Εκδήλωση από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κύπρου και τη Σχολή Επιστημών Υγείας του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου
Εφικτή η βελτίωση της ποιότητας αέρα στους εσωτερικούς χώρους καθώς και η βελτίωση των συμπτωμάτων και της ποιότητας ζωής ευάλωτων υπο-ομάδων εφαρμόζοντας στρατηγικές μείωσης της έκθεσης σε αέριους ρύπους κατά την διάρκεια επεισοδίων καταιγίδων σκόνης της ερήμου.
Τα πρώτα αποτελέσματα των κλινικών μελετών του προγράμματος LIFE MEDEA «Μείωση των Επιδράσεων των Καταιγίδων Σκόνης της Ερήμου στην Υγεία Υιοθετώντας Στρατηγικές Μείωσης της Έκθεσης», παρουσιάστηκαν σε μεγάλη ενημερωτική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη, 31 Mαϊου 2022, στο Σιακόλειο Εκπαιδευτικό Κέντρο Κλινικής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Κύπρου.
Η εκδήλωση διοργανώθηκε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κύπρου και τη Σχολή Επιστημών Υγείας του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου και τελούσε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας (ΥΠΠΑΝ). Το πρόγραμμα MEDEA για τη «Μείωση των Επιδράσεων των Καταιγίδων Σκόνης της Ερήμου στην Υγεία Υιοθετώντας Στρατηγικές Μείωσης της Έκθεσης» (“Mitigating the Health Effects of Desert Dust Storms Using Exposure-Reduction Approaches”) χρηματοδοτείται από τα προγράμματα LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα οποία φέτος συμπληρώνουν 30 χρόνια ζωής.
Στο κύριο μέρος της εκδήλωσης, ο Συντονιστής του προγράμματος, Καθηγητής Παιδιατρικής της Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Κύπρου, Δρ Παναγιώτης Γιάλλουρος, συνόψισε τη μεθοδολογία του προγράμματος και παρουσίασε τα πρώτα αποτελέσματα από τις παρεμβάσεις για μείωση της έκθεσης στις καταιγίδες σκόνης της ερήμου σε κλινικές μελέτες σε παιδιά με άσθμα και ενήλικες με κολπική μαρμαρυγή. Οι συμμετέχοντες/ουσες διαχωρίστηκαν σε τρεις παράλληλες ομάδες, την ομάδα μαρτύρων που δεν λάμβανε καμία οδηγία (ομάδα ελέγχου), την ομάδα εξωτερικής παρέμβασης που λάμβανε ειδοποιήσεις και οδηγίες για μείωση του χρόνου και της φυσικής δραστηριότητας σε εξωτερικούς χώρους όταν υπήρχαν επεισόδια καταιγίδων σκόνης και την ομάδα συνδυασμένης παρέμβασης που λάμβανε ειδοποιήσεις και οδηγίες για μείωση της έκθεσης στους εξωτερικούς χώρους, και παράλληλα λάμβανε μέτρα βελτίωσης της ποιότητας του αέρα σε εσωτερικούς χώρους. Τα μέτρα αυτά περιλάμβαναν τον περιορισμό του αερισμού των σχολικών τάξεων και των σπιτιών όταν υπήρχαν επεισόδια καταιγίδων σκόνης, καθώς και την εγκατάσταση και συνεχή λειτουργία καθαριστή αέρα στα σπίτια των συμμετεχόντων και στις σχολικές τάξεις (για τα ασθματικά παιδιά) στην ομάδα συνδυασμένη παρέμβασης.
