διαρκής μέριμνα για τον άλλο, διαφοροποιεί τον δοτικό άνθρωπο από τον εγωκεντρικό ή τον νομικιστή. Η αγάπη προϋποθέτει τον άλλο, που είναι διαφορετικός, γι᾽ αυτό η συνάντηση και η κοινωνία μαζί του είναι η μόνη ολοκλήρωση εαυτού.
Η συζήτηση περιέλαβε και τη θεματική: σεξουαλικότητα, έρωτας, αγάπη. Μια αυθεντική διαπροσωπική σχέση για να λειτουργεί πρέπει να χαρακτηρίζεται ταυτόχρονα από τρία γνωρίσματα: μοναδικότητα, ενότητα, ισότητα. Έτσι, στον έρωτα κάθε πρόσωπο είναι μοναδικό και ανεπανάληπτο, δεν αποβάλλει τη δική του ιδιοπροσωπία. Ενότητα σημαίνει μοίρασμα της χαράς και της λύπης, των αγωνιών και των προσδοκιών, ό,τι έχω και ό,τι είμαι το προσφέρω στον άλλο. Ισότητα σημαίνει μη εξουσιασμό του άλλου, σεβασμό της ελευθερίας του. Μια ερωτική σχέση γίνεται δυσλειτουργική όταν αυτά τα τρία γνωρίσματα δεν συνυπάρχουν αρμονικά. Ο έρωτας είναι άθλημα μέσα στο χρόνο που άγει στην πλήρη ψυχοσωματική ώσμωση δύο αγαπώντων προσώπων. Η σεξουαλικότητα υπηρετεί τον έρωτα, προάγει την ετεροκατάφαση και την αυτοκατάφαση. Και, με τη σειρά του, ο έρωτας ανθίζει μέσα στην αγάπη.
Συζητήθηκε, επίσης, η σχέση του ανθρώπου με τη φύση. Μια λειτουργική σχέση σημαίνει ότι τα όντα και τα πράγματα αληθεύουν όταν γίνονται πεπραγμένα, όταν υπηρετούν αγαπητικές σχέσεις. Τότε παύουν να είναι ουδέτερα και άψυχα αντικείμενα και μεταβάλλονται σε ενθύμια αγαπημένων προσώπων.
Οι άνθρωποι μπορούν να αλλάξουν όταν βιώσουν ελευθεροποιές εμπειρίες. Άρα απαιτείται ένα αντίστοιχο σχολείο, όπου όλα τα μαθήματα καλούνται να συνεισφέρουν, το καθένα με τον δικό του τρόπο, στην καθόλου αγωγή του ανθρώπου. Λογοτεχνία και μουσική, θέατρο και τέχνη, μαθηματικά και κάθε άλλο μάθημα, πρέπει να αναδεικνύουν την πόλη και τον πολιτισμό. Ο πολιτισμός δεν εξαντλείται στις πολιτιστικές δραστηριότητες αλλά αφορά την όλη ζωή. Πολιτισμένος είναι ο κηπουρός που κοσμεί τον χώρο, ο δάσκαλος που δωρίζεται στους μαθητές, ο πολιτικός που ενώνει τους πολίτες. Συνεπώς, σχολείο και κοινωνία καλούνται να λειτουργούν παιδευτικά, να προικίσουν τους πάντες, μεταξύ άλλων, με γνώση της οικείας και παγκόσμιας λογοτεχνίας και μουσικής, με δυνατότητα αποκρυπτογράφησης της ζωγραφικής και του κινηματογράφου.
Ως προς τη θεογνωσία επεξηγήθηκε ότι ο Τριαδικός Θεός είναι το εγώ, το εσύ, ο άλλος, που συγκατοικούν στο εμείς. Κάθε θείο πρόσωπο ελεύθερα δωρίζεται πλήρως στα άλλα. Προσωπική ετερότητα και κοινότητα ζωής είναι ο τρόπος ύπαρξης του Θεού. Μακράν κάθε ατομικισμού και αποκλεισμού, ο Τριαδικός Θεός φανερώνει την ελευθερία που αγαπά και την αγάπη που ελευθερώνει.
Η εκπομπή ολοκληρώθηκε με αναφορά του κ. Φωτίου στην πανδημία του νέου κορωνοϊού. Ένα πρώτο μήνυμα που τονίστηκε, είναι ότι ο Θεός δεν είναι αίτιος κανενός κακού, απεναντίας είναι ο συνεχής συμπαραστάτης του ανθρώπου στον αγώνα για πληρότητα ζωής. Ένα άλλο μήνυμα είναι αυτό της παγκόσμιας αλληλεξάρτησης και αλληλεγγύης. Για πρώτη φορά η δική μας συμπεριφορά εξυπακούει τη ζωή ή τον θάνατο του άλλου. Ο καθένας είναι υπεύθυνος για όλους. Όπως έγραψε ο Ντοστογιέφσκι στους «Αδελφούς Καραμάζοφ», όλα μοιάζουν με τον ωκεανό, όπου η μια σταγόνα επηρεάζει τα πάντα. Επιπλέον, η πανδημία κατέδειξε πόσο εύκολα μπορούμε να χάσουμε αυτά που θεωρούμε δεδομένα. Στερηθήκαμε την αγκαλιά, τη φιλία, τον ναό, το θέατρο, τη συμμετοχή σε γάμο ή κηδεία, για να συμμετάσχουμε στη χαρά ή τη λύπη των άλλων, αντίστοιχα. Η πανδημία πρέπει να μας καταστήσει σοφότερους, να μπορούμε να ιεραρχούμε σωστά τις ανάγκες μας. Ο άνθρωπος αληθεύει όταν βρίσκεται σε αρμονική κοινωνία με τον Θεό, τον εαυτό του, τον συνάνθρωπό του και τη φύση.
Κάθε 1η Τρίτη από τις 7:00 μ.μ. μέχρι τις 8:30 μ.μ., θα είμαστε μαζί για ένα γόνιμο και εποικοδομητικό διάλογο. Συντονιστείτε στη συχνότητα 97.2 ή παρακολουθείστε τις εκπομπές «Λόγος και Αντίλογος» στην ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου Κύπρου: https://bit.ly/2MlfGQb και του ΡΙΚ: http://cybc.com.cy/audio-on-demand/.
