«Επιστήμη και νεωτερικές ιδέες στη νοτιοανατολική Ευρώπη του όψιμου Διαφωτισμού»
Κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο της Καθηγήτριας Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου Ίλιας Χατζηπαναγιώτη-Sangmeister. Πρόκειται για μια έκδοση από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης στην κατηγορία Ιστορία, η οποία κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 2021 σε επιμέλεια της νεοελληνίστριας Ειρήνης Λυδάκη. Η διεπιστημονική μελέτη συνδυάζει την έρευνα της ιστορίας των ιδεών και των επιστημών, με την έρευνα της ιστορίας του βιβλίου και με την προσωπογραφική και φιλολογική έρευνα.
Στο κατώφλι του 19ου αιώνα, ο Ευστάθιος Αθανασίου (1766-1831), ένας νεαρός ιατροφιλόσοφος εγκατεστημένος στο Ιάσιο, αλληλογραφεί με τον Γερμανό βιβλιοπώλη Καρλ Σβέτσκε. Οι επιστολές που ανταλλάσσουν και άλλες πηγές –εγγραφές σε φοιτητικά μητρώα και σε λευκώματα φιλίας, μαρτυρίες σε αλληλογραφίες και άρθρα στον Τύπο, ταξιδιωτικές αφηγήσεις και προξενικά έγγραφα– αποκαλύπτουν κομμάτια της πορείας του σήμερα άγνωστου Αθανασίου. Φωτίζουν τη διαδρομή του από τον Τύρναβο στη Χάλλη της Γερμανίας και από εκεί στη Βιέννη, στο Ιάσιο, στο Παρίσι και στο Λονδίνο· πληροφορούν για τις σπουδές του σε μια εποχή κατά την οποία η Ιατρική συγκροτείται ως μοντέρνα επιστήμη, για τη μύησή του στον τεκτονισμό, στις ιδέες της Γαλλικής Επανάστασης και στη Φιλική Εταιρεία, για τη συγκρότηση της βιβλιοθήκης του –μιας από τις σημαντικότερες στα Βαλκάνια–, τέλος, για τον θάνατό του κατά την επιδημία ασιατικής χολέρας του 1831.
Η ανασύσταση του βίου του αναδεικνύει τον Ευστάθιο σε ένα παράδειγμα αντιπροσωπευτικό για μια ομάδα ιατροφιλοσόφων, φορέων δυτικής παιδείας και μιας κοινωνικά προοδευτικής ιδεολογίας, οι οποίοι έδρασαν κυρίως στις τρεις κρίσιμες δεκαετίες πριν από την Ελληνική Επανάσταση, προωθώντας τη νεωτερική μετάβαση από την πολυμάθεια του μπαρόκ στην εξειδικευμένη επιστήμη του 19ου αιώνα. Ο βίος του Ευσταθίου αποβαίνει ένα κόκκινο νήμα που οδηγεί σε δίκτυα λογίων, επιστημόνων και επαναστατών, αποκαλύπτοντας όψεις της ιστορίας των ιδεών και των επιστημών, της μεταφοράς γνώσης και πολιτισμικών προτύπων, της ιστορίας του βιβλίου και της ανάγνωσης, και της πρόσληψης λογοτεχνικών κειμένων. Ένα κόκκινο νήμα μέσα από τον βαλκανικό κόσμο του όψιμου Διαφωτισμού και του πρώιμου Ρομαντισμού.
Ίλια Χατζηπαναγιώτη-Sangmeister
Η κα Χατζηπαναγιώτη-Sangmeister είναι Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Η έρευνά της εστιάζεται στις εποχές του Διαφωτισμού και του Ρομαντισμού και αφορά ζητήματα λογοτεχνίας, ιστορίας των ιδεών και των εννοιών, πολιτισμικής ιστορίας, εκδοτικής και ιστορίας του βιβλίου.
Στα δημοσιεύματά της συγκαταλέγονται και τα βιβλία: Ο τεκτονισμός στην ελληνική κοινωνία και γραμματεία του 18ου αιώνα (Αθήνα 2010), Ευγένιος Βούλγαρης, Ἔκθεσις τῆς Ταυρικῆς Χερσοννήσου ἤτοι τῆς λεγομένης Μικρᾶς Ταταρίας. Έκδοση από τον αυτόγραφο κώδικα […] Ί. Χατζηπαναγιώτη-Sangmeister, (Αθήνα 2008), Griechenland, Zypern, Balkan und Levante. Eine kommentierte Bibliographie der Reiseliteratur des 18. Jahrhunderts (Eutin 2006), και 'Graecia Mendax'. Das Bild der Griechen in der französischen Reiseliteratur des 18. Jahrhunderts (Βιέννη 2002). Επιμελήθηκε επιστημονικά, μόνη ή σε συνεργασία, τους συλλογικούς τόμους: Λογοκρισία και έλεγχος ιδεών από τις απαρχές της ελληνικής τυπογραφίας έως το Σύνταγμα του 1844 (Αθήνα 2018), Ταξίδι, γραφή, αναπαράσταση (Ηράκλειο 2015), Φαναριώτικα και αστικά στιχουργήματα στην εποχή του νεοελληνικού Διαφωτισμού (Αθήνα 2013).
Για περισσότερες πληροφορίες: https://www.ucy.ac.cy/dir/el/component/comprofiler/userprofile/ilia
Πληροφορίες για την έκδοση
Έκδοση: Πανεπιστημιακής Εκδόσεις Κρήτης
Επιμέλεια: Ειρήνη Λυδάκη
Σχεδίαση εξωφύλλου: Βάσω Αβραμοπούλου
ISBN: 978-960-524-649-5
A' έκδοση: 12/2021
