Η σημασία της διδασκαλίας των Γαλλικών σε όλες τις τάξεις της Μέσης εκπαίδευσης

 Μια ευρωπαϊκή προοπτική

ΤΗΣ ΔΡΟΣ ΜΕΛΙΝΑΣ ΦΕΛΛΑ*

Η διδασκαλία των Γαλλικών στη μέση εκπαίδευση συχνά αποτελεί αντικείμενο συζήτησης, με αρκετούς γονείς, μαθητές, ακόμη και εκπαιδευτικούς να αμφισβητούν τη χρησιμότητα της γλώσσας, ιδιαίτερα σε τμήματα τεχνικών σχολών πρακτικής κατεύθυνσης. Ωστόσο, το να περιοριστεί ή να απαξιωθεί η διδασκαλία της γαλλικής γλώσσας είναι μια κοντόφθαλμη προσέγγιση που υπονομεύει τις ευκαιρίες των μαθητών να εξελιχθούν σε Ευρωπαίους πολίτες με πολύπλευρες δεξιότητες και εφόδια για το μέλλον.

Η αξία των γαλλικών σε μια ευρωπαϊκή Κύπρο

Η γνώση μιας δεύτερης ξένης γλώσσας πέραν των Αγγλικών αποτελεί σημαντικό εφόδιο για κάθε μαθητή. Η Γαλλική, ως επίσημη γλώσσα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και βασικό μέσο επικοινωνίας σε διεθνείς οργανισμούς, είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων επικοινωνίας, την επαγγελματική ανέλιξη, αλλά και τη συμμετοχή σε ευρωπαϊκές δράσεις.

Η Κύπρος, ως μέλος της Ε.Ε., πρέπει να προετοιμάζει τους μαθητές της να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις ενός πολυπολιτισμικού και πολύγλωσσου περιβάλλοντος. Η Γαλλική δεν είναι απλώς μια «ξένη γλώσσα»· είναι ένα εργαλείο που ενισχύει την πολιτιστική συνείδηση και τις ευρωπαϊκές αξίες.

Επιπλέον, η γνώση των Γαλλικών ανοίγει τον δρόμο για σπουδές στα γαλλικά πανεπιστήμια, τα οποία φημίζονται για το υψηλό επίπεδο σπουδών τους και το χαμηλό κόστος φοίτησης. Παράλληλα, το γαλλικό κράτος προσφέρει επιδοτήσεις για τη στέγαση των φοιτητών, καλύπτοντας σημαντικό μέρος του ενοικίου και διευκολύνοντας οικονομικά τους νέους που επιθυμούν να σπουδάσουν εκεί.

Η γαλλική γλώσσα ως μέσο πολιτιστικής και προσωπικής ανάπτυξης

Η γλώσσα είναι φορέας πολιτισμού. Μέσα από τη διδασκαλία των Γαλλικών, οι μαθητές δεν μαθαίνουν μόνο λεξιλόγιο και γραμματική, αλλά εξοικειώνονται με την τέχνη, τη λογοτεχνία, τη φιλοσοφία, τη μουσική και τις παραδόσεις μιας από τις πλουσιότερες πολιτισμικές κληρονομιές στον κόσμο. Αυτή η επαφή εμπλουτίζει τον ορίζοντά τους, καλλιεργεί την κριτική σκέψη και ενθαρρύνει τον σεβασμό για άλλους πολιτισμούς.

Επίσης, η εκμάθηση ξένων γλωσσών, όπως των Γαλλικών, έχει αποδειχθεί ότι συμβάλλει στη βελτίωση της κατανόησης και της χρήσης της μητρικής γλώσσας. Η ανάπτυξη δεξιοτήτων σε μια ξένη γλώσσα ενισχύει τη γραμματική, το συντακτικό και το λεξιλόγιο της μητρικής, προσφέροντας στους μαθητές πιο ολοκληρωμένες γλωσσικές ικανότητες. Τα παιδιά που απαλλάσσονται από το μάθημα των Γαλλικών στερούνται αυτής της πολύτιμης ευκαιρίας, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη των δεξιοτήτων τους και στη μητρική τους γλώσσα.

