Το ξενικό, χωροκατακτητικό λεοντόψαρο (Pterois miles) συνεχίζει να πολλαπλασιάζεται στα Kυπριακά θαλάσσια ύδατα και στη Μεσόγειο Θάλασσα. Επηρεάζει τα οικοσυστήματα, την τοπική αλιευτική αγορά και μπορεί να έχει αρνητικές κοινωνικο-οικονομικές συνέπειες. Ταυτόχρονα όμως, αποτελεί και ένα νοστιμότατο έδεσμα όταν οι σκληρές, δηλητηριώδεις άκανθες που φέρει για άμυνα αφαιρεθούν με προσοχή. Έτσι, οι άνθρωποι μπορούν να ενεργήσουν ως οι βασικότεροι θηρευτές του, καθώς ακόμα δεν έχει βρεθεί άλλος αποτελεσματικός θηρευτής στην περιοχή. Επίσης, άλλες τοπικές αγορές μπορούν να ενισχυθούν με επιπλέον εισοδήματα, καθώς όμορφα κοσμήματα και άλλα διακοσμητικά και χρηστικά προϊόντα μπορεί να φτιαχτούν με τα μαλακά, μη δηλητηριώδη πτερύγιά του.
Το πρόγραμμα «RELIONMED-Life» (2017 - 2021), με τίτλο «Αποτρέποντας την εισβολή του λεοντόψαρου στη Μεσόγειο μέσω έγκαιρης απόκρισης και στοχευμένης απομάκρυνσης (LIFE16 NAT/CY/000832)», αποσκοπεί στην παρακολούθηση και τον έλεγχο του πληθυσμού του λεοντόψαρου στην Κύπρο μέσα από δράσεις αφαίρεσής του, με τη βοήθεια των «Ομάδων Δράσης Αφαίρεσης (RATs)» του έργου, και μέσω της οικονομικής αξιοποίησής του από την τοπική αγορά σε εστιατόρια και σε κοσμηματοπωλεία.
Στο «RELIONMED-Life» συμμετέχουν: το Πανεπιστήμιο Κύπρου (ως συντονιστής του έργου, με τον Δρα. Σπύρο Σφενδουράκη επικεφαλής του Εργαστηρίου Οικολογίας και Βιοποικιλότητας του Τμήματος Βιολογικών Επιστημών), η Marine and Environmental Research (MER) Lab (με επιστημονικό συντονιστή τον Δρ. Δημήτρη Κλείτου), η ENALIA PHYSIS – Environmental Research Centre, το Ερευνητικό Κέντρο Θαλάσσιας Βιολογίας και Οικολογίας του Πανεπιστημίου του Πλίμουθ και το Τμήμα Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών. Το έργο πραγματοποιείται με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης (www.ec.europa.eu/life) το οποίο αφορά στη διαχείριση και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας.
Το λεοντόψαρο απαντάται σε πολλές παράκτιες περιοχές της Κύπρου με το RELIONMED να δίνει περισσότερη έμφαση σε «Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές» και σε περιοχές «Natura 2000», όπως είναι το Κάβο Γκρέκο, όπου έχουν εντοπιστεί και καταγραφεί μεγάλες αφθονίες λεοντόψαρων. Η διαδικτυακή πύλη και εφαρμογή «IUCN MedMIS», που επίσης φιλοξενεί την «Πύλη Λεοντόψαρου» του «RELIONMED-Life», είναι ένα δωρεάν εργαλείο μέσω του οποίου οι χρήστες καταγράφουν την παρουσία ξενικών «Θαλάσσιων Χωροκατακτητικών Ειδών» στη Μεσόγειο, περιλαμβανομένου του λεοντόψαρου. Με τη χρήση του εργαλείου αυτού συμβάλλουμε στην παρακολούθηση της πυκνότητας και της κατανομής του είδους αυτού. Μέσω του RELIONMED η εφαρμογή είναι τώρα διαθέσιμη και στα Ελληνικά. Οποιοσδήποτε μπορεί να χρησιμοποιήσει την πλατφόρμα μέσω της ιστοσελίδας ή κατεβάζοντας την εφαρμογή για κινητά και να συνδεθεί για να καταγράψει παρατηρήσεις λεοντόψαρων. Οι αυξημένες καταγραφές σε συγκεκριμένες περιοχές τις καθιστούν στόχους για ομαδικές αφαιρέσεις λεοντόψαρων μέσω του προγράμματος RELIONMED.
Μέχρι σήμερα έχει πραγματοποιηθεί ένας μεγάλος αριθμός καταγραφών (>800) για την παρουσία λεοντόψαρων μέσω της «Πύλης Λεοντόψαρου», ενώ από το πρόγραμμα έχουν αφαιρεθεί μέχρι πρόσφατα, κοντά στα 5.000 λεοντόψαρα από την περιοχή της Κύπρου. Το RELIONMED συνεχίζει να οργανώνει αφαιρέσεις έτσι αναμένεται να αφαιρεθούν περισσότερα λεοντόψαρα. Η συμμετοχή των πολιτών, τόσο στην καταγραφή όσο και στη χρήση λεοντόψαρων, είναι πολύ σημαντική για να καταστήσουμε τις θάλασσές μας ασφαλέστερες και για να βοηθήσουν στη μείωση των επιπτώσεων στην τοπική βιοποικιλότητα. Στείλτε και εσείς τις καταγραφές σας και βοηθήστε να το περιορίσουμε!
