«Η ποίηση θα εξακολουθήσει να εκφέρει και να τυπώνει σε μορφή βιβλίου τον παρηγορητικό λυρικό της λόγο»
Ειδική τελετή πραγματοποιήθηκε με σκοπό την αναγόρευση του ποιητή, κριτικού και βιβλιογράφου Δημήτρη Δασκαλόπουλου σε Επίτιμο Διδάκτορα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου την Πέμπτη, 9 Μαρτίου 2023. Ο κος Δασκαλόπουλος γεννήθηκε στην Πάτρα το 1939 και είναι πτυχιούχος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ανακηρύχτηκε Επίτιμος Διδάκτωρ Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (2006) και του Πανεπιστημίου Πατρών (2010). Έχει τιμηθεί από την Ακαδημία Αθηνών για το σύνολο του έργου του το 2016, και με άλλα σημαντικά βραβεία. Όπως συνάγεται από την έκδοση Αναγραφή δημοσιευμάτων Δημήτρη Δασκαλόπουλου, το άθροισμα του συνόλου των δημοσιευμάτων του (αυτοτελών εκδόσεων και μεμονωμένων δημοσιεύματων), από το 1958 όταν δημοσίευσε φοιτητής 18 χρονών το πρώτο του ποίημα στην εφημερίδα Πελοπόννησος της Πάτρας ως το 2022, είναι 1059 τίτλοι.
Ο κ. Δασκαλόπουλος, κατά την αντιφώνησή του, η οποία έφερε τον τίτλο: «Ανάγνωση και ποιητική δημιουργία», ανέφερε ότι κατά το παρελθόν είχε την τύχη να γνωρίσει την Κύπρο αρτιμελή, όταν βρέθηκε το 1971 στη Λευκωσία για επαγγελματικούς λόγους και επισκέφτηκε όλα εκείνα τα μέρη που μας είχε καταστήσει γνωστά ο Γιώργος Σεφέρης μέσα από τα κυπριακά του ποιήματα. Επί 50 και πλέον χρόνια από τότε, είπε, έχει προσπαθήσει να συμβάλει στη μελέτη και την προβολή της σύγχρονης κυπριακής και ελληνικής λογοτεχνίας, θεωρώντας μ΄ αυτό τον τρόπο τη σημερινή του διάκριση ως αναγνώριση και επισφράγιση των προσπαθειών του. Συνεχίζοντας, πρόσθεσε ότι ασχολήθηκε συστηματικά με τη βιβλιογραφία, έναν τομέα που έχει άμεση σχέση με το βιβλίο ως αντικείμενο, και αφοσιώθηκε με όσες δυνάμεις διέθετε στη γραφή ποίησης, μια επίδοση που τείνει πάντα να καταλήξει στη μορφή ενός ή περισσοτέρων βιβλίων. Η ίδια η ανάγνωση και η έννοια του βιβλίου όπως το γνωρίζουμε χρόνια, τόνισε, υφίστανται θεμελιώδεις κλονισμούς που έχει προκαλέσει η έκρηξη της τεχνολογίας και η επικράτηση των ολοένα και πιο εξελιγμένων ηλεκτρονικών υπολογιστών. Η τεχνολογική πρόοδος, σημείωσε, αντικαθιστά την τυπωμένη σελίδα με την οθόνη και πρόκειται για δυο διαφορετικές εικόνες εκ διαμέτρου αντίθετες που δεν αλληλοσυμπληρώνονται. «Θα τολμούσα να πω ότι διερχόμαστε μιαν ολική μεταμόρφωση των γνωστών πολιτισμικών αξιών μας. Η υπερπληθώρα πληροφοριών, η άμεση μεταβίβαση ειδήσεων από τη μιαν άκρη του κόσμου στην άλλη, όπως κάθε είδους ηλεκτρονική καινοτομία πολιορκούν την παγιωμένη ροή της καθημερινότητας, θέτοντας σε κίνδυνο τον χώρο που κατέχει ίσαμε σήμερα το διάβασμα και η σχετική αναγνωστική ευαισθησία μας. Προσωπικώς προτιμώ να ξεφυλλίζω ένα βιβλίο παρά να βλέπω τις αράδες να έρχονται και να χάνονται στις καλωδιακες συνδέσεις του υπολογιστή. Θέλω να πιστεύω ότι η αντικατάσταση της τυπωμένης σελίδας από την οθόνη του υπολογιστή δεν είναι προς το παρόν, και πιθανώς δεν θα γίνει ούτε στο μέλλον, ολοκληρωτική. Έτσι κι αλλιώς, με οποιαδήποτε εξέλιξη και κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες, η ποίηση θα εξακολουθήσει να εκφέρει και να τυπώνει σε μορφή βιβλίου τον παρηγορητικό λυρικό της λόγο», ολοκλήρωσε ο κ. Δασκαλόπουλος.
