«Ο σπουδαίος πολιτισμός της αρχαίας Ταμασού αποτελεί μικρογραφία του πολιτισμού της Κύπρου»
Πραγματοποιήθηκε την Τρίτη, 17 Μαΐου 2022, η έβδομη και τελευταία διάλεξη του 2ου κύκλου του θεσμού των διαλέξεων του Ταμάσιου Ελεύθερου Πανεπιστημίου στην Ιερά Μητρόπολη Ταμασού και Ορεινής. Οι διαλέξεις πραγματοποιήθηκαν και φέτος με την πολύτιμη αρωγή του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου, της εφημερίδας «Πολίτης» και του Ραδιοφωνικού Σταθμού του Πανεπιστημίου Κύπρου «UCY Voice 95.2».
Το παρόν τους έδωσαν εμπλεκόμενοι φορείς, ενώ κατά τη διάρκεια της διάλεξης απονεμήθηκαν τιμητικά πιστοποιητικά συμμετοχής στα άτομα τα οποία παρακολούθησαν τις φετινές διαλέξεις. Εκ μέρους του Μητροπολίτη Ταμασού και Ορεινής, χαιρετισμό απηύθυνε ο Πατέρας Νικόλαος Δούμας και εκ μέρους του Πρύτανη του Πανεπιστημίου Κύπρου, η Εκπρόσωπος Τύπου του Ακαδημαϊκού Ιδρύματος, κα Δόξα Κωμοδρόμου. Στο μήνυμά της η κα Κωμοδρόμου υπογράμμισε ότι ολοκληρώθηκε άλλο ένα ταξίδι στη γνώση, τη μόρφωση και την αυτογνωσία μέσα από τον σύγχρονο θεσμό της παιδείας και της δια βίου μάθησης, αυτό του Ταμάσιου Ελεύθερου Πανεπιστημίου, που κύριο μέλημά του είχε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά την αναζήτηση, αλλά και την μεταλαμπάδευση της γνώσης. Η θεματολογία που επιλέγηκε από τα συνεργαζόμενα μέρη, είπε, δηλαδή το Πανεπιστήμιο Κύπρου και την Ιερά Μητρόπολη Ταμασού και Ορεινής, αφουγκράστηκε τις σύγχρονες εποχές, συμπεριλαμβάνοντας ενότητες ιστορίας, υγείας, ψηφιακής τεχνολογίας, θεολογίας, καθώς και θέματα που αφορούν την κοινωνία και τον πολίτη του χθες και του σήμερα.
Ο Πατέρας Δούμας σημείωσε ότι επιθυμία του Πανιερωτάτου Μητροπολίτη Ταμασού και Ορεινής κ. Ησαϊα είναι να συνεχισθεί και να διευρυνθεί περαιτέρω ο θεσμός, καθώς το κοινό δήλωσε ικανοποιημένο από την πλούσια σε νοήματα και σε παιδεία θεματολογία που αναπτύχθηκε.
Η τελευταία διάλεξη είχε τίτλο: «Η Φοινικική παρουσία στην Ταμασό», με εισηγήτρια την κα Χριστίνα Ιωάννου, Ειδική Επιστήμονας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου. Η διάλεξη σκοπό είχε να αναδείξει αρχικά τη σημασία της Ταμασού στην οικονομική και πολιτική ιστορία της αρχαίας Κύπρου και να υπογραμμίσει τον κοσμοπολίτικο χαρακτήρα της θέσης καθ’ όλη τη διάρκεια της αρχαϊκής και κλασικής περιόδου. Οι ανασκαφές της πόλης, έφεραν στο φως ένα σπουδαίο πολιτισμό που αποτελεί μικρογραφία του πολιτισμού του νησιού. Αξιοσημείωτο είναι και το επιγραφικό υλικό που προέρχεται από το ιερό της θέσης Φράγγισα. Οι δύο δίγλωσσες και δίγραφες επιγραφές στο φοινικικό αλφάβητο και το κυπριακό συλλαβάριο, μαρτυρούν ότι το θρησκευτικό κέντρο του αρχαίου βασιλείου της κλασικής περιόδου ήταν ένας χώρος όσμωσης και θρησκευτικού συγκρητισμού των φοινικικών και ντόπιων θεοτήτων, αποτέλεσμα μιας μακραίωνης σχέσης μεταξύ των δύο κοινωνιών.
Η Ταμασός ήδη από τα αρχαϊκά χρόνια ήταν χώρος συνύπαρξης με ανθρώπους, που είτε περιοδικά είτε μόνιμα, κατοικούσαν στην περιοχή και ασχολούνταν κυρίως με την εξόρυξη και την εμπορεία του χαλκού. Αυτή η συνύπαρξη και αρμονική συνδιαλλαγή μεταξύ των κατοίκων κυρίως της Ταμασού και της παράκτιας πόλης του Κιτίου, αντανακλάται στις επιγραφές αυτές, οι οποίες συνοψίζουν την ιστορία της θέσης μέσα σε λίγες γραμμές. Η κοινωνία του αρχαίου βασιλείου μνημονεύει τον Θεό Ρεσέφ o οποίος ταυτίζεται με τον θεό Απόλλωνα και είναι ο θεός προστάτης των μετάλλων της περιοχής. Ο θεός φέρει το επίθετο Αλασιώτης στην επιγραφή, το οποίο τον αναδεικνύει σε θεό προστάτη όλου του νησιού αφού Αλάσια ήταν το όνομα της Κύπρου από την χρυσή εποχή του νησιού την Εποχή του Χαλκού, όπως μαρτυρούν οι πηγές που προέρχονται από τα αρχεία των μεγάλων αυτοκρατοριών της Εγγύς Ανατολής.
Στο τέλος της διάλεξης διατυπώθηκαν ερωτήσεις που αφορούσαν την απουσία ιδρυτικού μύθου της πόλης και την παρουσία της Ταμασού στην ομηρική ποίηση. Η απουσία του ιδρυτικού μύθου αιτιολογήθηκε από την κα Ιωάννου, εξαιτίας της σχέσης της περιοχής με τους Φοίνικες, σχέση που πρέπει να ήταν ευρέως γνωστή και να πέρασε στην ομηρική παράδοση. Η ερευνήτρια υποστήριξε ότι το ομηρικό απόσπασμα που αναφέρεται στην αρχαία πόλη Τέμεση και τους κατοίκους της, οι οποίοι παρουσιάζονται να μιλούν μια άλλη γλώσσα, αποδεικνύει όχι μόνο την σπουδαιότητα της θέσης ήδη από τα μυκηναϊκά χρόνια, αλλά και την παρουσία στην κοινωνία της Ταμασού ανθρώπων που προέρχονταν μάλλον από την Φοινίκη και κατοικούσαν από πολύ πρώιμη περίοδο στην θέση αυτή.
Την ενδιαφέρουσα αυτή διάλεξη συντόνισε ο κ. Θεόδωρος Μαυρογιάννης, Καθηγητής στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου.