Σύμφωνα με τον Δρα Γιάλλουρο, η συμμόρφωση στις οδηγίες περιορισμού της εξωτερικής δραστηριότητας κατά τη διάρκεια των καταιγίδων σκόνης ήταν μέτρια, τόσο αναφορικά με τον χρόνο που οι συμμετέχοντες/ουσες βρίσκονταν σε εξωτερικό χώρο (10-17%), όσο και αναφορικά με τη φυσική δραστηριότητα που πραγματοποιούσαν στους εξωτερικούς χώρους (10-11%). Αντίθετα, με τη χρήση καθαριστών αέρα η βελτίωση της ποιότητας αέρα στους εσωτερικούς χώρους ήταν ιδιαίτερα σημαντική στα σπίτια της ομάδας συνδυασμένης παρέμβασης, μειώνοντας κατά 40%-50% τις συγκεντρώσεις μεγάλων και μικρών σωματιδίων σε σύγκριση με τα σπίτια της ομάδας ελέγχου. Σημαντική βελτίωση παρατηρήθηκε στον έλεγχο των συμπτωμάτων του άσθματος στις ομάδες παρέμβασης για μείωση της έκθεσης στη σκόνη, με τη βελτίωση να είναι ισχυρότερη και γρηγορότερη στη ομάδα με συνδυασμένη παρέμβαση. Η βελτίωση σημειώθηκε κυρίως στα ασθματικά παιδιά που ήταν ευαισθητοποιημένα σε διάφορα αερο-αλλεργιογόνα. Στους ενήλικες με κολπική μαρμαρυγή, οι συμμετέχοντες στις ομάδες παρέμβασης επίσης παρουσίασαν σημαντική βελτίωση στην ποιότητα ζωής και στον έλεγχο των συμπτωμάτων αρρυθμίας σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου, με τη βελτίωση και σε αυτή την περίπτωση να είναι ισχυρότερη στην ομάδα συνδυασμένης παρέμβασης. Επιπρόσθετα, η μελέτη παρείχε προκαταρκτικές ενδείξεις για συγκριτικά καλύτερη πορεία του ποσοστού του χρόνου με κολπική μαρμαρυγή στις ομάδες παρέμβασης σε σύγκριση με την ομάδα μαρτύρων.
Το κύριο μέρος της εκδήλωσης ολοκληρώθηκε με ομιλία του Δρος Παναγιώτη Κουή, Ερευνητή στο LIFEMEDEA, ο οποίοςπαρουσίασε τις δράσεις του προγράμματος στο πλαίσιο ανάπτυξης πολιτικών αντιμετώπισης των επιπτώσεων της σκόνης στην υγεία, καθώς και σειρά εργαλείων που δημιούργησε το πρόγραμμα για υιοθέτηση από τις αρμόδιες αρχές, την κοινωνία και τους πολίτες. Σε αυτά περιλαμβάνονται, η αξιολόγηση των υφιστάμενων μετεωρολογικών μοντέλων για κάθε χώρα με στόχο την έγκαιρη και έγκυρη πρόβλεψη των επεισοδίων, οδηγίες μείωσης της έκθεσης σε γραπτή και οπτικοακουστική μορφή (τηλεοπτικά σποτάκια), ανοικτή εφαρμογή κινητού τηλεφώνου MedAL με την οποία ο πολίτης μπορεί να λαμβάνει στο κινητό του μετεωρολογικές προβλέψεις και ειδοποιήσεις για επεισόδια καταιγίδων σκόνης, καθώς επίσης και ντοκιμαντέρ παραγωγής Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου και της Tetraktys Film Productions με τίτλο «Σκόνη στην Ατμόσφαιρα και Υγεία». Ο Δρ Κουής, αναφέρθηκε επίσης στο επόμενο και τελευταίο στάδιο του προγράμματος LIFE MEDEA κατά το οποίο θα πραγματοποιηθούν μελέτες υπολογισμού των επιπτώσεων στην υγεία από την εφαρμογή των εισηγήσεων του προγράμματος στο επίπεδο του γενικού πληθυσμού με εκτίμηση του κόστους-αποτελεσματικότητας.
Την εκδήλωση παρακολούθησαν πέραν των 120 ατόμων, μεταξύ των οποίων ιατροί και νοσηλευτές, διευθυντές και δάσκαλοι δημοτικών σχολείων, γονείς και παιδιά που συμμετείχαν στο πρόγραμμα και εκπρόσωποι των ενδιαφερόμενων φορέων από όλη την Κύπρο. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με απόδοση τιμητικής πλακέτας στα δημοτικά σχολεία που έλαβαν μέρος στο πρόγραμμα. Ακολούθησε δεξίωση και ανοικτή Έκθεση κατά την οποία οι παρευρισκόμενοι είχαν την ευκαιρία να μάθουν περισσότερα για το πρόγραμμα LIFE, να κατεβάσουν την εφαρμογή MedAL, να μάθουν περισσότερα για τον εξοπλισμό που χρησιμοποιήθηκε στο πρόγραμμα, να επισκεφτούν σταθμούς αξιολόγησης της πνευμονικής λειτουργίας όπως επίσης και να μιλήσουν με τους συντελεστές του ντοκιμαντέρ και εκπροσώπους συνδέσμων ασθενών.
Περισσότερες πληροφορίες για τις δράσεις και τα αποτελέσματα του προγράμματος LIFE MEDEA είναι διαθέσιμα στην ιστοσελίδα του προγράμματος στο Facebook: https://www.facebook.com/lifemedea