Ο Καθηγητής του Τμήματος Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου, Παντελής Βουτουρής, παρουσίασε το έργο και την προσωπικότητα του τιμωμένου, αναφέροντας ότι μέσα από τη βιβλιογραφική καταγραφή και φιλολογική μελέτη του, προέκυψαν οι ανεκτίμητης, θεμελιακής σημασίας για τη φιλολογική επιστήμη, εκδεδομένες βιβλιογραφίες του για τον Γιώργο Σεφέρη, τον Οδυσσέα Ελύτη, τον Άγγελο Σικελιανό, τον Γιώργο Κατσίμπαλη, τον Κ.Π. Καβάφη, τον Ζήσιμο Λορεντζάτο, τον Νίκο Εγγονόπουλο, τον Ρόδη Ρούφο, τον Τίμο Μαλάνο, τον Αλέξανδρο Κοτζιά, τον Γ.Π. Σαββίδη, τον Μανόλη Αναγνωστάκη και τη Νόρα Αναγνωστάκη. Ιδίως, είπε, η ανεπανάληπτη Βιβλιογραφία Κ.Π. Καβάφη (Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2003) και επίσης η Βιβλιογραφία Γιώργου Σεφέρη (Ίδρυμα Ουράνη Ακαδημίας Αθηνών, 2016), είναι αποτέλεσμα πολύχρονης, επεισοδιακής και εργώδους προσπάθειας. Η βιβλιογραφία Καβάφη, η οποία περιλαμβάνει την Εργογραφία του ποιητή –πρωτότυπα έργα και μεταφράσεις– την εικονογραφία του και την καβαφική φιλολογία (δηλαδή σχόλια, μελέτες και βιβλία για τον Καβάφη) εκτείνεται μαζί με τους Πίνακες και τα Ευρετήρια σε 1269 σελίδες, ενώ αντιστοίχως, σε 598 σελίδες εκτείνεται η Βιβλιογραφία Σεφέρη. «Εάν λάβουμε υπόψιν ότι οποιαδήποτε επιστημονική μελέτη για έναν παγκόσμιο ποιητή όπως είναι σήμερα ο Καβάφης δεν μπορεί παρά να έχει ως αφετηρία τη Βιβλιογραφία του αντιλαμβανόμαστε, κατ’ αναλογίαν, και τη διεθνή εμβέλεια του έργου του Δημήτρη Δασκαλόπουλου. Συνοψίζοντας, οι Βιβλιογραφίες αυτές καταξιώνουν τον κ. Δασκαλόπουλο ως τον σημαντικότερο, πιο έγκυρο και πιο συστηματικό βιβλιογράφο της νεοελληνικής γραμματείας». Κλείνοντας, ο κ. Βουτουρής είπε ότι θα ήταν πολύ δύσκολο να ξεχωρίσει ποια από τις ιδιότητές του τιμωμένου βαραίνει περισσότερο. Ως βιβλιογράφος είναι μείζων, ως κριτικός φώτισε με τον έγκυρο, πειστικό και νηφάλιο λόγο του πρόσωπα και ζητήματα της νεοελληνικής γραμματείας, ως ποιητής κατόρθωσε να συνθέσει ένα σπουδαίο έργο, το οποίο είναι πεποίθησή του πως θα δικαιωθεί και θα υψωθεί με τον χρόνο.
Στο πλαίσιο της Τελετής Αναγόρευσης, ο Κοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής, Καθηγητής Martin Hinterberger ανέγνωσε το σχετικό ψήφισμα, το οποίο, μεταξύ άλλων, αναφέρει ότι ο κ. Δασκαλόπουλος είναι εξαίρετος ποιητής, εμβριθής φιλόλογος, ακάματος ερευνητής, οξυδερκής κριτικός, ανθολόγος, επιμελητής, εκδότης και βιβλιογράφος με το στοχαστικό, πολύτροπο και πολυσχιδές έργο του φώτισε με λόγο έγκυρο και νηφάλιο γνωστικά πεδία και έργα και πρόσωπα της σύγχρονης πνευματικής ζωής και δίδαξε με το παράδειγμά του την αφοσίωση στην επιστήμη, τον ζήλο, το ήθος και την αγάπη για την ελληνική γλώσσα, συμβάλλοντας στην καταξίωση της νεοελληνικής φιλολογικής επιστήμης και γενικότερα των ανθρωπιστικών σπουδών. Την έναρξη και λήξη της Τελετής Αναγόρευσης κήρυξε ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου, Καθηγητής Τάσος Χριστοφίδης.
