«Η πανεπιστημιακή εμπειρογνωμοσύνη ποτέ δεν περιορίζεται και ούτε προσδιορίζεται από τις προσδοκίες του εντολοδόχου που τη ζήτησε»
Σε συνέχεια της δημοσιοποίησης της γνωμοδότησης της Περιβαλλοντικής Αρχής στις 25.10.21, που απορρέει από τη συνεδρία 22.10.21 για την αξιολόγηση της Μελέτης Εκτίμησης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον (ΜΕΕΠ) για τη μετακίνηση του εργοστασίου ασφαλτικού σκυροδέματος από τη βιομηχανική περιοχή Τσερίου σε περιοχή στο Μιτσερό, και σε συνέχεια αναφορών που βλέπουν το φως της δημοσιότητας σχετικά με τον ρόλο της Συμβουλευτικής Ομάδας Ακαδημαϊκών του Πανεπιστημίου Κύπρου σε αυτό -δεδομένου ότι η συμφωνία συνεργασίας της Συμβουλευτικής Ομάδας του Πανεπιστημίου Κύπρου με το Τμήμα Περιβάλλοντος προνοεί και αναφέρει ρητά:“… Σε περίπτωση που η ομάδα ειδικών, μέσα από την αξιολόγηση του έργου, συμπεραίνει ότι το έργο δεν μπορεί να προχωρήσει, λόγω σοβαρών και μη διαχειρίσιμων περιβαλλοντικών προβλημάτων μπορεί να εισηγηθεί στην Αναθέτουσα Αρχή, την απόρριψη ενός έργου...”, διευκρινίζουμε δημόσια, για λόγους δημοσίου συμφέροντος και διαφάνειας, τα ακόλουθα:
1. Η Συμβουλευτική Ομάδα ενημερώνει ότι διαφωνεί με τη γνωμοδότηση της Περιβαλλοντικής Αρχής.
2. Ενημερώνει, επίσης, ότι δεν ζητήθηκε η άποψη-κρίση της Συμβουλευτικής Ομάδας Ακαδημαϊκών του Πανεπιστημίου Κύπρου για τη συμπληρωματική μελέτη στη διαδικασία έκδοσης της γνωμοδότησης, κάτι που δεν διευκρινίζεται στο σχετικό κείμενο της Περιβαλλοντικής Αρχής.
3. Δεν δόθηκε εύλογο χρονικό διάστημα στη Συμβουλευτική Ομάδα Ακαδημαϊκών του Πανεπιστημίου Κύπρου (η οποία δεν ήταν δυνατό να ήταν παρούσα στη συνεδρία στις 22.10.21 και έγκαιρα ενημέρωσε το Τμήμα Περιβάλλοντος για αυτό) έτσι ώστε να υποβάλει την άποψη και κρίση της. Συγκεκριμένα, δεν δόθηκε ούτε 1 μέρα μέχρι την έκδοση της γνωμοδότησης (και συνολικά ούτε 5 μέρες από την γνωστοποίηση της συμπληρωματικής μελέτης) για να καταθέσει την επιστημονική της άποψη σε ένα από τα πιο κρίσιμα, αν όχι το κρισιμότερο σημείο της πολύμηνης διαδικασίας αξιολόγησης της ΜΕΕΠ, όπως προνοείται εξάλλου για όλους τους πολίτες από τη Διεθνή Σύμβαση του Άαρχους. Διευκρινίζεται ότι, οι Μελέτες Εκτίμησης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον αξιολογούνται και στη βάση επιβεβαίωσης των αριθμητικών υπολογισμών, κάτι που απαιτεί επιπλέον χρόνο και διαδικασία, παρά την όποια, επί της αρχής, συμφωνημένη μεθοδολογία. Σημειώνουμε ότι σε προηγούμενα στάδια της πολύμηνης διαδικασίας αξιολόγησης, εντοπίστηκαν σοβαρές ποσοτικές υποεκτιμήσεις των εκπομπών παρά την υιοθέτηση ορθής μεθοδολογίας.
4. Επειδή με τις αναφορές του για την Συμβουλευτική Ομάδα του Πανεπιστημίου Κύπρου, το Τμήμα Περιβάλλοντος επιχειρεί να πλήξει το επιστημονικό της κύρος και βάλλει κατά της ανεξαρτησίας της, μειώνοντας εκ του αποτελέσματος, την προσπάθειά της για ουσιαστική συμβολή στη διαδικασία επίλυσης ενός προβλήματος που είχε τεθεί από την αρχή σε λανθασμένη βάση, επιθυμούμε επιπρόσθετα να διευκρινίσουμε ότι:
i. Η Συμβουλευτική Ομάδα ανέδειξε την κύρια πηγή του προβλήματος, κάτι που μέχρι την εμπλοκή της, δεν είχε διασαφηνιστεί
ii. Οι τοποθετήσεις που δημοσιοποιήθηκαν από κυβερνητικά τμήματα μέχρι τότε, καταδείκνυαν ότι δεν υπάρχει πρόβλημα στο Δάλι και
iii. Η Συμβουλευτική Ομάδα ανέδειξε την πηγή των αστοχιών και αποκλίσεων μεταξύ της επί-του-εδάφους πραγματικής λειτουργίας των εργοστασίων και της θεωρητικής μελέτης, κάτι που επίσης δεν λαμβάνεται υπόψη ρητά στη γνωμοδότηση της Περιβαλλοντικής Αρχής και τους όρους λειτουργίας που τη συνοδεύουν.
5. Τέλος, τα θέματα διάφανων διαδικασιών που έθεσε η Συμβουλευτική Ομάδα στην τότε Τελική της Έκθεση, ημερομηνίας 18 Ιουνίου 2021, τα οποία επηρεάζουν άμεσα την ορθότητα και την πληρότητα της πληροφόρησης, βάσει της οποίας καλούνται τα μέλη της Επιτροπής Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων να κρίνουν και να τοποθετηθούν, τίθενται χωρίς να χρειάζονται όροι εντολής. Και αυτό είναι κάτι που θα έπρεπε να γνωρίζει κάθε κυβερνητικό τμήμα ενός ευνομούμενου ευρωπαϊκού κράτους. Η πανεπιστημιακή εμπειρογνωμοσύνη ποτέ δεν περιορίζεται και ούτε προσδιορίζεται από τις προσδοκίες του εντολοδόχου που τη ζήτησε. Σε καμία περίπτωση το κύρος της και η εγκυρότητά της δεν αντλείται ούτε επηρεάζεται από την υιοθέτησή της από το Τμήμα Περιβάλλοντος, καθότι η Συμβουλευτική Ομάδα ασκεί το έργο της ανεξάρτητα και ανεπηρέαστα, κάνοντας εισηγήσεις στη βάση της διεθνούς αξιολογημένης επιστημονικής της εμπειρογνωμοσύνης.
Μέλη της Συμβουλευτικής Ομάδας του Πανεπιστημίου Κύπρου
Καθηγήτρια Μαρίνα Νεοφύτου (Συντονίστρια), Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος
Αναπληρωτής Καθηγητής Ανδρέας Κυπριανού, Τμήμα Μηχανικών Μηχανολογίας και Κατασκευαστικής
Αναπληρωτής Καθηγητής Λουκάς Λουκά, Τμήμα Μηχανικών Μηχανολογίας και Κατασκευαστικής
Καθηγητής Μιχάλης Πέτρου, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος
