«Οι κοινωνικοί εταίροι θα πρέπει να νιώθουν περήφανοι για ότι έχουν επιτύχει τα τελευταία εξήντα χρόνια»
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Εργατικής Πρωτομαγιάς, η πανεπιστημιακή εκπομπή «Λόγος και Αντίλογος» φιλοξένησε την Τρίτη, 3 Μαΐου 2022, τον κ. Άντη Αποστόλου, Αναπληρωτή Διευθυντή του Τμήματος Εργασιακών Σχέσεων του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και την κα Χριστιάνα Κληρίδου, Ειδική Επιστήμονα στο Τμήμα Νομικής του Πανεπιστημίου Κύπρου με θέμα, «Εργατική Πρωτομαγιά και Εργασιακά Δικαιώματα». Συντονίστρια της συζήτησης, ήταν η Εκπρόσωπος Τύπου του Πανεπιστημίου Κύπρου, κ. Δόξα Κωμοδρόμου.
Η κα Κληρίδου έκανε μια ιστορική αναδρομή σχετικά με το τι έγινε το Μάϊο του 1886 στο Σικάγο, όταν τα εργατικά συνδικάτα ξεσηκώθηκαν διεκδικώντας οκτάωρη εργασία και καλύτερες συνθήκες εργασίας, ενώ τρία χρόνια μετά, η ημέρα αυτή απέκτησε οικουμενικό χαρακτήρα, στο Παρίσι στο εθνικό συνέδριο της Δεύτερης Σοσιαλιστικής Διεθνούς, όπου ήταν μια κομβική στιγμή στην ιστορία του παγκόσμιου σοσιαλιστικού και εργατικού κινήματος. Η 1η Μαΐου, ανέφερε, αποτελεί ορόσημο για τους αγώνες όλων των εργαζομένων και για τις διεκδικήσεις τους όσον αφορά τα εργασιακά δικαιώματα και στην Κύπρο γιορτάστηκε για πρώτη φορά το 1925.
Ο κ. Αποστόλου με τη σειρά του, επισήμανε ότι το 1967 είχε υπογραφεί για πρώτη φορά στην Κύπρο ο Κώδικας Βιομηχανικών Σχέσεων, μια συμφωνία μεταξύ των τότε κοινωνικών εταίρων, Συντεχνιών ΠΕΟ και ΣΕΚ, τον Υπουργό Εργασίας και την Ομοσπονδία Εργοδοτών και Βιομηχάνων (ΟΕΒ), όπου καθόριζε διαδικασίες και τρόπους επίλυσης εργατικών διαφορών, μέσα από ένα κοινωνικό διάλογο και συλλογικές διαπραγματεύσεις. Μέσα από τα χρόνια, έχει δημιουργηθεί μια ωρίμανση στους κοινωνικούς εταίρους είπε, η οποία επιτρέπει να ξεπεραστούν μεγάλες κρίσεις, όπως η εισβολή του 1974 όπου επέφερε τεράστιο το πλήγμα για τα εργασιακά και την οικονομία στην Κύπρο, η οικονομική κρίση του 2013, καθώς και τα τελευταία δυο χρόνια με την πανδημία του κορωνοϊού. Το Υπουργείο Εργασίας, τόνισε, από την πρώτη στιγμή είχε προχωρήσει στην εκπόνηση συγκεκριμένων σχεδίων για τη στήριξη των επιχειρήσεων ώστε να διατηρηθεί το εργατικό δυναμικό και να αποφευχθούν μαζικές απολύσεις. Το δικό μας σύστημα εργασιακών σχέσεων σε αρκετές περιπτώσεις, είπε, έχει αποτελέσει ένα πρότυπο σε άλλες χώρες σε ότι αφορά την υιοθέτηση ενός μικτού συστήματος συλλογικών διαπραγματεύσεων.
Επιπλέον στη συζήτηση, αναφέρθηκαν και οι προκλήσεις στην οικονομία δύο χρόνια μετά την πανδημία του κορωνοϊού και ένεκα του εν εξελίξει πολέμου στην Ουκρανία, που έχει ως αποτέλεσμα την συνεπακόλουθη αύξηση των τιμών και του κόστους ζωής και πώς η Πολιτεία διασφαλίζει και προστατεύει τα δικαιώματα των εργαζομένων, ώστε να μηδενίζονται οι κοινωνικές ανισότητες. Θίχθηκε και το θέμα της τηλεργασίας κατά πόσο μπορεί να αντικαταστήσει ένα μέρος της πραγματικής εργασίας, και πώς διασφαλίζεται και προστατεύεται η ποιότητα της εργασίας. Στην Κύπρο δεν υπάρχει συγκεκριμένη νομοθεσία που να διέπει την τηλεργασία, ωστόσο υπάρχει νομοθεσία που ρυθμίζει τα θέματα ασφάλειας και υγείας στην εργασία. Εντούτοις είναι σε εξέλιξη ένα νομοθετικό σχέδιο το οποίο θα προστατεύει την τηλεργασία, το χώρο εργασίας του εργαζομένου, αλλά και το δικαίωμα της αποσύνδεσης, το δικαίωμα δηλαδή του εργαζόμενου με τον καθορισμό και τη λήξη του κανονικού ημερήσιου ωραρίου του, να μην έχει καμιά υποχρέωση σύνδεσης (είτε τηλεφωνικά, είτε ηλεκτρονικά) με τον εργοδότη του.
Για το θέμα ισότητας φύλου και της ίσης αμοιβής, ειπώθηκε ότι έχει μειωθεί το χάσμα αμοιβών μεταξύ ανδρών και γυναικών στο 10%, ενώ στην Ευρώπη είναι στο 20%. Στην Κύπρο πριν 10 χρόνια, το χάσμα αυτό ανερχόταν πάνω από 25%, άρα έχουν γίνει αρκετά βήματα σε αυτή την κατεύθυνση. Αναφορικά με το θέμα της ρύθμισης του κατώτατου μισθού στην Κύπρο, ο μικτός μισθός ανέρχεται στα 870 ευρώ κατά την πρόσληψη και γίνεται 924 ευρώ μετά την παρέλευση έξι μηνών από την πρόσληψη, ενώ θα θεσπιστεί νομοθεσία ρύθμισης κατώτατου μισθού όλων των επαγγελμάτων, ανεξαρτήτως φύλου. Σημαντικό, τονίστηκε είναι να υπάρχουν νομοθεσίες και διαδικασίες που να διασφαλίζουν τα εργασιακά δικαιώματα με το μέγιστο εργασιακό δικαίωμα για ένα άτομο είναι να μπορεί να απασχολείται. Το μεγάλο στοίχημα που έχει να αντιμετωπίσει το Υπουργείο Εργασίας, όπως ακούστηκε, είναι και η αδήλωτη εργασία, για αυτό και οι έλεγχοι είναι εντατικοί.
Στα καταληκτικά σχόλιά τους, ο κ. Αποστόλου, ανέφερε ότι οι κοινωνικοί εταίροι στην Κύπρο θα πρέπει να νιώθουν περήφανοι για ότι έχουν επιτύχει τις τελευταίες έξι δεκαετίες στο εργασιακό κομμάτι και ευελπιστεί ότι το σύστημα εργασιακών σχέσεων που υπάρχει στην Κύπρο, με την τριμερή συνεργασία, θα μπορέσει να συνεχίσει να έχει θετικά αποτελέσματα προς όφελος τόσο των εργαζομένων όσο και των εργοδοτών, αλλά και προς όφελος του τόπου και της κοινωνίας γενικότερα. Η κα Κληρίδου, αναφέρθηκε πώς μέσα από τις κρίσεις συχνά δημιουργούνται ευκαιρίες, καθώς σημειώνονται σημαντικές εξελίξεις σε νομοθετικό επίπεδο για την προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Επισήμανε, ότι το εθελοντικό μοντέλο εργασιακών σχέσεων που υπάρχει στην Κύπρο, είναι επιτυχημένο, καθώς υπάρχει ανεπτυγμένος ο κοινωνικός διάλογος και αυτό διαφαίνεται στην πράξη όταν προκύπτουν νέα θέματα που αφορούν τις διεκδικήσεις των εργαζομένων.
Για να ακούσετε ολόκληρη τη συζήτηση, που μεταδόθηκε σε απ’ ευθείας σύνδεση από το ΡΙΚ, επισκεφθείτε τον σύνδεσμο: https://www.ucy.ac.cy/el/logos.