Η επιτυχία των Κύπριων μαθητών στις εξετάσεις DELF αποδεικνύει ότι οι μαθητές μας διαθέτουν τις ικανότητες να μάθουν τη γαλλική γλώσσα σε υψηλό επίπεδο. Τα διπλώματα DELF, πέρα από το ρόλο τους ως πιστοποίηση, αποτελούν σημαντικό προσόν για σπουδές ή εργασία στο εξωτερικό, προσφέροντας στους μαθητές μας ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε διεθνές επίπεδο.

Δυσκολίες και προκλήσεις στη διδασκαλία των Γαλλικών

Παρά τις αξίες και τις προοπτικές που προσφέρει η γαλλική γλώσσα, οι καθηγητές Γαλλικών αντιμετωπίζουν συχνά σημαντικές προκλήσεις. Για παράδειγμα, η αρνητική στάση ορισμένων συναδέλφων άλλων ειδικοτήτων, οι οποίοι συχνά αμφισβητούν τη χρησιμότητα της γαλλικής γλώσσας, δυσχεραίνει την προσπάθειά μας να εμπνεύσουμε θετική στάση στους μαθητές. Πώς μπορούμε να αναμένουμε ενθουσιασμό και ενεργή συμμετοχή από τους μαθητές, όταν εμείς οι ίδιοι, ως εκπαιδευτική κοινότητα, δεν υποστηρίζουμε τη σημασία αυτής της γλώσσας;

Η αμφισβήτηση αυτή, σε συνδυασμό με τις πρακτικές απαλλαγής, υπονομεύει τη θέση των Γαλλικών στη σχολική εκπαίδευση, στερώντας από τους μαθητές πολύτιμες μαθησιακές ευκαιρίες και προοπτικές ανάπτυξης. Αξίζει να σημειωθεί ότι η απαλλαγή από τα Γαλλικά δεν οφείλεται σε αδυναμία των μαθητών να μάθουν τη γλώσσα — άλλωστε, ήδη διδάσκονται Αγγλικά. Παρ' όλα αυτά, οι ώρες που επιλέγονται για μαθησιακή στήριξη είναι συνήθως οι ώρες του μαθήματος των Γαλλικών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αποδυνάμωση της θέσης του μαθήματος στο πρόγραμμα σπουδών και στερεί από τους μαθητές πολύτιμες ευκαιρίες για μάθηση και ανάπτυξη.

Η διδασκαλία των γαλλικών είναι επένδυση στο μέλλον των μαθητών

Η διδασκαλία των Γαλλικών σε όλες τις τάξεις της μέσης εκπαίδευσης είναι μια στρατηγική επιλογή που πρέπει να στηριχθεί από όλους τους εμπλεκόμενους. Δεν είναι μόνο ζήτημα γλωσσικής κατάρτισης, αλλά και ζήτημα κουλτούρας, παιδείας και ευρωπαϊκής ταυτότητας.

Αυτό φυσικά δεν αναιρεί τη σημασία της εκμάθησης άλλων ξένων γλωσσών, που συνεισφέρουν εξίσου στην πολύγλωσση κατάρτιση και τις επαγγελματικές ευκαιρίες των μαθητών. Ωστόσο, το παρόν άρθρο εστιάζει στη γαλλική γλώσσα, αναδεικνύοντας τον καθοριστικό της ρόλο στην ευρωπαϊκή και πολιτιστική εκπαίδευση.

Οι μαθητές μας έχουν τη δυνατότητα να γίνουν κομμάτι ενός ευρύτερου κόσμου, και τα Γαλλικά είναι ένα από τα μέσα που μπορεί να τους οδηγήσει εκεί. Ως εκπαιδευτικοί, έχουμε την ευθύνη να εμπνεύσουμε τους μαθητές μας να αξιοποιήσουν αυτή την ευκαιρία και να προχωρήσουν με αυτοπεποίθηση στον δρόμο της προσωπικής και επαγγελματικής εξέλιξης.

*Καθηγήτρια Γαλλικών, Διδάκτωρ στη Διδακτική της Γαλλικής ως Ξένης Γλώσσας – Πανεπιστήμιο Κύπρου